Keck Observatory, w całości W.M. Keck Observatory, obserwatorium astronomiczne położone w pobliżu 4,200-metrowego (13,800 stóp) szczytu Mauna Kea, uśpionego wulkanu na północno-środkowej wyspie Hawaii, Hawaje, Stany Zjednoczone. Bliźniacze 10-metrowe (394-calowe) teleskopy Keck’a, umieszczone w oddzielnych kopułach, stanowią największy system teleskopów optycznych w rozwijającym się wieloserwisowym rezerwacie naukowym znajdującym się na Mauna Kea.

Obserwatorium Keck’a

Widok z lotu ptaka na bliźniacze kopuły Obserwatorium Keck’a, które są otwierane, aby odsłonić teleskopy. Keck II jest po lewej, a Keck I po prawej.

© 1998, Richard J. Wainscoat/M.W. Keck Observatory

Budowa Obserwatorium Kecka została sfinansowana głównie przez Fundację W.M. Kecka, organizację filantropijną założoną przez Williama Myrona Kecka, założyciela Superior Oil Company. Pierwszy teleskop Kecka, Keck I, został ukończony w 1992 roku, a drugi, Keck II, w 1996 roku. Obserwatorium działa jako konsorcjum kierowane przez California Institute of Technology i University of California, które utworzyły California Association for Research in Astronomy w celu utrzymania i obsługi obiektu. Od 1996 roku National Aeronautics and Space Administration (NASA) uczestniczy w projekcie jako pełnoprawny partner. Wraz z Uniwersytetem Hawajskim, który zarządza rezerwatem Mauna Kea, dzielą użytkowanie obiektu.

Keck Observatory

Keck Observatory, Mauna Kea, Hawaje, U.S.

NASA/JPL

Pośród całej konstrukcji Obserwatorium Kecka, 10-metrowe zwierciadła główne były najtrudniejszymi technicznie komponentami do opracowania, a ich produkcja otworzyła nowe możliwości w produkcji teleskopów. Każde zwierciadło składa się z 36 sześciokątnych segmentów ze specjalnego materiału szklano-ceramicznego o zerowej rozszerzalności cieplnej, wyprodukowanego przez Schott Glassworks w Moguncji (Niemcy) i wypolerowanego przez Itek Optical Systems w Lexington (Massachusetts). Poszczególne segmenty o średnicy 1.8 metra (71 cali) tworzą mozaikę, a każdy z nich jest nieustannie pozycjonowany przez trzy wysoce precyzyjne, sterowane komputerowo siłowniki tak, że cała powierzchnia lustra dopasowuje się do hiperboloidy o ogniskowej 17.5 metra (689 cali). Aby ukształtować asymetryczną powierzchnię każdego elementu pozaosiowego, optycy Itek opracowali technikę zwaną polerowaniem zwierciadeł naprężonych, w której element jest deformowany w imadle podczas polerowania; po usunięciu naprężeń element przyjmuje pożądaną asymetryczną figurę.

Segmentowane sześciokątnie 10-metrowe zwierciadło główne teleskopu Keck I. Technik na dźwigu kubełkowym (na prawo od środka) czyści zwierciadło.

©Russ Underwood/W.M. Keck Observatory

Każdy z systemów optycznych teleskopu Keck jest zamontowany w lekkiej, sztywnej, otwartej konstrukcji kratownicowej, która porusza się w pionie i azymucie, podążając za ruchem dziennym nieba. Niezwykle zwarta konstrukcja teleskopów pozwoliła zmniejszyć rozmiar i koszt kopuł, w których są one umieszczone.

Keck Observatory

Keck Observatory, Mauna Kea, Hawaii, U.S.

NASA

Zdobądź subskrypcję Britannica Premium i uzyskaj dostęp do ekskluzywnych treści. Subskrybuj teraz

Teleskopy Kecka są ucieleśnieniem innowacji w technologii, finansowaniu i zarządzaniu, które począwszy od lat 60-tych zmieniły sposób, w jaki duże instrumenty optyczne są projektowane, budowane i obsługiwane. W 1999 roku zainstalowano system optyki adaptacyjnej, aby przeciwdziałać efektom rozmycia spowodowanym przez atmosferę, a w 2001 roku uruchomiono interferometr, który łączy ścieżki światła dwóch teleskopów. Z tym oprzyrządowaniem optycznie zintegrowane teleskopy mają zdolność rozdzielczą pojedynczego teleskopu ze zwierciadłem o średnicy 85 metrów (3350 cali).

Wśród znaczących odkryć dokonanych za pomocą teleskopów Kecka były tranzyty HD 209458 b, pierwszej planety, która została zaobserwowana podczas zaćmienia swojej gwiazdy. Obserwacje w podczerwieni gwiazd orbitujących wokół centrum Galaktyki Drogi Mlecznej wykazały obecność czarnej dziury o masie równej 3 600 000 Słońc. Dysnomia, księżyc planety karłowatej Eris, została odkryta za pomocą teleskopu Kecka, a późniejsze obserwacje jej orbity wykazały, że Eris jest największą planetą karłowatą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.