Smyrna, starożytne miasto otoczone obecnie przez współczesne miasto Izmir, została pierwotnie założona około 1000 r. p.n.e. przez greckich osadników z Wysp Eolskich w „Starej Smyrnie” (Bayraklı Höyüğü) na małym półwyspie wychodzącym z Azji Mniejszej na Morze Egejskie, podobnym do Starego Tyru. To właśnie w tej Starej Smyrnie urodził się prawdopodobnie około 850 r. p.n.e. słynny grecki poeta Homer, autor Iliady i Odysei, a w okresie rzymskim stała tam świątynia ku czci Homera (Herodot, Dzieje; Strabo, Geografia; monety ze Smyrny). Następnie, tuż po czasach Aleksandra Wielkiego, pod koniec IV wieku p.n.e., Seleucydzi wybudowali „nową” Smyrnę wzdłuż wybrzeża i na zboczach góry Pagos/Kadifekale (Strabo, Geografia). W okresie rzymskim region ten ostatecznie stał się częścią prowincji Asia, a Smyrna, położona między Efezem a Pergamum, rozwinęła się w bogate miasto portowe i jedno z najważniejszych miast prowincji, liczące prawie 100 000 mieszkańców (Yamauchi, New Testament Cities in Western Asia Minor). Pierwotna nazwa osady nie jest znana, ale starożytne legendy twierdzą, że miasto otrzymało nazwę „Smyrna” albo od mitu o Amazonce o imieniu Smyrna, która dała swoje imię miastu i okolicom Efezu, albo być może mniej prawdopodobne, ale możliwe, że związane z greckim słowem oznaczającym „mirrę” (Strabo, Geography; Stephanus of Byzantium; Liddell et al…, A Greek-English Lexicon).

W okresie rzymskim Smyrna była najwyraźniej miastem o wielkim pięknie i imponującej architekturze, które okrążało górę Pagus jak „korona” (Philostratus, Apollonius of Tyana; Strabo, Geography; por. Objawienie 2:10 „korona życia”). Spacerując po mieście, można było zobaczyć Bramę Efeską, gimnazjon (w pobliżu portu), stadion (po zachodniej stronie), teatr (mieszczący 20 000 osób i znajdujący się na północno-zachodnim zboczu góry), świątynie Zeusa (w tym duży ołtarz), Cybele (bogini-matka, w pobliżu portu), Afrodyty, Dionizosa i cesarzy (prawdopodobnie Tyberiusza w 26 r. n.e. i Domicjana przed 96 r. n.e.), portu, biblioteki i masywnej agory z bimą od zachodu i bazyliką od północy (McRay, Archaeology and the New Testament; Strabo, Geography; Vitruvius; Jones, „Heracles at Smyrna”; Hasluck, „Dionysos at Smyrna”). Ponieważ Smyrna została poważnie uszkodzona przez trzęsienie ziemi w 178 r. n.e., miasto z okresu rzymskiego zostało naprawione lub odbudowane w II w. n.e., ale większość budowli i układów jest prawdopodobnie zasadniczo taka sama jak w I w. To bogate miasto było również znane z wyjątkowo dobrego wina, które mogło być używane zarówno dla przyjemności, jak i w celach leczniczych (Strabo, Geografia).

Dzięki długiej historii związków z Rzymem, w tym starożytnego sojuszu i świątyni Romy zbudowanej w około 195 r. p.n.e., Smyrna była oczywistym wyborem na cesarską świątynię w Azji (Cyceron, Pro Flacco). Wraz z innymi miastami prowincji azjatyckiej Smyrna rywalizowała o zaszczyt zbudowania świątyni Tyberiuszowi w 26 r. n.e., wygrywając ten zaszczyt i stając się „strażnikiem świątyni” cesarskiego kultu (Tacitus, Annals; Lewis, „Sulla i Smyrna”). W II wieku n.e. Smyrna zbudowała kolejną cesarską świątynię Hadriana. Wraz z inskrypcjami ku czci cesarzy i posągami Domicjana i Trajana, monety emitowane przez miasto często przedstawiały cesarzy, a nawet świątynie cesarskie, jest więc oczywiste, że Smyrna była oddana kultowi cesarza i kultowi cesarskiemu.

W Księdze Objawienia Jan skierował swój drugi list do Smyrny, ponieważ znajdowała się ona na północ od Efezu i następna na półkolistej trasie 7 kościołów prowincji Azji (Objawienie 1:11; McRay, Archaeology and the New Testament). Odniesienie do Jezusa jako tego, „który był umarły, a ożył”, mogło zostać użyte w liście w odniesieniu do tego właśnie miasta ze względu na jego odbudowę i odrodzenie (Obj 2:8). W liście do Smyrny Jan zauważa, że chrześcijanie w Smyrnie doświadczyli ucisku i że są „ubodzy”, ale też bogaci, nawiązując do reputacji miasta jako pogańskiego i bogatego (Ap 2, 8-9). W dalszej części listu jest mowa o bluźnierstwach Żydów, którzy w rzeczywistości są częścią „synagogi szatana”, a w przyszłości niektórzy chrześcijanie zostaną wtrąceni do więzienia, ale muszą być wierni aż do śmierci (Ap 2, 9-10). Napisany w czasach Domicjana i prześladowań chrześcijan, kościół w Smyrnie stanął w obliczu jeszcze większej opozycji niż większość, ze względu na silny wpływ kultu cesarza w mieście, który w tamtych czasach był wymagany przez prawo i karany więzieniem lub śmiercią. Interpretacja odniesienia do „synagogi szatana” jest niepewna, ale może odnosić się do Żydów, którzy nie tylko sprzeciwiali się chrześcijaństwu, ale także uczestniczyli w kulcie cesarskim. Podobnie jak w wielu innych miastach Azji Mniejszej, istniała tam znacząca społeczność żydowska, w tym co najmniej jedna synagoga (Ap 2,9; Josephus, Antiquities). Niestety, wielu z tych Żydów było zagorzałymi przeciwnikami chrześcijaństwa i tak jak Paweł i jego przyjaciele byli przeciwstawiani i atakowani przez Żydów w innych miastach, chrześcijanie w Smyrnie również stanęli w obliczu prześladowań nie tylko ze strony pogan, ale i Żydów. Polikarp, który znał i był nauczany przez Jana Apostoła, został zamęczony w Smyrnie za namową Żydów około 156 roku n.e. (Męczeństwo Polikarpa; Euzebiusz, Historia kościelna). Biskup i apologeta Kościoła z II wieku, Ireneusz, urodził się w Smyrnie i znał Polikarpa w młodości, choć przeniósł się do Lyonu w Galii, aby przewodzić tamtejszemu Kościołowi lokalnemu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.