Nawet w epoce kamiennej ludzie tworzyli muzykę. Pierwsza muzyka była prawdopodobnie tworzona próbując naśladować dźwięki i rytmy, które występowały naturalnie. Muzyka ludzka może być echem tych zjawisk, wykorzystując wzory, powtórzenia i tonalność. Ten rodzaj muzyki istnieje do dziś. Szamani czasami imitują dźwięki słyszane w naturze. Może ona również służyć jako rozrywka (gry), lub mieć praktyczne zastosowanie, jak przyciąganie zwierząt podczas polowania.
Niektóre zwierzęta również mogą używać muzyki. Ptaki śpiewające używają pieśni do ochrony swojego terytorium, lub do przyciągnięcia partnera. Małpy widziano jak biją w wydrążone kłody. Może to oczywiście również służyć do obrony terytorium.
Pierwszym instrumentem muzycznym używanym przez ludzi był prawdopodobnie głos. Głos ludzki może wydawać wiele różnych rodzajów dźwięków. Krtań (skrzynka głosowa) jest jak instrument dęty.
Najstarsza znana neandertalska kość gnykowa z nowoczesną ludzką formą została znaleziona w 1983 roku, wskazując, że neandertalczycy mieli język, ponieważ krtań wspiera skrzynkę głosową w ludzkim gardle.
Prawdopodobnie pierwsze instrumenty rytmiczne lub perkusyjne wiązały się z klaskaniem w dłonie, uderzaniem kamieniami lub innymi rzeczami, które są przydatne do utrzymania rytmu. Istnieją znaleziska tego typu, które sięgają paleolitu. Niektóre z nich są niejednoznaczne, gdyż mogą być używane zarówno jako narzędzia, jak i instrumenty muzyczne.
Pierwsze fletyEdit
Najstarszym fletem, jaki kiedykolwiek odkryto, może być tzw. flet Divje Babe, znaleziony w słoweńskiej jaskini Divje Babe I w 1995 roku. Nie ma pewności, czy przedmiot ten jest rzeczywiście fletem. Przedmiot, o którym mowa, jest fragmentem kości udowej młodego niedźwiedzia jaskiniowego i został datowany na około 43 000 lat temu. Jednak to, czy jest to rzeczywiście instrument muzyczny, czy po prostu przeżuta przez drapieżnika kość, jest przedmiotem trwającej debaty.
W 2008 roku archeolodzy odkryli kostny flet w jaskini Hohle Fels niedaleko Ulm w Niemczech. Pięcioramienny flet ma ustnik w kształcie litery V i jest wykonany z kości skrzydła sępa. Naukowcy zaangażowani w odkrycie oficjalnie opublikowali swoje ustalenia w czasopiśmie Nature, w czerwcu 2009 roku. Odkrycie to jest również najstarszym potwierdzonym znaleziskiem jakiegokolwiek instrumentu muzycznego w historii. W jaskini znaleziono również inne flety. Ten flet został znaleziony obok Wenus z Hohle Fels i w niewielkiej odległości od najstarszej znanej rzeźby człowieka. Ogłaszając swoje odkrycie naukowcy zasugerowali, że „znaleziska dowodzą obecności ugruntowanej tradycji muzycznej w czasach, gdy współcześni ludzie kolonizowali Europę”.
Najstarsze znane drewniane piszczałki zostały odkryte w pobliżu Greystones w Irlandii w 2004 roku. Wyłożony drewnem dół zawierał grupę sześciu fletów wykonanych z drewna cisowego, o długości od 30 do 50 cm, zwężających się na jednym końcu, ale bez żadnych otworów na palce. They may once have been strapped together.
In 1986 several bone flutes were found in Jiahu in Henan Province, China. Datują się one na około 6,000 BC. Mają one od 5 do 8 otworów każdy i zostały wykonane z wydrążonych kości ptaka, Red-crowned Crane. W momencie odkrycia, jeden z nich okazał się być nadal zdatny do gry. Kościany flet gra zarówno pięcio- lub siedmiotonową skalę Xia Zhi, jak i sześciotonową skalę Qing Shang starożytnego chińskiego systemu muzycznego.
| Okresy w historii muzyki | Daty |
|---|---|
| Muzyka prehistoryczna Muzyka starożytna Muzyka średniowieczna Renesans muzyka Muzyka barokowa Okres klasyczny (muzyka) Muzyka romantyczna Okres nowożytny |
(przed pisaniem) (przed 350) Około 350-1400 1400-1600 1600-1750 1740-1820 |
StarożytnośćEdit
Nie wiadomo, jak wyglądała najwcześniejsza muzyka ludzi jaskiniowych. Niektóre elementy architektury, a nawet niektóre malowidła, mają tysiące lat, ale dawna muzyka nie mogła przetrwać, dopóki ludzie nie nauczyli się jej zapisywać. Jedyny sposób, w jaki możemy się domyślać wczesnej muzyki, to oglądanie bardzo starych obrazów przedstawiających ludzi grających na instrumentach muzycznych lub znalezienie ich w wykopaliskach archeologicznych (kopanie pod ziemią w celu znalezienia starych rzeczy). Najwcześniejszy utwór muzyczny, który kiedykolwiek został spisany i nie zaginął, został odkryty na tabliczce napisanej w języku Hurrian, języku używanym w północnej Mezopotamii (gdzie dziś leży Irak), z około 1500 r. p.n.e. The Oxfords Companion to Music, red. Percy Scholes, London 1970
ŚredniowieczeEdit
Innym wczesnym utworem muzyki pisanej, który się zachował, była runda zwana Sumer Is Icumen In. Został on spisany przez mnicha około roku 1250. Duża część muzyki w średniowieczu (około 450-1420) była muzyką ludową graną przez ludzi pracy, którzy chcieli śpiewać lub tańczyć. Kiedy ludzie grali na instrumentach, zazwyczaj grali dla tancerzy. Jednak większość muzyki, która została spisana, była przeznaczona dla kościoła katolickiego. Ta muzyka została napisana dla mnichów do śpiewania w kościele. Jest ona nazywana chorałem (lub chorałem gregoriańskim).
RenesansEdit
W renesansie (mniej więcej 1400-1550) było dużo muzyki, a wielu kompozytorów napisało muzykę, która przetrwała tak, że może być wykonywana, grana lub śpiewana dzisiaj. Nazwa dla tego okresu (renesans) jest francuskim słowem, które oznacza „odrodzenie”. Okres ten został nazwany „odrodzeniem”, ponieważ wiele nowych rodzajów sztuki i muzyki odrodziło się w tym czasie.
Niektóre bardzo piękne utwory muzyczne zostały napisane do użytku w nabożeństwach kościelnych (muzyka sakralna) przez włoskiego kompozytora Giovanniego da Palestrinę (1525-1594). W muzyce Palestriny wielu śpiewaków śpiewa razem (jest to tzw. chór). Istniało również wiele rodzajów muzyki nie napisanej dla kościoła, takich jak radosna muzyka taneczna i romantyczne pieśni miłosne. Do popularnych instrumentów w okresie renesansu należały altówki (instrument strunowy grany smyczkiem), lutnie (instrument strunowy szarpany, przypominający nieco gitarę) oraz wirginał, mały, cichy instrument klawiszowy.
BarokEdit
W sztuce barok był zachodnią epoką kulturową, która rozpoczęła się na przełomie XVII i XVIII wieku w Rzymie. To było przykładem dramatu i wielkości w rzeźbie, malarstwie, literaturze, tańcu i muzyce. W muzyce termin „barok” odnosi się do końcowego okresu dominacji kontrapunktu imitacyjnego, w którym różne głosy i instrumenty odbijają się echem, ale w różnych tonacjach, czasami odwracając echo, a nawet odwracając materiał tematyczny. Popularność i sukces stylu barokowego były wspierane przez Kościół rzymskokatolicki, który zdecydował w czasie Soboru Trydenckiego, że sztuka powinna przekazywać tematy religijne w bezpośrednim i emocjonalnym zaangażowaniu. Klasa wyższa również postrzegała dramatyczny styl barokowej architektury i sztuki jako sposób na zaimponowanie gościom oraz wyrażenie triumfalnej władzy i kontroli. Barokowe pałace zbudowane są wokół wejścia z dziedzińcami, wielkimi schodami i salami recepcyjnymi o kolejno rosnącym przepychu. W podobnych bogactwach szczegółów sztuka, muzyka, architektura i literatura inspirowały się nawzajem w barokowym ruchu kulturowym, gdy artyści badali, co mogą stworzyć z powtarzających się i różnorodnych wzorów. Niektóre cechy i aspekty obrazów barokowych, które odróżniają ten styl od innych to obfita ilość szczegółów, często jaskrawa polichromia, mniej realistyczne twarze przedmiotów i ogólne poczucie podziwu, które było jednym z celów w sztuce barokowej.
Słowo barok prawdopodobnie pochodzi od starożytnego portugalskiego rzeczownika „barroco”, który oznacza perłę, która nie jest okrągła, ale o nieprzewidywalnym i wyszukanym kształcie. Stąd w nieformalnym użyciu słowo barok może po prostu oznaczać, że coś jest „wyszukane”, z wieloma szczegółami, bez odniesienia do stylów barokowych XVII i XVIII wieku.
Okres klasycznyEdit
W muzyce zachodniej okres klasyczny oznacza muzykę od około 1750 do 1825 roku. Był to czas kompozytorów takich jak Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart i Ludwig van Beethoven. Orkiestry stały się większe, a kompozytorzy często pisali dłuższe utwory muzyczne zwane symfoniami, które składały się z kilku części (zwanych częściami). Niektóre części symfonii były głośne i szybkie, inne ciche i smutne. Forma utworu muzycznego była w tym czasie bardzo ważna. Muzyka musiała mieć ładny „kształt”. Często używano struktury, którą nazywano formą sonatową.
Innym ważnym rodzajem muzyki był kwartet smyczkowy, który jest utworem muzycznym napisanym na dwoje skrzypiec, altówkę i wiolonczelę. Podobnie jak symfonie, muzyka kwartetu smyczkowego miała kilka sekcji. Haydn, Mozart i Beethoven napisali wiele słynnych kwartetów smyczkowych.
Pianino zostało wynalezione w tym czasie. Kompozytorzy lubili fortepian, ponieważ można go było używać do grania dynamiki (coraz głośniej lub coraz ciszej). Do innych popularnych instrumentów należały skrzypce, wiolonczela, flet, klarnet i obój.
Okres romantyzmuEdit
Wiek XIX nazywany jest okresem romantyzmu. Kompozytorzy byli szczególnie zainteresowani przekazywaniem swoich emocji poprzez muzykę. Ważnym instrumentem z okresu romantyzmu był fortepian. Niektórzy kompozytorzy, tacy jak Fryderyk Chopin, pisali stonowane, ekspresyjne, pełne cichej emocji utwory fortepianowe. Często muzyka opisywała jakieś uczucie lub opowiadała historię za pomocą dźwięków. Inni kompozytorzy, tacy jak Franz Schubert, pisali pieśni dla śpiewaka i pianisty, zwane Lied (niemieckie słowo oznaczające „pieśń”). Te Lieder (liczba mnoga od Lied) opowiadały historie za pomocą tekstu (słów) pieśni i pomysłowego akompaniamentu fortepianu. Inni kompozytorzy, jak Richard Strauss i Franz Liszt, tworzyli narracje i opowiadali historie wyłącznie za pomocą muzyki, co nazywane jest poematem tonalnym. Kompozytorzy, tacy jak Franz Liszt i Johannes Brahms, używali fortepianu do grania głośnej, dramatycznej, silnie emocjonalnej muzyki.
Wielu kompozytorów zaczęło pisać muzykę dla większych orkiestr, liczących nawet 100 instrumentów. Był to okres „nacjonalizmu” (uczucia dumy z własnego kraju), kiedy wielu kompozytorów tworzyło muzykę wykorzystując pieśni ludowe lub melodie z własnego kraju. W tym czasie żyło wielu słynnych kompozytorów, takich jak Franz Schubert, Felix Mendelssohn, Fryderyk Chopin, Johannes Brahms, Piotr Czajkowski i Richard Wagner.
Czasy nowożytneEdit
Od około 1900 r. nazywany jest „okresem nowożytnym”. Wielu kompozytorów XX wieku chciało komponować muzykę, która brzmiała inaczej niż muzyka klasyczna i romantyczna. Nowocześni kompozytorzy poszukiwali nowych pomysłów, takich jak użycie nowych instrumentów, różnych form, różnych dźwięków lub różnych harmonii.
Kompozytor Arnold Schoenberg (1874-1951) napisał utwory, które były atonalne (co oznacza, że nie brzmiały tak, jakby znajdowały się w żadnym wyraźnym kluczu muzycznym). Później Schoenberg wymyślił nowy system zapisu muzyki zwany systemem dwunastotonowym. Muzyka pisana systemem dwunastotonowym brzmi dla niektórych dziwnie, ale ma charakter matematyczny, często nabiera sensu dopiero po dokładnym przestudiowaniu. Czysta muzyka dwunastotonowa była popularna wśród naukowców w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, ale niektórzy kompozytorzy, tacy jak Benjamin Britten, używają jej dzisiaj, gdy konieczne jest uzyskanie określonego odczucia.
Jeden z najważniejszych kompozytorów XX wieku, Igor Strawiński (1882-1971), pisał muzykę z bardzo skomplikowanymi (trudnymi) akordami (grupami nut, które są grane razem) i rytmami. Niektórzy kompozytorzy uważali, że muzyka staje się zbyt skomplikowana, więc pisali utwory minimalistyczne, które wykorzystują bardzo proste pomysły. W latach 50. i 60. kompozytorzy tacy jak Karlheinz Stockhausen eksperymentowali z muzyką elektroniczną, używając obwodów elektronicznych, wzmacniaczy i głośników. W latach 70. kompozytorzy zaczęli używać elektronicznych syntezatorów i instrumentów muzycznych z muzyki rock and rollowej, takich jak gitara elektryczna. Używali tych nowych instrumentów do tworzenia nowych dźwięków.
Kompozytorzy piszący w latach 90. i 2000, tacy jak John Adams (ur. 1947) i James MacMillan (ur. 1959) często używają mieszanki wszystkich tych pomysłów, ale lubią też pisać muzykę tonalną z łatwymi melodiami.
Muzyka elektronicznaEdit
Muzyka może być produkowana elektronicznie. Jest to najczęściej wykonywane przez komputery, klawiatury, gitary elektryczne i stoły dyskowe. Mogą one naśladować tradycyjne instrumenty, a także wytwarzać bardzo różne dźwięki. XXI-wieczna muzyka elektroniczna jest powszechnie tworzona za pomocą programów komputerowych i mikserów sprzętowych.
JazzEdit
Jazz jest rodzajem muzyki, który został wynaleziony około 1900 roku w Nowym Orleanie na południu USA. Mieszkało tam wielu czarnych muzyków, którzy grali styl muzyki zwany bluesem. Na muzykę bluesową miała wpływ muzyka afrykańska (ponieważ czarni ludzie w Stanach Zjednoczonych przybyli do Stanów Zjednoczonych jako niewolnicy. Zostali oni siłą zabrani z Afryki). Blues był muzyką, którą grano śpiewając, używając harmonijki ustnej lub gitary akustycznej. Wiele piosenek bluesowych miał smutne teksty o smutnych emocji (uczucia) lub smutnych doświadczeń, takich jak utrata pracy, członek rodziny umiera, lub o konieczności iść do więzienia (prison).
Jazz muzyka mieszane razem blues muzyki z muzyką europejską. Niektórzy czarni kompozytorzy, tacy jak Scott Joplin pisali muzykę zwaną ragtime, która miała bardzo różny rytm od standardowej muzyki europejskiej, ale używała nut, które były podobne do niektórych utworów europejskich. Ragtime miał duży wpływ na wczesny jazz, zwany dixieland jazzem. Muzycy jazzowi używali instrumentów takich jak trąbka, saksofon i klarnet do melodii (melodie), perkusja do perkusji i kontrabasu, fortepian, banjo i gitara do tła rytmicznego (sekcja rytmiczna). Jazz jest zazwyczaj improwizowany: muzycy tworzą (wymyślają) muzykę w trakcie gry. Nawet jeśli muzycy jazzowi wymyślają muzykę, muzyka jazzowa nadal ma zasady; muzycy grają serię akordów (grupy nut) w kolejności.
Muzyka jazzowa ma swingujący rytm. Słowo „swing” jest trudne do wyjaśnienia. Aby rytm był „rytmem swingowym”, musi być naturalny i zrelaksowany. Rytm swingowy nie jest nawet podobny do marszu. Rytm swingowy nie jest nawet podobny do marszu. Swingujący rytm” podnieca również słuchaczy, ponieważ podoba im się jego brzmienie. Niektórzy twierdzą, że „swingujący rytm” pojawia się wtedy, gdy wszyscy muzycy jazzowi zaczynają odczuwać ten sam puls i energię utworu. Jeśli zespół jazzowy gra bardzo dobrze razem, ludzie powiedzą „to jest swingujący zespół jazzowy” lub „ten zespół naprawdę dobrze swinguje.”
Jazz wpłynął na inne rodzaje muzyki, takie jak zachodnia muzyka artystyczna z lat 20-tych i 30-tych. Kompozytorzy muzyki artystycznej tacy jak George Gershwin napisali muzykę, która była pod wpływem jazzu. Muzyka jazzowa wpłynęła na piosenki muzyki pop. W latach 30. i 40. XX wieku w wielu utworach muzyki pop zaczęto wykorzystywać akordy lub melodie z utworów jazzowych. Jednym z najbardziej znanych muzyków jazzowych był Louis Armstrong (1900-1971).
Muzyka popEdit
Muzyka „pop” to rodzaj muzyki popularnej, której wielu ludzi lubi słuchać. Termin „muzyka pop” może być stosowany do wszystkich rodzajów muzyki, która została napisana, aby być popularne. Słowo „muzyka pop” było używane od około 1880 roku, kiedy rodzaj muzyki zwany muzyką był popularny.
Nowoczesna muzyka pop wyrosła z rock and rolla lat 50-tych, (na przykład Chuck Berry, Bo Diddley i Little Richard) i rockabilly (na przykład Elvis Presley i Buddy Holly). W latach 60. słynną grupą muzyki pop stali się The Beatles. W latach 70. inne style muzyczne zostały zmieszane z muzyką pop, takie jak funk i muzyka soul. Muzyka pop ma zazwyczaj ciężki (mocny) rytm, dzięki czemu jest dobra do tańca. Piosenkarze pop zazwyczaj śpiewają za pomocą mikrofonów, które są podłączone do wzmacniacza i głośnika.