Insecten die verward worden met vuurvliegen – en hoe het verschil te zienAls het klein, gevleugeld en flitsend is in uw achtertuin, kan het een vuurvlieg zijn – maar misschien ook niet. Andere soorten wantsen gloeien ook en gebruiken bioluminescentie om te communiceren, partners te vinden, en roofdieren af te schrikken. Hier zijn een paar insecten die vaak verkeerd worden geïdentificeerd als vuurvliegen – en hoe u het verschil kunt zien.
Deilelater physoderus (Germar)
Gloeiende klikkevers
Het gloeit, maar het is geen vuurvlieg. Het is eigenlijk een soort klikkever, donkerbruin. Hij staat bekend als de “koplamp-elator” omdat de lichtjes op zijn kop zitten; ze hebben twee kleine bioluminescente lichtorgaantjes achter op de kop en één onder hun achterlijf. Vuurvliegen hebben daarentegen gloeiende buiksegmenten.
Zoals vuurvlieglarven, zijn ook hun larven bioluminescent. In tegenstelling tot vuurvliegjes flitsen deze gloeiende klikkevers niet. Ze lijken echter wel de intensiteit van het licht dat ze uitstralen te kunnen regelen. Wanneer ze worden aangeraakt door een mogelijk roofdier, worden ze bijvoorbeeld feller. Er zijn 3 soorten ten noorden van Mexico en 2 soorten in de regio FL-GA. Zuid-Texas biedt de beste kans om deze insecten te zien. Wereldwijd is deze familie goed gediversifieerd in Midden- en Zuid-Amerika.Larven van deze soort eten zowel planten als ongewervelde dieren, waaronder de larven van andere keversoorten. Volwassen kevers eten gistend fruit, stuifmeel en kleinere insecten. Dat is een andere manier om het verschil tussen deze en vuurvliegen te zien – volwassen vuurvliegen worden zelden of nooit etend gezien.
Spoorwegwormen
Spoorwegwormen
Voorkomen in zowel Noord- als Zuid-Amerika, deze wantsen en hun larven zenden zowel groen als rood licht uit – zij zijn de enige bioluminescente insecten die rood licht uitzenden. De groene lichtjes zitten op een rijtje langs het lichaam van het insect, terwijl de rode lichtjes op de kop zitten. Het rode licht gaat branden als het dier wordt geduwd of bedreigd – mogelijk om roofdieren te waarschuwen.
Mecas rotundicollis (Thomson)
Vlieg imiterende boktor
Blijkbaar een van de beste vuurvlieg-imitaties. Niet alleen lijkt dit type boktor qua grootte, vorm en kleur op een vuurvlieg, hij bootst zelfs de lichtproducerende buiksegmenten na met een opvallende gelijkenis met een vuurvlieg. Merk op hoe deze kever twee geel gekleurde buiksegmenten heeft. Vuurvliegen hebben ook gewoonlijk twee geel gekleurde lichtproducerende segmenten. Verbazingwekkend!
Buprestidae
Yellow-bordered Flower Buprestid
Het lijkt overdag op een vuurvlieg, maar is het dat ook? Deze kever vertoont een opvallende gelijkenis met een vuurvlieg, maar is het niet. De wetenschappelijke naam voor deze kever is Acmaeodera flavomarginata, in boeken vaak vermeld als de geelgerande bloemenbuprestide, waarbij de term buprestide verwijst naar de keverfamilie waartoe hij behoort, de Buprestidae. Dit insect is een verbazingwekkend voorbeeld van mimicry, waarbij een andere kever de kleuren van een vuurvlieg nabootst als verdediging om niet opgegeten te worden. Vuurvliegjes bevatten steroïde-achtige verbindingen die giftig zijn voor veel dieren en andere insecten. Deze kevers worden soms aangetroffen op bloemen en staan bekend als bestuivers. De rode vlek op de achterkant van de kever lijkt erg op de vlekken op de voorkant van vuurvliegjes. Het geel aan de randen van zijn dekschilden lijkt ook op de gele kleur van het borststuk van vuurvliegen. Deze specifieke kever werd gevonden op een vorstonkruidplant in New Braunfels, TX (herfst 2015).
Drilidae
Drilidae
Deze wantsen zijn niet bioluminescent, maar verder lijken veel soorten erg op vuurvliegjes; zo erg zelfs dat ze soms “valse vuurvliegkevers” worden genoemd. Er zijn veel soorten, en sommige hebben een duidelijk seksueel dimorfisme: bij Selasia unicolor, een Afrikaanse soort van de Drilidae, is het vrouwtje tien keer groter dan het mannetje. De vrouwtjes zijn vleugelloos en lijken meer op rupsen dan op de kevers die ze zijn.
Soldaatkevers
Soldaatkevers
Deze zijn ook niet bioluminescent, maar lijken voor de rest ook veel op vuurvliegen en zijn verwant aan de vuurvliegenfamilie. Een variant van de soort die in Europa wordt aangetroffen, is helderrood en doet de Britten denken aan roodgejaste soldaten – vandaar de naam. Ze worden ook wel “leatherwings” genoemd vanwege de leerachtige textuur van de vleugeldekveren bij sommige soorten.
De volgende afbeelding is een prachtig voorbeeld van een soldaatkever die een vuurvlieg nabootst. Merk op hoe de kleuren op zijn kop sterk lijken op die van de kop van een vuurvlieg, zelfs tot aan de rode, gele en zwarte vlek in het midden. De donkere kleur op zijn borststuk lijkt ook erg op veel soorten vuurvliegen. Sommige solider kevers zoals Chaulognathus pennsylvanicus (DeGeer) lijken ook oppervlakkig op vuurvliegen qua lichaamsvorm en uiterlijk. Ze hebben een gele kleur met zwarte markeringen op elk vleugeldek.
Gloeiende kakkerlakken
Gloeiende kakkerlakken
Als je deze kakkerlak hebt gezien en hem verward hebt met een vuurvlieg, heb je heel, heel veel geluk gehad. Helaas bestaat er niet zoiets als een echt bioluminescente kakkerlak. Ondanks de eerste berichten over het vermogen van de kakkerlak om te gloeien, heeft een groep onderzoekers en bioluminescentie-experts tests uitgevoerd op levende exemplaren om te bepalen of de kakkerlaksoort (Lucihormetica luckae) inderdaad bioluminescent was. Hun bevinding: geen van de kakkerlakken straalde meetbaar licht uit (Merritt 2013). Hun conclusies zijn sindsdien door verschillende anderen bevestigd, waardoor de mogelijkheid dat lichtgevende kakkerlakken bestaan in feite wordt uitgesloten.
Waarom dacht men dan dat deze kakkerlakken überhaupt zouden kunnen gloeien? Het zou te wijten kunnen zijn aan een zeldzaam en reëel verschijnsel, dat echter niet berust op het vermogen van de kakkerlak zelf om biologisch licht te produceren, maar op de aanwezigheid van pathologische bacteriën (waarvan al bijna 100 jaar bekend is dat ze insecten aanvallen, met name rupsen: Pfeiffer & Stammer 1930). De rugzijde van het kopborststuk van deze kakkerlak is versierd met drie vlekken – één grote, twee kleine – die oplichten bij blootstelling aan licht (autofluorescentie). Deze bacteriën zouden bij voorkeur specifieke delen van de kakkerlak kunnen koloniseren, bijvoorbeeld die delen die niet gemakkelijk door de kakkerlak kunnen worden bereikt wanneer hij zichzelf schoonmaakt. Sommigen hebben gesuggereerd dat de oplichtende vlekken op de rug van de kakkerlak een geval van Batesiaanse mimicry zouden kunnen zijn. De oplichtende vlekken zouden roofdieren kunnen afschrikken door een soort giftige klikkever (Deilelater sp.) na te bootsen die voor de meeste roofdieren slecht smaakt. Als hij op een vuurvlieg lijkt – en als hij gloeit – is het niet noodzakelijk een vuurvlieg. Bioluminescentie is zeldzamer op het land dan in het water, maar er zijn verschillende soorten wantsen die hun eigen licht uitstralen, naast vuurvliegjes. Sommige doen dat via chemische processen die in hun lichaam plaatsvinden, zoals vuurvliegjes doen, andere, zoals de uiterst zeldzame gloeiende kakkerlak, vertrouwen op bioluminescente bacteriën. Maar hoe ze het ook doen, ze zijn allemaal op hun eigen manier mooi en fascinerend.