Siły ANZAC, pod dowództwem generała porucznika Williama Birdwooda, stacjonowały w Egipcie z powodu braku możliwości szkolenia i zakwaterowania w Anglii. Później siły te pomagały w ochronie Kanału Sueskiego po przystąpieniu Turcji do wojny w październiku 1914 r.

×

Żołnierze australijskiego batalionu na pokładzie pancernika Prince of Wales w porcie Mudros tuż przed desantem. Okręt był częścią floty, która transportowała australijskie oddziały na lądowanie w Gallipoli w Anzac Cove. 24 kwietnia 1915 r. AWM A01829.

Blisko

WI Gallipoli

Żołnierze australijskiego batalionu na pokładzie pancernika Prince of Wales w porcie Mudros tuż przed lądowaniem. Okręt był częścią flotylli, która transportowała australijskie oddziały na lądowanie na Gallipoli w Anzac Cove. 24 kwietnia 1915 r. AWM A01829.

As fighting on the Western Front in France in late 1914 deteriorated into a stalemate, the British War Council suggested that Germany could best be defeated by attacks on her allies, Austria, Hungary and Turkey. Początkowo atak na Turcję planowano jako operację morską. Jednak po kilku nieudanych próbach sforsowania Dardaneli w lutym i marcu, brytyjski gabinet zgodził się, że można użyć sił lądowych. Pod dowództwem brytyjskiego generała Sir Iana Hamiltona zebrano połączone siły międzynarodowe (Śródziemnomorskie Siły Ekspedycyjne) i zaplanowano trójpunktowy desant w celu wyeliminowania tureckich obrońców z cieśniny. Po oczyszczeniu cieśniny flota sprzymierzonych miała ruszyć na Konstantynopol, gdzie, jak wierzono, groźba dział floty wywoła masową panikę i zmusi Turcję do poddania się. O świcie 25 kwietnia 1915 roku ANZAC wylądowali na północ od Gaba Tepe (rejon lądowania nazwany później Anzac Cove), podczas gdy siły brytyjskie wylądowały na przylądku Helles na półwyspie Gallipoli.

Celem tych dwóch desantów było zdobycie tureckich fortów dowodzących wąską cieśniną. W ramach dywersji siły francuskie zaatakowały pozycje tureckie po azjatycko-mollskiej stronie Dardaneli, a następnie wylądowały i zajęły część frontu na Helles u boku Brytyjczyków. Późniejsze posiłki obejmowały zdemontowane australijskie i nowozelandzkie brygady konne w Anzac Cove. W sierpniu nowy korpus brytyjski wylądował w Zatoce Suvla, na północ od Anzac Cove, wspierając próbę przebicia się aliantów przez przyczółek Anzac.

Kampania zakończyła się bohaterską, ale kosztowną porażką i do grudnia opracowano plany ewakuacji całych sił z Gallipoli. W dniach 19 i 20 grudnia zakończono ewakuację Anzac i Suvli, a ostatnie oddziały brytyjskie opuściły przylądek Helles do 8 stycznia 1916 roku. W całej operacji ewakuowano 142 000 ludzi przy znikomych stratach. Australijskie straty w kampanii Gallipoli wyniosły 26 111, na co złożyło się 1007 oficerów i 25 104 innych szeregowych. Spośród nich 362 oficerów i 7 779 żołnierzy zostało zabitych w akcji, zmarło z ran lub uległo chorobom. Dziewięć Krzyży Wiktorii zostało przyznanych żołnierzom z jednostek australijskich. Choć kampanię uważa się za militarną porażkę, Gallipoli stało się w Australii nazwą domową, a wraz z nią powstała tradycja ANZAC. Gallipoli stało się wspólną więzią wykutą w przeciwnościach losu, która połączyła kolonie i mieszkańców Australii w jeden naród.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.