Free Press

| The Matrix | Rhetoric of Reggae Music | Reggae Links | Dread Library Catalog |

The Influence of Bob Marley’s Absent, White Father

Scott Gurtman

Prf. Tuna

4/23/02

„Myfadda was a guy yunno, from England here, yunno? On był jak… jak możesz przeczytać to yunno, to jedna z historii demslave: biały facet dostaje czarną kobietę i rozmnaża ją. On jest Anglikiem…tak mi się wydaje. Bo ja go raz widziałem. Moja matka? Moja matka Afrykanka.” (Bob Marley, 1978)

Psychologiczne następstwa bycia porzuconym dzieckiem z małżeństwa biracial było coś, co heavilyinfluenced reggae superstar Bob Marley dla całej jego kariery. Wiele z najbardziej lojalnych fanów Marleya i ogromna większość entuzjastów reggae nie wie, że był on rzeczywiście urodzony do białego ojca, kapitan Norval Marely i czarnej matki, CedellaBooker. Bob Marley dorastał w złości na ojca, który jego zdaniem źle traktował jego i jego matkę. Marley był również częściowo zawstydzony swoim białym dziedzictwem. Ta dziecięca mentalność urazy i wstydu wyrzeźbiła młodość Marleya i ostatecznie wpłynęła na ideały i twórczość jego muzycznego geniusza na całą jego karierę. Poczucie opuszczenia i brak ojca zmusiły Boba Marleya do szukania kierunku, pocieszenia i poczucia przynależności w innych środkach, takich jak ideały rastafarianizmu. Silne przywiązanie do czarnej kultury, które wynikało z braku białego ojca, częściowo przyczyniło się również do niezachwianego poczucia afrykańskości Marleya. Niedoskonałości i prawie całkowity brak Kaukaski ojciec Boba Marleya, kapitan NorvalMarley, miał głęboki psychologiczny wpływ na wielką ikonę reggae.

Wpływ kwestii rasowych na naturę ludzką i myśli są bardzo dyskutowane i postrzegane dość wrażliwie przez wielu. Często ludzie nawet znaleźćtheir uczucia i obserwacje trudne do omówienia w odniesieniu do subjectmatter. Mając to na uwadze, należy stwierdzić, że Bob Marley nie był bigotem w żadnej mierze. W rzeczywistości Marley był „misjonarzem formy tożsamości osobistej i zbiorowej, którą nazwał „Rasta” – słowa, które zarówno oznaczało historię ucisku rasowego, jak i wskazywało na definicję wspólnoty wykraczającą poza język rasy” (Stephens 149). Należy również stwierdzić, że Marley był członkiem wczesnego ruchu Rasta, który był zakorzeniony w Czarnym Nacjonalizmie Garveya oraz w starożytnej tradycji „zafrykanizowanego” chrześcijaństwa znanego jako Etiopizm (Stephens 149). Wcześni Rastas przyjęli ideały kenijskich buntowników antykolonialnych, a ich wezwanie do działania brzmiało: „Śmierć białemu ciemiężycielowi” (Stephens 149). Jednak do 1960 roku mantra ta ewoluowała w kierunku „śmierci czarnych i białych ciemiężców”, ale w myśli rastafariańskiej utrzymał się pewien binarny rasizm (Stephens 149). Niniejszy artykuł stara się dowieść, że na wiele działań Marleya często wpływało porzucenie przez ojca, który był białym człowiekiem. Marley jasno określił swoją postawę rasową w 1975 roku, deklarując, że

„Mój ojciec był biały, a moja matka czarna, wiesz. Oni nazywają mnie półkastą, lub cokolwiek innego. Cóż, ja nie zanurzam się po niczyjej stronie. Nie jestem ani po stronie czarnego, ani po stronie białego człowieka. Me dip on God’s side, the one who create me and cause me to come fromblack and white, who give me this talent.”

Marley’s smother Cedella rozpoczęła swój romans z kapitanem Norvalem Marleyem, colonialsupervisor, kiedy on miał pięćdziesiąt lat, a ona zaledwie siedemnaście (Davis9). Rodzina Norvala Marleya składała się z białych Jamajczyków z parafii Clarendon. Norval został przeniesiony w celach służbowych do St. Ann, gdzie dorastała i mieszkała Cedella. Cedella wspomina, że

„Powiedział mi, że mnie kocha, a ja wierzę, że tak. Zawsze był ze mną szczery w tym czasie. Powiedział mi, że był czarną owcą swojej rodziny, bo Marley’sdid nie lubił czarnych ludzi, ale Norval bardzo ich lubił.”

Przez długi okres czasu, romans pomiędzy czarnym nastolatkiem i starzejącym się kapitanem armii przeszedł niezauważony. Jednak, gdy Cedelladiscovered że Norval nieumyślnie zapłodnił ją w maju 1944 roku, ona i Norval były zarówno strach i duma, i Norval postanowił, że dwa powinny się pobrać (Davis 10). Po przekonaniu ojca Cedelli, że małżeństwo to dobry pomysł, ślub kapitana Norvala Marleya i Cedelli został ustalony na 9 czerwca 1944 roku (Davis11). Jednak, tydzień lub tak przed datą ślubu, Norval poinformował Cedella, że jego przewlekła przepuklina zaczęła goaggravate i w rezultacie będzie zmiana pracy i przeniesienie do Kingston (Davis 11).

Kilka miesięcy później, we wtorek wieczorem, Cedella poszedł do pracy i na 2:30Wednesday rano, luty 6th, 1945, urodziła dziecko boyywithout jej mąż obecny. Cedella nie nadała dziecku imienia w chwili narodzin, lecz poczekała na powrót ojca z Kingston, aby zdecydować o wyborze odpowiedniego imienia (Davis 12). Wkrótce po słowo dotarło Norvalth, że jego żona urodziła ich syna, kapitan wrócił do St Ann na tydzień i Norval postanowił, że chłopiec powinien być nazywany Nesta Robert Marley (Davis 12). Nieobecność Norvala w czasie ciąży żony i przy narodzinach syna, a także krótka wizyta kapitana, by nadać dziecku imię, były początkiem wzoru ojcowskiego zachowania, które miało trwać przez lata. Mniej więcej co miesiąc, gdy tylko mógł się wyrwać, Norval Marley przyjeżdżał do St. Ann, by odwiedzić Cedellę (Davis 13). Jednak w miarę upływu lat i nacisków ze strony rodziny Norvala, a zwłaszcza jego matki, relacje między „białym kapitanem armii a czarną wiejską dziewczyną uległy ochłodzeniu” (Davis 14). W miarę jak Marley stawał się coraz starszy, wizyty ojca stawały się coraz rzadsze, aż w końcu mężczyzna całkowicie porzucił Marleya i jego matkę, zrywając wszelkie kontakty (Davis 16).

W czasie narodzin Nesty Roberta Marleya w 1945 roku, istniała ogromna przepaść między światem czarnych i białych Jamajczyków (Stephens 167). Jednak już od wczesnych czasów kolonialnych na Jamajce istniała „brązowa warstwa, która stanowiła silnie zakorzenioną klasę średnią” (Stephens 167). W momencie uzyskania przez Jamajkę niepodległości w 1962 roku, kiedy Marley miał siedemnaście lat, Jamajka była w 77% czarna, w 20% brązowa, w 1% biała i w 2% azjatycka (Stephens 167). Jednak często zdarzało się, że ani biali, ani czarni nie akceptowali klasy brązowej, czyli mulatów. Czarni Jamajczycy wciąż byli podejrzliwi wobec „brązowych”, a biali nie postrzegali ich jako równych sobie (Stephens 168). Bob Marley był regularnie narażony na anty-mulatowe uprzedzenia w czasie swojej młodości w Kingston. Marley często wyrażał to „wspomnienie wrogości, z jaką się spotkał z powodu swojej rasowości” (Stephens 167). Uprzedzenia anty-mulatków, których doświadczył Marley „głęboko go naznaczyły, co potwierdziła jego rodzina” (Stephens 167).

W 1962 roku, Bob Marley stworzył związek z młodą dziewczyną, Esther, na swoim podwórku w Trenchtown, lub projekcie rządowym (Davis 34). Matka Marleya, Cedella, wspomina,

„…tę małą dziewczynkę, mieszkającą na tym samym podwórku. Byli w sobie zakochani. Bob dał mi znak i widziałem ją przekazać Sledger (kuzyn Marley) notatkę miłosną dla niego”

W wynikuMarley mieszanej linii krwi, jednak, klin został umieszczony w środku dwóch młodych kochanków. Problemem był starszy brat dziewczyny, który nienawidził Marleya, ponieważ był pół-biały i zakazał jego siostra do przeprowadzenia na związek, wyjaśniając Cedella, że „nie twant żadnego białego człowieka wkręcając nasze linie krwi” (Stephens 169). Cedella kontynuuje,

„Jej brat powiedzieć do Boba, 'Nie chcemy żadnego białego człowieka w naszej rasie’. Jej rodzina zabiła romans. Oni stylizują Boba na białego człowieka. That made a difference in ouryard”

Autorzy Songsof Freedom piszą: „Uważany za białego chłopca, jego karnacja często wywoływała w ludziach to, co najgorsze: w końcu dlaczego ten chłopak z 'kraju’ żył w getcie, a nie na górze, ze wszystkimi innymi ludźmi o jasnej skórze” (Boot i Salewicz, 63)? Jest oczywiste, że Marley nie pasował do wyobrażeń o czarnych Jamajczykach: nie miał przewagi ekonomicznej, której wielu oczekiwało od brązowych, ani anty-czarnego rasizmu (Stephens 169).

Thisanti-mulat sentyment był czymś, co Marley doświadczył przez całą swoją młodość. To z pewnością ukształtowało go jako osobę, ponieważ inni stale postrzegali go jako gorszego. Doświadczenie rasizmu zarówno ze strony czarnych, jak i białych było również trudne, ponieważ na początku Marley miał trudności z identyfikacją z którąkolwiek z grup rasowych. Benjamin Foot, menedżer pierwszego tournee Marleya po Anglii w 1973 roku, zwrócił uwagę na utrzymującą się dwuznaczność rasową Marleya (Stephens 169). „Czułem, że Bob nie był w tym czasie pewny siebie”, wspominał. „Myślę, że był zaniepokojony tym, że jedno z jego rodziców było białe, a on bardzo chciał udowodnić, że jest czarnym Rasta”. Połączenie białego i czarnego jamajskiego dziedzictwa, które zostało przekazane Marleyowi przez Cedellę i kapitana Norvala Marleya, z pewnością odegrało rolę w kształtowaniu młodości Marleya i będzie miało na niego wpływ przez całą jego karierę.

Dorastanie bez ojca w getcie Trench Town na Jamajce w dużej mierze przyczyniło się do postawy buntownika lub „niegrzecznego chłopca”, którą Bob Marley przyjął w okresie dorastania. Gregory Stephens zauważa, że „Bob Marley nosił chip na ramieniu podczas jego teenageyears, w części, ponieważ był zły na swojego ojca (Stephens 188). Pewnego razu Marley zauważył do Cedelli: „Myślę, że mój ojciec był złym człowiekiem”, ponieważ czuł, że kapitan źle traktował jego i jego matkę (Davis 21). W wyniku poczucia zdrady ze strony ojca, Marley przyjął silną postawę kontrkulturową, która obejmowała wiele buntowniczych ideałów. Marley był uważany przez większość za bardzo twardego i często się go obawiano, ponieważ wiedziano, że utrzymywał bliskie przyjaźnie z różnymi strzelcami z sąsiedztwa i niegrzecznymi chłopcami (Davis 48). Uczestnicząc w aktach przemocy i prezentując niezwykle twardą zewnętrzną osobowość, Bob Marley w końcu stał się „ostatecznym mistrzem Rude Boys”, kiedy on i the Wailers wydali płytę Rude Boy w 1965 roku (Davis51).

Nie jest niczym niezwykłym spotkać przykłady opuszczonych dzieci, które buntują się przeciwko społeczeństwu, i jest oczywiste, że Bob Marley pasuje do tej formy. W okresie dojrzewania, brak ojca zmusił Marleya do zwrócenia się ku ulicom Trench Town po wskazówki i lekcje. Doprowadziło to do przyjęcia przez Marleya dominującej mentalności niegrzecznego chłopca i reprezentowanej przez nią twardej postawy. Te cechy charakteru pozostaną z gwiazdą reggae przez całą jego karierę i z pewnością wpłynęły na jego twórczość na kilku różnych płaszczyznach. Postawa buntownika jest wyraźnie widoczna w tekstach Marleya i jego późniejszych próbach reform w sferze społecznej i religijnej. Wpływ bycia porzuconym dzieckiem na postawę buntownika Boba Marleya jest oczywisty, a te okoliczności zmieniły życie muzyka na zawsze.

Jako rezultat nieobecności Norvala Marleya w życiu syna, Marley był zmuszony szukać gdzie indziej męskich wzorców do prowadzenia go. Każdy z tych wzorców wpłynąłby na chłopca w sposób obojętny, który pomógłby wyrzeźbić niesamowitego człowieka, jakim stał się Bob Marley. Jednym z pierwszych wzorców Marleya był jego dziadek, Omeriah, który nadzorował Marleya przez kilka lat, gdy Cedellawspółżyła z nim w Kingston (Stephens 189). Gregory Stephens zauważa, że Omeriah „przekazał Marleyowi wiele ludowych mądrości, które później pojawią się w jego piosenkach” (Stephens 189). Mentorem Marleya był również inny z członków jego rodziny, Clarence Martin, który był popularnym jamajskim gitarzystą dance hallowym w latach czterdziestych (Stephens 189). To właśnie na gitarze Martina młody chłopak podjął swoją pierwszą próbę tworzenia muzyki (Stephens 189). Jak pisze historyk Chris Salewicz, „Tak rozpoczął się wzorzec starszych mędrców przyjmujących mentorską rolę w życiu zasadniczo bezojcowskiego Nesty Roberta Marleya” (Boot i Salwicz 42).

Jedną z najważniejszych postaci ojca w życiu Boba Marleya był Clement „SirCoxsone” Dodd, założyciel i szef słynnego jamajskiego Studio One (Davis39). Wielu uważa Dodda za wynalazcę jamajskiego biznesu muzycznego, ponieważ stworzył on pierwsze przykłady jamajskiej muzyki produkowanej dla Jamajczyków (Davis 41). Prymitywne studio Coxsone’a stało się „kreatywnym centrum jamajskiego biznesu nagraniowego, jak również laboratorium, w którym badano i rozwijano jamajską muzykę ska, rock steady i reggae” (Davis 41). Coxsone był odpowiedzialny za wydanie pierwszego przeboju Boba Marleya, „Simmer Down”, oraz za coaching jego muzyki. Mimo pomocy, jakiej Dodd udzielił Marleyowi w karierze muzycznej, pełnił on również rolę ojca na znacznie ważniejszym poziomie. Na początku swojej kariery Marley był bezdomny, a Dodd zabrał go z ulicy, pozwalając mu spać w szopie na podwórku studia (Stephens 189). Coxsone polecił również Marleyowi ożenić się z Ritą po tym, jak ją zapłodnił. Dodd posunął się nawet do stwierdzenia, że pamięta związek z młodym muzykiem jako de facto adopcję (Stephens 189).

Thelessons nauczył Nesta Robert Marley przez tych, którzy wypełnili dla jego nieobecnego ojca wyraźnie przyczyniły się do tworzenia charakteru i psychiki reggaegreat. Ponieważ ojciec Marleya porzucił go w młodym wieku, młody Marley był zmuszony patrzeć na innych mężczyzn jako wzory do naśladowania. Głęboki psychologiczny wpływ, jaki każdy z tych mężczyzn wywarł na Marleya, jest widoczny w jego twórczości i charakterze. Folkideologie, które zostały przekazane przez dziadka Marleya są żywe w jego pięknych tekstach. Co więcej, solidne wskazówki Coxsone Dodd zmusiły karierę Marleya na właściwe tory, a mężczyzna zapewnił Marleyowi solidną radę w odniesieniu do kwestii w jego życiu osobistym, Rita. Psychiczne skutki zmuszenia do zwracania się do innych mężczyzn w roli mentorów z pewnością dotknęły Marleya. To musiało być trudne dla niego doimmediately zwierzyć się z tych mężczyzn, a zatem, wiele czasu spędził rozwijającychtrust. Dodatkowo, Marleyowi musiało być ciężko jako młodemu człowiekowi widzieć innych z figurami ojców, podczas gdy on nie miał nikogo. Psychologiczne implikacje poszukiwania męskich wzorców poza rodziną zmieniły życie Boba Marleya.

Najsłynniejsze ze wszystkich substytutów Marleya dla nieobecnego ojca pochodziły z formy religii, którą dla wielu Marley teraz uosabia – rastafarianizmu. Urodzony jako fundamentalistyczny chrześcijanin, Marley prywatnie nawrócił się na rastafarianizm w 1966 roku (Stephens 191). Marley zetknął się z rastafariańską wiarą w Hajle Sellasje I jako „żywego Boga” we wczesnych latach sześćdziesiątych za sprawą ojcafigura, kolegów muzyków i rastafarian w Trenchtown (Stephens 191). Oto „czarna religia, która głosiła, że Haile Selassie I z Etiopii jest czarnym królem, o którym Marcus Garvey prorokował, że zapewni odkupienie czarnej rasie” (Davis 62). Cesarz twierdził, że jest 225. władcą w linii wywodzącej się od Menelika, syna Salomona i Saby. Rastafarianizm jest ruchem zarówno społeczno-filozoficznym, jak i religijnym (Ojo 39). W swoich poglądach społeczno-filozoficznych utożsamia się on ściśle z wizją panafrykańską i naukami Marcusa Garveya (Ojo 39). Uważa, że „Afrykanie w diasporze są jej wygnanymi dziećmi i że ich jedynym prawdziwym domem, w którym mogą odnaleźć pokój i spełnienie, jest Afryka, bez względu na to, jak zdają się „prosperować” w niewoli” (Ojo 39). Dla Marleya, Rastas stał się duchową alternatywą dla wymykającej się spod kontroli anarchii praktykowanej przez Rude Boys, i świętą wiarą do przyjęcia (Davis 63). W miarę jak Marley oddalał się od swojej konfrontacyjnej postawy Niegrzecznych Chłopców, zaczął gwałtownie przechylać się w stronę wiatru Rastafari (Davis 72).

W czasie, gdy Marley mieszkał z matką i pracował w Wilmington, Delaware miał sen o swoim ojcu, który według Cedelli miał wielkie znaczenie. Marely śnił, że widział niskiego mężczyznę ubranego w mundur wojskowy i poobijaną czapkę fedora (Stephens 190). Mężczyzna ten wszedł przez frontowe drzwi i stanął obok drzemiącego Marleya. Wyjął z kieszeni pierścionek, złoty pierścionek z maleńkim diamentem osadzonym w inonyksie (Stephens 190). BiorącMarley’a za rękę, mężczyzna wcisnął pierścień na jego palec i powiedział mu: „To jest wszystko, co mam ci do dania” (Stephens 190). Kiedy Marley opowiedział matce historię swojego snu, ona odzyskała pierścień, który należał do Norvala, który wyglądał dokładnie tak, jak pierścień Marley miałdescribed. Cedella następnie insistedthat Marley zachować pierścień ojca jako „On nigdy nie daje yuh anyt’ing kiedy onalive”, a także powiedział jej syn, że sen był jakiś rodzaj błogosławieństwa (Stephens190). Marely nosił swoją nową biżuterię na kilka dni, ale w końcu wziął go, mówiąc, że to uczyniło go czuć się bardzo uncomfortable. Marley będzieeventually dać bardzo inną interpretację tego snu, w odniesieniu doanother pierścień, który stałby się „jego osobisty talizman” (Stephens 190).

W1977 roku, kiedy Marley mieszkał w Londynie, zaprzyjaźnił się z etiopską rodziną królewską, która żyła na wygnaniu. Po spotkaniu z synem Haile Selassie, księciem Afsa Wossen, spadkobierca wygnanej monarchii Etiopii, pokazał pierścień, który według niego należał do cesarza – złotego Lwa Judy osadzonego w onyksie. Książę położył pierścień na palcu Boba Marleya i oświadczył, że „to ty powinieneś go nosić” (Stephens 190). Marley nosił pierścień Selassie do końca życia, a później powiedział Cedelli, że był to ten sam pierścień, który widział we śnie jedenaście lat wcześniej, kiedy przebywał u niej w Delaware (Stephens 191).

Itobvious, że akceptacja Selassie pierścień dla Marley został ustawiony przez jegoabsent białego ojca odrzucenia. Symboliczna wiara, jaką Marley pokładał w Sellasje, nosząc jego pierścień ponad pierścieniem swojego ojca, pokazuje, że Marleyowi bardziej zależało na etiopskim władcy, którego nigdy nie poznał, niż na swoim ojcu. Sellasje i reprezentowane przez niego ideały rastafarianizmu stały się teraz dla Marleya wzorem do naśladowania. Nie miał ojca, do którego mógłby się zwrócić, więc szukał odpowiedzi w przemówieniach i działaniach Sellasje. Ponadto Marley znalazł pocieszenie w noszeniu pierścienia, zwłaszcza po tym, jak zachorował na raka. Ludzie mają tendencję do postrzegania przedmiotów materialnych jako uroków, jeśli pochodzą one od osób, które miały duży wpływ na ich życie. Marley wyraźnie postrzegał ojcowską rolę, jaką odgrywał cesarz, jako bardziej krytyczną w kształtowaniu go niż rola jego ojca, który zniknął z jego życia. Poprzez Sellasje Marley stworzył idealnego ojca, „doskonałego afrykańskiego ojca”, którego przeniósł na historyczną postać Hajle Sellasje (Stephens 191). Lata wcześniej wielki reggae odrzucił biżuterię swojego biologicznego ojca, ponieważ sprawiała, że czuł się niespokojny, ale w końcu zaakceptował pogląd matki, że jego marzenie o pierścieniu miało wielkie znaczenie, ponieważ Marley czuł, że to prawdziwe „błogosławieństwo”. Jednak jedynym błogosławieństwem, które mógł zaakceptować był pierścień od jego „prawdziwego afrykańskiego ojca” (Stephens 191).

Przez całą swoją karierę, wielka idea Boba Marleya był „doskonały afrykański ojciec jako 'ziemi prawowitego władcy'” (Stephens 182). Jak wyjaśnia Gregory Stephens, „Marley był w pewnym sensie spełnieniem późnej rady Malcoma X, że ruch 'powrotu do Afryki’, którego zwolennikami byli Garvey i inni, powinien być odczytywany i realizowany jako zwrot kulturowy, a nie fizyczny powrót” (Stephens 182). Marley, poprzez swoją muzykę i wywiady dla magazynów, był głosem tej kulturowej reorientacji. Na przykład, rozważ tekst piosenki Survivalw odniesieniu do kulturowego powrotu do afrykańskiego przeznaczenia.

AfricaUnite, for we’re moving right out of Babylon

And we’re going to our father’s land

Jednakże, w przeciwieństwie do Malcoma X, Marley nigdy nie przestał przedstawiać Afryki jako dosłownego przeznaczenia Ziemi Obiecanej (Stephens 182). Dopiero w 1978 roku, po wizycie w Etiopii, przyznał, że jego „Afrykański Syjon” może znajdować się poza granicami Etiopii (Stephens 182). Ważne jest również, aby wziąć pod uwagę, że „kulturowy zwrot (lub Exodus) Marleya do Afryki był raczej kulturowym i religijnym ruchem niż ruchem geopolitycznym” (Stephens 182). Marzenie o Afryce jako ojczyźnie, którą przedstawiał jako Syjon, było rozwiązaniem lub odkupieniem od jej przeciwieństwa: Babilonu (Stephens183). Babilon nie jest dokładne miejsce lub konkretnej rasy, ale raczej system „selfabsorbed jednostki, które czczą bożków i żyć dekadencki styl życia na koszt ubogich.”

Marleyopted do portretowania jego afrykańskiego Syjonu jako dokładnej lokalizacji geograficznej z powodu jego niepewności w odniesieniu do jego ojca. Niedoskonałości i prawie całkowity brak własnego biologicznego ojca Marleya doprowadziły do w dużej mierze nieświadomej projekcji na Hajle Sellasje jako doskonałego afrykańskiego ojca. Dla Marleya, Sellasje zastąpił jego prawdziwego, nieobecnego ojca. Ponadto, w kontekście życia muzyka, „kulturowa migracja do Afryki może być odczytana jako poszukiwanie psychologicznej świętości” (Stephens 187). Marely był porzuconym dzieckiem i to porzucenie, w zasadzie całkowita nieobecność jego białego ojca i częsta nieobecność jego czarnej matki, miały duży wpływ na jego psychologię. Thesecurity that Zion gave Marley would help fill that void.

Duringmost of Bob Marley’s musical career, he was rarely seen reading anything otherthan the Bible or music magazines (Stephens 198). Jednak podczas trasy koncertowej Kaya w 1978 roku nastąpiła zmiana. Neville Garrick, artysta i oświetleniowiec Wailersów, pamięta, że w maju 1978 roku Marley wszedł do kilku księgarni w Chicago i kupił „dużą ilość czarnej literatury świadomościowej”, w tym biografie Malcoma X i Angeli Davis (Stephens 198). Przez resztę tego tournee, Nevillew widział Marleya pochłoniętego tymi powieściami w każdej wolnej chwili. Istnieje kilka czynników, które mogły przyczynić się do zmiany w wyborze lektury przez Marleya. Po pierwsze, mógł on być odpowiedzią na krytyków, którzy weredeclaring że Marley sprzedał się. Możliwe też, że rosło w nim poczucie międzynarodowej odpowiedzialności: w czerwcu 1978 roku afrykańskie delegacje w ONZ przyznały Marleyowi „Medal Pokoju”, aby uhonorować jego wysiłki na rzecz „równych praw i sprawiedliwości” dla Afrykanów (Stephens 198). Jak sugeruje Stephens, Marley mógł chcieć sprostać oczekiwaniom ludzi, którzy spodziewali się, że będzie „bojownikiem o wolność” (Stephens 198).

Ostatnie możliwe wyjaśnienie nagłej zmiany w wyborze literatury przez Marleya może być związane z jego nieobecnym ojcem. W 1978 roku Marley próbował odcisnąć swoje piętno na świecie, zanim zniszczył go rak. Z międzynarodową gwiazdą, sławą i fortuną, Marley stał się dość pewny tego, kim jest jako osoba i spędził wiele czasu na wyjaśnianiu światu swoich poglądów. Należy zauważyć, że był to spory kontrast w stosunku do czasów dzieciństwa, kiedy dokuczano mu z powodu antymulatów i wynikającego z tego poczucia niepewności. Marley zdecydował się skupić na swoim afrykańskim dziedzictwie znacznie bardziej niż na kaukaskim. Było to częściowo związane z jego niezachwianą wiarą w Rastafari, ale być może były też inne czynniki? Dlaczego Marley starał się przedstawiać siebie wyłącznie jako czarnego człowieka i nawet posunął się do czytania powieści o czarnej świadomości, skoro był w 50% biały? Odpowiedź może leżeć w jego wyobrażeniu o nieobecnym ojcu. Do 1978 roku Marley czuł się komfortowo z faktem, że Norval nigdy nie odegrał żadnej roli w jego życiu, a identyfikując się tylko z afrykańskimi korzeniami, Marley w pewnym sensie odrzucał człowieka na zawsze, tak jak Kapitan zrobił to lata wcześniej Marleyowi i jego matce. Marley postrzegał siebie jako produkt Rity i Jamajki i nie chciał mieć żadnych związków z człowiekiem, który nie był tam, gdy dorastał. To pragnienie, aby nie identyfikować się ze swoją drugą połową może być motywacją do zmiany w literaturze, że Marley underwent.

Kwestia, nad którą reporterzy często kwestionowane Marley uważał białą większośćthat uczęszczał na koncerty Marleya i kupił jego muzykę. Jako człowiek, który kusił się o zreformowanie Afryki i niezłomny wyznawca religii, która spogląda na afrykański Syjon, można zrozumieć, dlaczego Marley chciałby przemówić bardziej do czarnej publiczności. Ale czy były to jedyne powody? Podczas wywiadu Marley przyznał, że na krótką metę napięcie między niektórymi czarnymi i białymi wśród jego publiczności będzie się utrzymywać (Stephens 214). „Nie powinno być więcej wojny między białymi i czarnymi” – żądał. „Ale dopóki biali ludzie nie będą słuchać czarnych z otwartymi uszami, musi istnieć, cóż, podejrzliwość”. W twórczości Marleya widać wyraźnie, że „docierał do ludzi z afrykańskiej diaspory, zwłaszcza do tych, których Rastas określał mianem 'niedbałych Etiopczyków’, nieświadomych swojego afrykańskiego dziedzictwa” (Stephens181). Po występie w SantaBarbara 23 lipca 1978 roku, reporter zapytał Marleya, co sądzi o fakcie, że biali ludzie w Ameryce podążali za czarnym człowiekiem.

„Is God who mekeverybody, and him mek a way for the black man that the white man have tofollow, because out of the black man came the white man, all me”

Z tego stwierdzenia jasno wynika, że Marley „przeprowadził afrocentryczny paradygmat przez jego logiczny wniosek: jeśli Afryka była matką wszystkich ras, i jeśli prekursorzy współczesnych ludzi pojawili się najpierw w Etiopii, to wszystkie 'rasy’ były spokrewnione” (Stephens 182). Themanner w którym Marley próbował stworzyć większą popularność dla swojej muzyki wśród czarnych był wierny swoim korzeniom (Stephens 182).

To, czego my, czarni ludzie, nie możemy sobie poradzić w Ameryce to uprzedzenia kolorystyczne. Nie wolno ci kłaniać się białemu człowiekowi. Musisz być od niego lepszy. To oznacza, że nie możesz być uprzedzony, ponieważ jeśli jesteś wyższy, jak możesz być uprzedzony?

Kiedy czytamy z punktem widzenia Rastafari w umyśle, jest jasne, że Marley był refashioning theidea „czarnej wyższości” (Stephens 182).

Z psychologicznymi implikacjami posiadania białego ojca, którego nienawidził, można zrozumieć, dlaczego Bob Marley chciał, aby jego muzyka została zaakceptowana przez więcej czarnych. Marley identyfikował się jako czarny i nie brał pod uwagę swoich białych korzeni. Posunął się nawet do stwierdzenia, że czarni powinni być lepsi od białych. Jak ktoś, kto jest w 50% biały mógłby wygłosić takie oświadczenie, jeśli nie identyfikuje się ze swoim białym dziedzictwem? Afrocentryczne teorie, których Marley użył, aby spróbować i sprzedać płyty czarnym, również wydają się nieco sprzeczne, chyba że weźmie się pod uwagę nieobecnego ojca Marleya. Chociaż możliwe byłoby po prostu odrzucenie tych dwóch kwestii jako zwykłego rezultatu rastafarianizmu, wydaje się, że pewną rolę odegrała opinia Marleya o swoim ojcu. Tak jak kapitan Norval Marley porzucił Marleya, kiedy ten był młodszy, tak Marley porzucił białe dziedzictwo, które ten człowiek mu przekazał.

Chociaż Bob Marley starał się trzymać z dala od jamajskiej areny politycznej przez większość swojej kariery, zdecydował się zająć zdecydowane stanowisko w kwestii zjednoczonej Afryki. Marley spędził kilka ostatnich lat swojego życia, wykorzystując swoją muzykę jako środek do przekonania Afrykanów i reszty świata, że zjednoczona Afryka jest konieczna. To poczucie panfrykanizmu było po części przedłużeniem ideologii rastafariańskiej, ale Marley uczynił ten cel swoim osobistym dążeniem. Na albumie Survival Marley nadaje tytuł piosence „Africa Unite”. Utwór ten podkreśla pilną potrzebę zjednoczenia, ostrzegając, że „to później niż myślisz” (Stephens 200). Podobnie jak w innych dziedzinach życia Marleya, interesujące jest zbadanie poczucia powstającego panfrykanizmu Marleya w świetle jego białego ojca, do którego Marley żywił urazę.

Czy Marley zdecydował się naciskać na zjednoczenie Afryki, ponieważ uważał, że jest to najbardziej inteligentna decyzja polityczna, czy też istniało głębsze poczucie, że zjednoczy swój lud? Byłoby niedorzecznością twierdzić, że myśl rastafariańska nie odegrała żadnej roli w kształtowaniu opinii Marleya na temat jednego afrykańskiego państwa. Jednak samoidentyfikacja Marleya z jego czarnym dziedzictwem mogła również odegrać pewną rolę. Podobnie jak Marley nalegał, by czarni opuścili Babilon i powrócili do Syjonu, Marley mógł postrzegać swoje dążenie do zjednoczenia Afryki jako próbę pomocy swojemu narodowi. Ponownie, ten przykład działań Marleya dla tego, co postrzegał jako swoich ludzi może być wyjaśnione przez resentyment, zakłopotanie i wrogość miał wobec białego ojca, który porzuciłhim.

Pomimo nieobecności podczas themajority życia i kariery Boba Marleya, kapitan Norval Marley nieobecności i rasy nie miał głębokie skutki psychologiczne na jego syna. To opuszczenie, prawie całkowita nieobecność białego ojca, miało duży wpływ na psychologię Marleya, jego wrażliwość artystyczną, a w końcu na jego teologię. W młodości Marley był zmuszony cierpieć gniew rasizmu antymulatów i to doświadczenie z pewnością ukształtowało człowieka, jakim stał się muzyk. Bez ojca, który mógłby być jego przewodnikiem, Marley przyjął radykalne zachowania, takie jak w grupie Rude Boys i skończył jako bezdomny. Niezależnie od tego, czy spojrzymy na potrzebę Marleya, by wypełnić pustkę, jaką pozostawił po sobie nieobecny ojciec, szukając innych męskich wzorców, czy też na ostateczny zwrot gwiazdy ku rastafarianizmowi, jasne jest, że nieobecność kapitana Norvala Marleya miała na niego ogromny wpływ. Co więcej, gdy Marley osiągnął międzynarodową sławę, zaczął odcinać się od swojego białego dziedzictwa, czytając literaturę o czarnej świadomości i aktywnie praktykując afrykanizm. Część tego poczucia lojalności wobec Afryki wynikała z jego poważnych przekonań religijnych, ale psychologiczna rola, jaką odegrał jego ojciec, jest oczywista, zwłaszcza gdy rozważa się ją w świetle decyzji Marleya o wyborze pierścionka. Prawie całkowita nieobecność kaukaskiego ojca Boba Marleya, kapitana Norvala Marleya, miała niewiarygodnie głęboki psychologiczny wpływ na gwiazdę reggae, który napędzał Marleya i kształtował całe jego życie i karierę.

Bibliografia

Davis,Stephen. Bob Marley. Doubleday & Company, Inc: GardenCity, New

York, 1985.

Foster,Chuck. Roots, Rock, Reggae. Billboard Books: New York, New York,

O’BrienChang, Keving. Reggae Routes. Temple University Press: Philadelphia,

Pennsylvania, 1998.

Ojo,Adebayo. Bob Marley: Songs ofAfrican Redemption. MalthousePress

Ltd.: Lagos State, Nigeria, 2000.

Salewicz,Chris and Boot, Adrian. Songsof Freedom. Viking StudioBooks:

New York, New York, 1995.

.