Free Press

Sparta to jedno z najsłynniejszych państw epoki klasycznej. Jest często uważana za uosobienie państwa militarnego, które poświęca się wojnie. Historia Sparty fascynowała intelektualistów od Platona do dziś i inspirowała wielkich przywódców, takich jak Fryderyk Wielki i Napoleon. Przez większość okresu klasycznej Grecji była ona największą potęgą militarną i dysponowała potężną armią. Dla wielu wydawało się, że Sparta była niezwyciężona i rzeczywiście jej armia nigdy nie została pokonana w bitwie.

Jednakże w 371 r. p.n.e. Sparta została pokonana, a to oznaczało początek końca spartańskiej potęgi i z czasem stopniowo stawała się niewielką potęgą. Ten rozkład nastąpił z powodu spadku liczby ludności Sparty, zmiany wartości i upartego zachowywania konserwatyzmu. Sparta ostatecznie zrezygnowała ze swojej pozycji jako największej potęgi militarnej starożytnej Grecji.

Historia Sparty

Przez wiele dziesięcioleci Sparta była największą potęgą w Grecji. Potęga ta opierała się na jej dobrze zdyscyplinowanej i budzącej strach armii. Spartańscy hoplici byli uważani za najlepszych żołnierzy w greckim świecie. Państwo skupiało się na rozwoju wspaniałych i odważnych wojowników. Potrzeba produkowania wybitnych żołnierzy ukształtowała spartańską historię i społeczeństwo. Pochodzenie Spartan prawdopodobnie leżał w tak zwanych „ciemnych wiekach” w 2 wieku pne.

W tym czasie greccy najeźdźcy z północy mówił wariant greckiego znany jako dorycki najechali Peloponezu. Obalili oni królestwo mykeńskie i założyli własne państwo. Nowe państwo było rządzone przez dorycką elitę mówiącą po dorycku, która zniewoliła wielu istniejących mieszkańców. Byli to heloci, duża populacja ludzi, którzy byli poddanymi spartańskiej elity. Heloci nie mieli żadnych praw i musieli dostarczać swoim spartańskim panom żywności i siły roboczej. Potrzeba kontrolowania helotów ukształtowała społeczeństwo spartańskie.

Według mitologii spartańskiej Likurg, który prawie na pewno był postacią mityczną, dał im ich unikalną konstytucję, która określała ustrój polityczny państwa i jego porządek społeczny. na czele systemu politycznego stali dwaj królowie z dwóch rodzin królewskich. Na ich czele stała rada starszych, a każdy obywatel spartański mógł głosować na zgromadzeniu ogólnym. Od każdego spartańskiego mężczyzny oczekiwano, że będzie wojownikiem, a obowiązkiem każdej spartańskiej kobiety było spłodzenie wojownika.

Sparta była państwem totalitarnym na wiele sposobów, a rząd nadzorował każdy aspekt życia obywateli. Niemowlęta, które zostały uznane za niezdolne do życia, były zabijane wkrótce po urodzeniu. Młodzi chłopcy byli zabierani od swoich rodzin i zapisywani do Agoge. Aby zapewnić, że Spartanie wyprodukowali wystarczającą liczbę wojowników, stworzyli system Agoge.

W tym systemie dzieci płci męskiej były szkolone od najmłodszych lat, aby stać się wojownikami. Były one narażone na wiele trudów i niedostatków, aby je zahartować. Dzięki tej edukacji powstawali najlepsi żołnierze w Grecji, a spartański hoplita był niezwyciężony na polach bitew w całej Grecji. Sparta tradycyjnie prowadziła ostrożną politykę zagraniczną i cieszyła się z dominacji w Lidze Peloponeskiej. W następstwie porażki drugiej perskiej inwazji na Grecję postanowili nie kontynuować wojny z Persami.

Sparta zawsze była świadoma, że obywatele spartańscy byli mniejszością na swojej ziemi i wiedzieli, że jeśli ich armia zostanie pokonana lub przegra, heloci powstaną i zniszczą Spartę. Zmieniło się to podczas wojny peloponeskiej, kiedy Sparta i jej sojusznicy stanęli do walki na śmierć i życie z imperium ateńskim. Spartanie byli w stanie zwyciężyć, ale tylko wysokim kosztem. Mogła rozszerzyć swoje wpływy w całym świecie greckim w następstwie klęski Aten.

Ta nowa władza zakłóciła społeczeństwo spartańskie i z czasem podważyła unikalny system, który pozwolił Spartanom stać się najlepszymi żołnierzami w Grecji. Nieco ponad trzydzieści lat po zwycięstwie nad Atenami, Spartanie zostali pokonani przez nową wschodzącą potęgę w Grecji, Teby. Klęska pod Leuktrami była pierwszą, która dotknęła armię spartańską. Spartanie stracili kontrolę nad znaczną częścią swojego imperium i nie byli już największą potęgą w Grecji. Rzeczywiście byli czymś w rodzaju zaścianka i weszli w okres głębokiego upadku. Pozostali jednak niezależni aż do powstania Imperium Rzymskiego, które zaanektowało ich w II wieku p.n.e.

Zmniejszenie liczby obywateli spartańskich

Sparta była społeczeństwem opartym, według wielu historyków, na systemie kastowym. Obywatele spartańscy stanowili najwyższą kastę i dominowali nad innymi grupami społecznymi. Inne grupy w Sparcie obejmowały helotów i Pereoki; była to grupa wolnych ludzi, którzy nie byli obywatelami i zazwyczaj byli rzemieślnikami i handlarzami. Obywatele Sparty, mężczyźni i kobiety, musieli być w stanie udowodnić, że ich przodkowie wywodzą się od pierwotnych zdobywców doryckich. Nie mogli też pochodzić od helotów. Aby zostać obywatelem spartańskim, należało podjąć rygorystyczną edukację w Agoge. Tylko ci, którzy ukończyli edukację w Agoge, mieli prawo być obywatelami.

Teraz istniały od tego pewne wyjątki, w tym helota lub cudzoziemiec, który został adoptowany przez rodzinę „Spartiatów”. Aby zostać obywatelem, Spartanin musiał opłacać swoją drogę w agoge. Oznacza to, że musiał przyczynić się do funkcjonowania systemu, dostarczając swoją zbroję. Niepowodzenie w płaceniu oznaczało, że Spartanin mógł zostać wydalony z ciała studenckiego Spartan. Kryteria stawiane obywatelom spartańskim były bardzo wysokie. Podczas gdy system zapewniał, że Spartanie byli oddanymi i dobrze wyszkolonymi wojownikami, prowadził również do problemów z zastąpieniem tych, którzy zginęli w bitwie.

Populacja Sparty nigdy nie była bardzo wysoka. Nawet w szczytowym okresie w VI wieku p.n.e. liczba obywateli Sparty wynosiła około 9000 osób. Wiadomo to na podstawie wielkości ówczesnej armii spartańskiej. W czasie bitwy pod Leuktrami liczba obywateli spartańskich, ponownie w oparciu o wielkość armii, wynosiła zaledwie 4000. Spartańskie ciało obywatelskie kurczyło się z czasem.

Nawet jeśli Spartanie pozwolili niektórym nieobywatelom zapisać się do ciała obywatelskiego w różnych momentach kryzysu, przywódcy Spartan od dawna byli bardzo zdenerwowani spadkiem liczby obywateli, zwłaszcza że populacja helotów wciąż rosła. Dokładne przyczyny tego spadku nie są znane. Uważa się, że z czasem wskaźnik urodzeń w Sparcie spadł. Dokładne przyczyny tego zjawiska nie są znane. Może to wynikać z rygorystycznego systemu agoge i faktu, że rodzina nie była tak ważna dla mężczyzn jak ich towarzysze w agoge.

Innym powodem zmniejszenia się liczby obywateli było to, że coraz więcej obywateli spartańskich nie mogło już sobie pozwolić na płacenie należności w systemie agoge, ponieważ społeczeństwo stawało się coraz bardziej podzielone między bogatych i biednych. Rosnące bogactwo Sparty skupiało się w rękach nielicznych, co oznaczało, że mniejsza liczba mężczyzn mogła sprostać finansowym wymaganiom obywateli. Ten spadek liczby spartańskich obywateli oznaczał mniejszą liczbę żołnierzy w godzinach nadliczbowych do prowadzenia wojen. Sama błyskotliwość spartańskich hoplitów oznaczała, że mimo iż ich armie były coraz mniejsze przez wiele stuleci, mogli pokonać wrogów w bitwie. Jednak do czasu bitwy pod Leuktrami armia spartańska była po prostu zbyt mała i została pokonana po raz pierwszy w swojej historii.

Upadek wartości spartańskich

Sparta była bardzo podziwiana w Grecji. Grecy podziwiali harmonię i porządek wytworzony przez spartańską konstytucję. Rzeczywiście wiele Grek chcieć ich polis podobny forma rząd. System miasta-państwa wpłynął również na filozofów takich jak Platon, a jego wpływ można dostrzec w jego wielkim dziele, Republice. System spartański opierał się na założeniu, że zbiorowość jest ważniejsza od jednostki. Państwo wymagało od obywateli całkowitego posłuszeństwa, a służba państwu stawiała ich przed rodziną i osobistymi pragnieniami. Spartański wojownik, a także inni obywatele, postrzegali siebie jako członków kolektywu, co najlepiej widać w systemie agoge. Od Spartan oczekiwano, że wyrzekną się osobistego bogactwa i zysku i wykorzystają wszystkie swoje osobiste zasoby dla dobra państwa i ciała obywatelskiego.

Ciało obywatelskie było zespołem równych sobie, oddanych definicjom i chwale Sparty. Z czasem jednak wartości te uległy erozji, a Sparta upodobniła się do swoich burzliwych i bardzo indywidualistycznych sąsiadów. Był to proces długotrwały i istniało wiele przyczyn upadku tradycyjnych spartańskich wartości, na których opierał się jej system polityczny. Jednak wojna peloponeska przyspieszyła ten trend. Łupy wojenne doprowadziły do rosnących podziałów między obywatelami Sparty. Bogata klasa obywateli wzbogaciła się dzięki łupom i płatnościom od sojuszników Sparty. Oznaczało to, że wielu obywateli nie mogło już być członkami systemu agoge, lecz znajdowało się pod kontrolą bogatej elity.

Uważa się również, że rosnąca nierówność majątkowa spowodowała również spadek liczby urodzeń. Następnie Spartę coraz bardziej nękały wewnętrzne rozłamy i walki polityczne. Wynikało to z faktu, że wielu Spartan miało doświadczenie przywódcze poza miastem-państwem i nie było już skłonnych do posłuszeństwa wobec starej elity. Spartańscy generałowie, tacy jak Lizander, zaczęli dążyć do osobistej władzy, co doprowadziło do rosnącej niestabilności w jednostce politycznej, która przez wieki wydawała się tak stała i stabilna. Przed fatalną bitwą pod Leuktrami Sparta nie była już tak zjednoczona, jak kiedyś, i to było czynnikiem jej upadku.

Konserwatyzm

System spartański i całe społeczeństwo było zbudowane wokół jednego celu, a było nim utrzymanie istniejącego porządku. Dążyli do zachowania swojej dominacji nad ludnością helotów i przywództwa w świecie Geeków. Było to społeczeństwo, które nie ufało zmianom i uważało, że są one destabilizujące. Konstytucja Sparty była przekazywana z pokolenia na pokolenie i nie była modyfikowana ani zmieniana. Nie zmieniał się również system czy społeczeństwo, które było usankcjonowane przez konstytucję. Spartanie być notorycznie konserwatywny, i odmawiać aprobować zmiana, w przeciwieństwie do reszta Grecja kto być nieustannie zmiana, szczególnie Athenians.

The konserwatyzm Spartans być często siła ale także słaby. Państwo lub społeczeństwo nie zmieniało się i nie dostosowywało do nowych realiów społecznych, politycznych i militarnych. Sparta nie była zdolna do zmian – oznaczało to, że była nieelastyczna, a wielu postrzegało ją nawet jako skamieniałe społeczeństwo. Spartanie nie zmienili swojej taktyki wojskowej i nadal używali tradycyjnej taktyki, nawet gdy inne państwa w Grecji, takie jak Teby, unowocześniały formację falangi. Następnie Spartanie nie mógł zmienić nawet wtedy, gdy ciało obywatelskie poszedł do gwałtownego spadku. Nie było żadnego sensownego wysiłku, by zreformować system agoge. Społeczeństwo wydawało się niezdolne do poradzenia sobie z wieloma problemami, przed którymi stanęło po zwycięstwie w wojnie peloponeskiej.

Konkluzja

Spartanie zwyciężyli w wojnie peloponeskiej i do 400 roku p.n.e. byli największą potęgą w świecie greckim oraz głównym graczem we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Jednak do 377 r. p.n.e. Spartanie zostali po raz pierwszy pokonani w bitwie i stracili przywództwo w Grecji. Potęga Sparty zmniejszyła się z powodu czynników militarnych, społecznych i kulturowych, które pozwoliły innym państwom zakwestionować ich dominującą pozycję w świecie greckim.

Wśród długoterminowych tendencji, które osłabiły Spartę, był spadek liczby obywateli, a ponieważ stanowili oni trzon armii, znacznie osłabiło to potęgę Sparty. Przywiązywanie wagi do stabilności i porządku oznaczało, że Spartanie nie ufali zmianom, a ten konserwatyzm oznaczał, że Sparta nie mogła się zmienić, by sprostać wyzwaniom, przed którymi stała. Następnie wojna peloponeska wytworzyła napięcia w społeczeństwie, a rosnące bogactwo wynikające z łupów wojennych stworzyło rosnące nierówności między obywatelami.

Updated December 5, 2020

Admin and EricLambrecht

.