Crèmes op basis van corticosteroïden die worden voorgeschreven om eczeem of dermatitis te behandelen, genezen niet alleen niet, maar kunnen het probleem zelfs verergeren of op middellange tot lange termijn zelfs veroorzaken.
In feite zou één op de acht eczeemlijders geen last meer kunnen hebben van eczeem als ze zouden stoppen met het gebruik van de crème, volgens een studie gepubliceerd in het tijdschrift Drug, health and patient safety door een team van Japanse onderzoekers.
Dit zouden mensen zijn die lijden aan wat bekend staat als het “topical steroid withdrawal syndrome”. De theorie is dat de huid na verloop van tijd “verslaafd” raakt aan topische corticosteroïden. Op het moment dat de crème die gebruikt wordt om eczeem te behandelen wordt stopgezet, lokt het een reactie uit die het probleem verergert, wat leidt tot hergebruik.
Hoe corticosteroïden de huid beïnvloeden
Om te begrijpen waarom dit gebeurt, moet men eerst begrijpen hoe de crèmes werken die gebruikt worden om eczeem te behandelen.
Topische corticosteroïden verhinderen dat huidcellen ontstekingsstoffen vrijgeven die gewoonlijk bij een allergische reactie of irritatie ontstaan. Zij zijn bedoeld om roodheid en ontsteking te voorkomen en zijn op korte termijn doeltreffend en kunnen eczeem of dermatitis verbeteren. Maar dat doen ze door de bloedvaten die de huid van bloed voorzien, af te knijpen.
Aangenomen wordt dat jarenlang gebruik van crèmes deze haarvaten kan verstoppen en roodheid kan veroorzaken die voor eczeem wordt aangezien, maar in feite een vaatprobleem is.
Een bijwerking die erythroderma of rode-man-syndroom wordt genoemd, wordt vaak verward met een opflakkering van dermatitis omdat de medicatie is gestopt.
De auteurs van de studie wijzen erop dat de gelijkenis van de huidlaesies met die van vroege dermatitis of eczeem deze verwarring gemeengoed maakt bij dermatologen, die terughoudend zijn om het syndroom te aanvaarden en te diagnosticeren. Velen betwijfelen zelfs of het wel bestaat.
Iets wat kan helpen om de twee van elkaar te onderscheiden, is dat atopische dermatitis meestal vooral de hals, knieën en ellebogen treft, terwijl een topische corticosteroïdenverslaving zich uitstrekt tot andere delen van het lichaam (behalve de handpalmen en de voetzolen).
Het afbouwen van de corticosteroïden kan in vele gevallen de huid haar normale uitzicht teruggeven, of in het slechtste geval die van een huid met atopische dermatitis, maar zonder de verergering door de crèmes.
Het feit dat het afbouwen van de crèmes aanvankelijk een verergering van de symptomen veroorzaakt, schrikt velen echter af om het te proberen. Dit “rebound effect” kan van enkele dagen tot enkele maanden aanhouden: een eerste fase van ettering wordt gevolgd door een tweede fase van jeuk, droogheid en schilfering die ergerlijk kan zijn, vooral wanneer de enige behandeling bestaat in het hervatten van het gebruik van corticosteroïde crèmes.
Eczeem natuurlijk behandelen
Tegenover het gebruik van corticosteroïden beveelt de natuurgeneeskunde minder agressieve methoden aan om eczeem te behandelen:
Veranderingen in dieet
Mijd zuivelproducten en verhoog de porties ontstekingsremmende voedingsmiddelen: vlas, kurkuma, gember, paddenstoelen…
Vermindering van stress
Uitbarstingen van dermatitis worden in verband gebracht met stress. Leer ontspannings- en meditatietechnieken en oefen ze dagelijks.
Natuurlijke crèmes
Crèmes op basis van aloë vera of calendula hydrateren en kalmeren de huid. Kies een product met een natuurlijke of biologische certificering.
Supplementen die helpen
Supplementatie met gamma-linoleenzuur is in veel gevallen doeltreffend. Homeopathie en Chinese geneeskunde kunnen ook helpen.