16 maja 2019
Autor: Kate Green
Czy twój wzrok jest dziedziczony po rodzicach?
Wszyscy wiemy, że wiele naszych cech dziedziczymy po rodzicach, od koloru włosów i oczu aż po kształt nosa. Mogą oni również przekazać nam pewne cechy osobowości lub zdolności sportowe i akademickie, ale co z innymi predyspozycjami? Badania wykazały, że rodzice krótkowzroczni mają większe szanse na posiadanie dzieci, u których również rozwinie się krótkowzroczność. To samo dotyczy rodziców z nadwzrocznością (dalekowzrocznością), ponieważ oba zaburzenia refrakcji są powodowane przez dziedziczone markery genetyczne. W rzeczywistości większość powszechnych problemów z widzeniem można przypisać genetyce.
Jeśli dana osoba ma dwoje rodziców krótkowzrocznych, istnieje szansa 1 na 3, że rozwinie się u niej krótkowzroczność. Jeśli tylko jedno z rodziców jest krótkowzroczne, szansa wynosi 1 na 5, a jeśli żadne z rodziców nie jest krótkowzroczne, szansa, że u dziecka rozwinie się krótkowzroczność wynosi 1 na 40. Wyraźnie widać, że geny mają wpływ na potrzebę noszenia okularów, chociaż badania nad dziedziczoną dalekowzrocznością są ograniczone, a wiedza w tej dziedzinie wciąż się rozwija. Prezbiopia to związana z wiekiem dalekowzroczność, która zwykle rozwija się u osób po czterdziestce. Z wiekiem naturalna soczewka oka staje się grubsza i mniej elastyczna, przez co trudniej jest jej dostosować się do czytania małego, zbliżonego druku. Choroba ta dotyka większość dorosłych w wieku 40 lat i starszych, chociaż wiek, w którym się pojawia – oraz stopień jej nasilenia – może odzwierciedlać doświadczenia rodziców związane z prezbiopią.
Czy można odziedziczyć choroby oczu?
Jaskra i związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej to dwie główne przyczyny ślepoty u dorosłych, a badania wykazały, że prawdopodobieństwo ich odziedziczenia jest znacznie większe niż przypadkowego wystąpienia. Jaskra to nagromadzenie płynu w oku, które zwiększa ciśnienie w oku i uszkadza nerw wzrokowy, potencjalnie prowadząc do ślepoty. Jeśli w twojej rodzinie występowała jaskra, jesteś do 9 razy bardziej narażony na jej rozwój. Możesz zmniejszyć swoje ryzyko zachorowania na jaskrę utrzymując zdrową wagę, ograniczając poziom kofeiny, aby utrzymać niskie ciśnienie w oku, oraz wykonując codzienne ćwiczenia fizyczne.
Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD) jest również, niestety, zazwyczaj chorobą dziedziczną. Dochodzi do niego, gdy mała, centralna część siatkówki zaczyna się pogarszać, co prowadzi do utraty wzroku lub falistego i niewyraźnego widzenia. Prawdopodobieństwo zachorowania na AMD jest 3-4 razy większe, jeśli rodzic lub rodzeństwo cierpi na tę chorobę, ale również w tym przypadku istnieją rzeczy, które można zrobić, aby zmniejszyć swoje szanse na jej wystąpienie. Rzucenie palenia zmniejsza ryzyko 2-3-krotnie, podobnie jak spożywanie kwasów omega-3 oraz kontrolowanie ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu. Chociaż nie możesz odwrócić faktu, że masz te geny, możesz spróbować zmniejszyć swój poziom ryzyka w inny sposób.
Zez jest kolejnym schorzeniem oczu, które uważa się za dziedziczone po rodzicach. Jest to sytuacja, w której jedno oko jest zwrócone w innym kierunku niż drugie oko i występuje, ponieważ osoba dotknięta tym schorzeniem ma słabsze mięśnie oczu. 40% pacjentów z zezem ma również członków rodziny cierpiących na to schorzenie, a obecnie prowadzone są badania mające na celu zidentyfikowanie genetycznych powiązań między rodzicami a dziećmi z zezem. Zez często może być skorygowany za pomocą operacji oka, terapii widzenia lub plastrów na oczy i, ogólnie rzecz biorąc, im młodszy pacjent, tym większe szanse na skuteczną korekcję.
Retinitis pigmentosa (RP) jest chorobą zwyrodnieniową siatkówki powodującą stopniową utratę wzroku przez długi okres czasu. Powoduje ona również ślepotę nocną i widzenie tunelowe – które są jednymi z pierwszych objawów RP – zanim dojdzie również do utraty widzenia centralnego. Badania wykazały, że schorzenie to jest spowodowane mutacją genu, która może wystąpić losowo lub być przekazywana z rodzica na dziecko za pośrednictwem chromosomu X. Jeśli oboje rodzice są nosicielami genu RP, ich dziecko ma 25% szans na zachorowanie, a dodatkowo 50% szans na bycie nosicielem, nawet jeśli sami nie są dotknięci tą chorobą. Szacuje się, że 1 na 3500 osób cierpi na RP, a niezliczona ilość innych jest nosicielami zmutowanego genu.
Co możesz zrobić?
Jakkolwiek nie możemy walczyć z naszymi genami, dbanie o nasze oczy jest naszym obowiązkiem. Dobre zdrowie oczu jest czymś, co wielu z nas bierze za pewnik i prawdopodobnie nie znamy prawdziwej wartości naszej wizji, dopóki nie zacznie się ona pogarszać. Mamy artykuł na temat utrzymania dobrego stanu zdrowia oczu, który może Ci się przydać. Ważne jest również poznanie historii chorób oczu w swojej rodzinie, aby zrozumieć swoje indywidualne ryzyko rozwoju poszczególnych schorzeń. Upewnij się, że Twój styl życia i dieta nie szkodzą Twojemu wzrokowi – sprawdzaj nasz blog, aby uzyskać nowe treści dotyczące zdrowia oczu.
Powinieneś również regularnie wykonywać badania wzroku co dwa lata, aby zapewnić, że wszelkie potencjalnie niebezpieczne choroby oczu zostaną szybko wykryte. Jeśli umówisz się z nami na bezpłatną konsultację, nasi optometryści przeprowadzą dla Ciebie pełne badanie oczu, aby ustalić, czy nadajesz się do operacji laserowej oczu lub soczewek. Pozwoli to również zidentyfikować wszelkie potencjalne problemy i pozwoli Ci w pełni zrozumieć stan Twojego zdrowia oczu. Skontaktuj się z nami, aby zobaczyć, jak możemy Ci pomóc!
Powrót do bloga