Er is veel geschreven over de Sykes-Picot-overeenkomst van 1916 tussen het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, en er is veel uit deze bijeenkomst voortgekomen, namelijk de val van de Ottomanen. Wat later ook als resultaat van deze overeenkomst zou komen, was een verklaring van Britse steun voor “de vestiging in Palestina van een nationaal tehuis voor het Joodse volk” in de vorm van de Balfour Verklaring van 1917.
De val van het Ottomaanse Rijk was niet alleen een gevolg van Europees imperialisme; in 1916, met aanmoediging en steun van het Verenigd Koninkrijk, dat in de Eerste Wereldoorlog tegen de Ottomanen vocht, leidde de Sharif van Mekka een opstand tegen het Ottomaanse Rijk om een Arabische staat te stichten. Hoewel de opstand in zijn doel faalde, resulteerde de Eerste Wereldoorlog in het einde van de Osmaanse suzereiniteit en controle in Arabië.
De val van de Osmanen betekende een meerderheid-moslimwereld verstoken van eenheid en hiërarchie, waardoor velen gedwongen werden deel te nemen aan de Tweede Wereldoorlog als gevolg van kolonisatie, de diefstal van natuurlijke hulpbronnen, verzetsbewegingen die onafhankelijkheid zochten van de Europese imperiale machten en tenslotte de oprichting van nieuwe moderne natiestaten.
In 1948 werd in Palestina de koloniale staat van de zionistische kolonisten gevestigd, en de geschiedenis merkt dit op als een direct resultaat van Europees imperialisme dat deed wat het het beste kon, verdeel en heers.
Sindsdien is er veel veranderd, maar wat dat niet heeft gedaan is de voortdurende inculturatie van de meerderheid van de internationale gemeenschap in solidariteit met de Palestijnse verzetsbeweging en het opkomen voor de onderdrukten; Moslims wereldwijd maken zeker deel uit van deze gemeenschap. De twee oorlogen van 1967 en 1973 onder Egyptisch leiderschap en onder de vlag van de Pan-Arabische bevrijdingsbeweging, waaraan door een groot aantal Arabische legers werd deelgenomen, waren een poging om het gestolen land terug te veroveren. Maar voor Moslims is dit niet alleen in de eerste plaats vanwege de religieuze betekenis van Jeruzalem en de omliggende gebieden als heilig land; het is meer het gevolg van wat wordt gezien als een religieuze morele verplichting om op te komen voor de onderdrukten, ongeacht de oorzaak en ongeacht de bevolkingsgroep.
Het is deze zelfde morele verplichting die internationale aandacht vraagt voor de huidige Saoedische staat. De kolonisatie van een groot deel van Afrika en Azië in de 20e eeuw, met inbegrip van het grootste deel van de wereld met een Moslimmeerderheid, was wreed en verlammend; de gevolgen worden vandaag de dag nog steeds gevoeld. Bovendien waren de koloniserende machten, naast vele andere dingen, onderdrukkend, onrechtvaardig en niet-islamitisch. De aandacht van de wereldwijde Ummah, of Moslimgemeenschap, was terecht gefixeerd op het bereiken van vrijheid van de buitenlandse entiteit. Al die tijd had de familie Al Saud zelfbestuur gevestigd en in 1932 onafhankelijkheid verkregen en Saudi-Arabië gesticht.
Het was de afwijzing door de Al Saud van de Ottomanen en de daaruit voortvloeiende omgang met de Britten die resulteerde in hun onafhankelijkheid. Voormalige koloniale gebieden in Afrika en Azië zouden pas in de jaren vijftig en zestig onafhankelijk worden, maar het waren de Saoedi’s die een paar jaar na de val van de Ottomanen in het begin van de jaren dertig soevereiniteit verwierven. Dit is belangrijk om te beseffen om twee diepgaande maar ironische redenen.
Een van de kernprincipes van de huidige Saoedische staat is “de heerser te gehoorzamen”, in wezen dat men degenen die met gezag en leiderschap zijn aangewezen moet gehoorzamen en niet betwisten. De Saoedi’s hebben dit standpunt zelfs getheologiseerd met behulp van geselecteerde lezingen, interpretaties en bekering van heilige teksten.
Dit paradigma vond een impuls in de “Al-Madkhali en Al-Jamia” beweging, een ondergroep van de Salafi School. Opgericht door Rabi Almadkhali en Mohamad Ibn Aman Aljami, bepaalt de beweging dat er geen ruimte is voor het uitdagen van het leiderschap en wie dat wel doet wordt het middelpunt van ernstige verwijten en vervolging (b.v. Loujain al-Hathloul – de stem van de mensenrechtenverdediger), en gewelddadige executie (b.v. Khashoggi – de stem van de vrije journalistiek). Dit is de ruggengraat van de Saoedische familiedeal met de salafistische religieuze instelling; d.w.z. de weg vrijgemaakt voor religie om een centrale rol te spelen in het leven van de mensen, terwijl de volledige bescherming van het zelfbenoemde leiderschap wordt gewaarborgd. Paradoxaal genoeg is het voor het bestaan van een koninkrijk van centraal belang dat gehoorzaamheid wordt betracht, maar toch was de stichting van de Saoedische staat het resultaat van rebellie tegen een kalief, die door moslims in zo verre plaatsen als het Indo-Pakistaanse subcontinent werd gerespecteerd; inderdaad, de Saoedische staat werd gesticht als resultaat van strijdend en verradend bestuur.
Verraad aan de Palestijnse zaak
Daarnaast heeft de moderne Saoedische staat, als gevolg van wat we eerder “de gok met drie prinsen” hebben genoemd tussen Mohammed bin Salman (MBS), Mohammed bin Zayed Al Nahyan (MBZ), en Jared Kushner, een normalisatieproces met de Israëlische regering in gang gezet onder het voorwendsel van het genereren van een buffer voor de zogenaamde sjiitische expansiedrift aspiraties. Net zoals de Al Saud clan aan het begin van de 20e eeuw hun Moslim broeders verraadde in hun overeenkomsten met de Britten, herhalen zij dezelfde dubbelhartigheid aan het begin van de 21e eeuw door de Palestijnse zaak te verraden en vriendjes te worden met voormalige vijanden. Interessant om op te merken dat de redenen achter dergelijke afwijkingen dezelfde blijven, vasthouden aan de macht ongeacht de prijs.
Wie kan de centrale rol van de heilige landen ontkennen als de kern en het heilige kantonnement voor de Ummah? Samen met de Haramain of de Grote Moskee in Mekka en de moskee van de Profeet en zijn heilige graftombe in Medina, is de derde heilige stad van de Islam Al-Quds of Jeruzalem, waarvan de religieuze betekenis ook in de Koran wordt vermeld (b.v. Koran 17:1 en in talrijke profetische overleveringen).
Om de heiligheid van Al-Quds te beschermen, hebben moslims door de geschiedenis heen veel opgeofferd tijdens de kruistochten. Na de tweede overwinning van Al-Quds onder Salah ad-din al Ayyubi en onder de Ottomaanse heerschappij, betekende Al-Quds de belichaming van het samenleven van de drie Abrahamitische geloven jodendom, christendom en islam. Dat is echter niet meer het geval sinds de vestiging van de zionistische kolonistenstaat en er nu een apartheidsstructuur bestaat die Arabische moslims en christenen discrimineert.
Omdat Al Saud, een moslimfamilie, heerste over de heilige steden Mekka en Medina alsmede over de Hejaz en Nejd regio’s, werd er gedurende de gehele 20e eeuw geen aandacht besteed aan de rol van Al Saud in de wereld van de moslimmeerderheid, vanwege de focus van de moslims op de kolonisatie van andere landen door Europese imperiale machten.
Het is tegen deze achtergrond niet verwonderlijk dat er in de Moslimwereld stemmen opgaan onder vele Islamitische organisaties, bewegingen, persoonlijkheden en politieke leiders die oproepen tot het beheer van de hadj door een onafhankelijk orgaan. Een Palestijnse staat kan niet worden gerealiseerd als het centrum van de wereldwijde spirituele Islam wordt gecontroleerd door een entiteit die juist die zaak bagatelliseert en zelfs actief tegenwerkt, door zich te scharen aan de zijde van de Zionistische nederzetting. Bovendien mag de nobele titel van de Bewaarder van de Twee Heilige Moskeeën niet worden geïnstrumentaliseerd en gebruikt als een immuniteitskaart in snode activiteiten zoals de moord op Khashoggi.
Democratisering met wie?
We pleiten niet voor een specifieke oplossing, hoewel het mogelijk is dat de macht op een democratische manier terugkeert naar het volk. De aanzet tot democratisering zou zeker niet komen van de Verenigde Staten of hun bondgenoten, aangezien democratisering alleen als wapen is gebruikt wanneer de belangen van de Verenigde Staten en hun bondgenoten niet tot de prioriteiten van de olierijke staat behoren. De huidige situatie in Venezuela is een direct voorbeeld van wanneer een staat door de VS onder druk wordt gezet om te democratiseren, afgezet tegen een griezelig Amerikaans comfort met het koninkrijk in Saoedi-Arabië. De Saoedi’s leveren olie; de Amerikanen verzekeren de koninklijke troon.
Het is door een veelheid van verraad gedurende de afgelopen eeuw dat een herwaardering van de Saoedische staat nodig is. Wij stellen dat de aandacht van de Moslim-meerderheid zich zou moeten concentreren op de kernen van de spirituele Islam, Mekka en Medina, waar Al Saud handelt in het belang van zijn beschermers en in het belang van zijn eigen heersende familie, in plaats van in het belang van zijn volk of de internationale onderdrukten. De lijst is lang: van het aanleren van goed georkestreerde voorschriften van de radicale islam, waardoor de vooruitgang op alle gebieden van het leven wordt afgeremd en het Midden-Oosten en Noord-Afrika in een chaotische en onvoorspelbare situatie worden gestort; tot het sponsoren van militaire staatsgrepen; tot het creëren van de humanitaire crisis in Jemen en het doden van duizenden; tot het normaliseren van de relatie met Israël; tot de gruwelijke moord op Jamal Khashoggi; tot de onmenselijke land-, zee- en luchtblokkade van zijn buurland Qatar; en ten slotte tot de massale schendingen van de mensenrechten en onrechtvaardige executies in eigen land, zou er geen controverse mogen bestaan over de bewering dat Mekka en Medina bezette gebieden zijn. Als dit begrip met zekerheid wordt vastgesteld, zal het hele perspectief waardoor moslims de wereld zien – de Weltanschauung, zijn prioriteiten hebben bijgesteld.
* Voormalig medewerker van de Bernie Sanders voor President campagne en huidig Ph.D. student in de afdeling Politieke Wetenschappen aan de Texas Tech University
** Ph.D. kandidaat in de afdeling Politieke Wetenschappen aan de Texas Tech University