© American Chemical Society (A Britannica Publishing Partner)Zobacz wszystkie filmy do tego artykułu
Lignina, złożony polimer organiczny zawierający tlen, który wraz z celulozą tworzy główny składnik drewna. Jest drugim po celulozie najobficiej występującym materiałem organicznym na Ziemi, chociaż znaleziono stosunkowo niewiele zastosowań przemysłowych innych niż jako paliwo. Lignina, wtórny metabolit, jest skoncentrowana w ścianach komórkowych drewna i stanowi 24-35% suchej masy drewna miękkiego i 17-25% drewna twardego.
Lignina jest związkiem fenolowym (posiadającym grupę -OH przyłączoną do pierścienia aromatycznego) i jest mieszaniną trzech złożonych związków polimerowych. Względna ilość każdego z trzech monomerów zależy od tego, czy lignina pochodzi z roślin okrytozalążkowych, drzewiastych roślin okrytozalążkowych czy traw. Lignina zwiększa wytrzymałość na ściskanie i sztywność ściany komórkowej rośliny i uważa się, że odegrała rolę w ewolucji roślin lądowych, pomagając im wytrzymać ściskające siły grawitacji. Lignina impregnuje również ścianę komórkową, ułatwiając transport wody do góry w tkankach ksylemu. Wreszcie, lignina ma właściwości przeciwgrzybicze i często jest szybko odkładana w odpowiedzi na zranienie przez grzyby, chroniąc organizm roślinny przed dyfuzją enzymów grzybiczych i toksyn.
Lignina jest usuwana z masy drzewnej w produkcji papieru, zwykle poprzez obróbkę środkami takimi jak dwutlenek siarki, siarczek sodu lub wodorotlenek sodu. Lignina ma szereg zastosowań przemysłowych jako spoiwo do płyt wiórowych i podobnych laminowanych lub złożonych produktów drewnianych, jako środek użyźniający glebę, jako wypełniacz lub aktywny składnik żywic fenolowych oraz jako klej do linoleum. Wanilina (syntetyczna wanilia) i sulfotlenek dimetylu są również wytwarzane z ligniny.