Free Press

Anime is een eindeloze bron van fascinerende Japanse woorden en uitdrukkingen.

Merendeel van de tijd komen deze uit de spreektaal van het Japans, waardoor anime een nuttige manier is om je Japans natuurlijker te maken.

Soms, echter, zijn de dingen die anime personages zeggen niet echt logisch.

Laten we eens kijken naar「～だってばよ」(dattebayo), Naruto’s slagzin, en zien in welke categorie het valt.

Wat betekent 「～だってばよ」(dattebayo) in het Japans?

Naruto’s slagzin, 「～だってばよ」(dattebayo), is in de Engelse versie vervangen door “Believe it!”. Maar volgens talrijke Japanse Q&A-websites is het eigenlijk min of meer betekenisloos en functioneert het gewoon als het klemtoondeeltje よ (yo).

De onderdelen van de uitdrukking kunnen worden opgesplitst in だ (da), de spreektaalversie van de copula, ってば (tteba), wat “zoals ik zei” betekent, en よ (yo), het klemtoonpartikel.

Terwijl je 「～だってばよ」 zou kunnen opvatten als “Het is alsof ik het je al verteld heb!”Op basis daarvan is het nog steeds niet echt een echte Japanse uitdrukking en moet u het gebruik ervan in uw eigen toespraak waarschijnlijk vermijden.

「～だってばよ」(dattebayo): De korte versie

Eenvoudig gezegd, is deze uitdrukking gewoon een nette slagzin uit de Naruto manga en anime.

In Naruto, wordt deze uitdrukking ofwel gesproken op zichzelf of toegevoegd aan het einde van iets anders de hoofdpersoon Naruto zegt.

Hoewel het wordt vertaald als “Believe it!” in de Engelse lokalisatie van de serie, de werkelijke zin betekent niet veel van iets en dient gewoon om smaak en een unieke, kinderachtige brutaliteit toe te voegen aan Naruto’s dialoog.

Dat betekent dat je geen 「だってばよ」 moet gebruiken als je Japans spreekt (tenzij je mensen wilt laten weten dat je echt in Naruto bent).

De afzonderlijke delen van de uitdrukking betekenen eigenlijk wel iets, dat wel. Laten we eens een snelle blik werpen op de onderdelen van だってばよ.

だ (da): de colloquiale copula

De だ (da) in だってばよ is de casual versie van de copula です (desu).

Grammaticaal gezien functioneren です en だ op vergelijkbare wijze als de Engelse hulpwerkwoorden “is” en “are”, door in te vallen voor een werkwoord in zinnen die simpelweg het bestaan van dingen verklaren.

Hoewel dat een beetje een oversimplificatie is, komt het dicht genoeg in de buurt voor onze doeleinden hier.

Voorbeelden

In deze beide zinnen dient de だ eenvoudigweg om aan te geven dat er iets bestaat.

In het tweede voorbeeld is dat ding een pen.

De eerste is iets complexer. そう (sou) betekent zoiets als “zo” of “juist.” Gecombineerd met だ, krijg je “Dat klopt.”

Nee, echt: de betekenis van 「～ってば」 (tteba)

「～ってば」 (tteba) is een informele uitdrukking die wordt gebruikt om iets te herbevestigen wat de spreker al heeft gezegd. Het kan ook worden gebruikt om sterk te benadrukken iets wat de spreker heeft geïmpliceerd.

Om ってば te gebruiken, voegt u het eenvoudigweg toe aan het einde van een zin, na ofwel een vervoegd werkwoord of de copula. Omdat ってば spreektaal is, moet u ook de informele versie van de copula gebruiken, だ.

Aternatief kan だってば vooraan in een zin staan, waar het gewoon iets betekent als “Zoals ik al zei,” of “Ik heb het je al gezegd.”

Deze uitdrukking kan eigenlijk een beetje meer worden uitgesplitst, in って (tte), wat “zei,” betekent en ば (ba), een nadruk partikel vergelijkbaar met よ.

って kan op zichzelf worden gebruikt om aan te geven dat iemand iets heeft gezegd, zoals in「彼女は行きたいって。」 (ze zei dat ze wil gaan).

ば komt daarentegen niet echt vanzelf voor buiten uitdrukkingen als だってば.

Voorbeelden

Hier dient だってば om duidelijk te maken dat de tweede spreker al heeft uitgelegd over hun slechte nachtrust.

Het って gedeelte is in dit voorbeeld niet in het Engels vertaald, omdat wij waarschijnlijk niet “I said” aan een zin als deze zouden toevoegen, maar het klinkt volkomen natuurlijk in het Japans.

よ (yo): Het nederige klemtoondeeltje

De よ aan het eind van だってばよ is gewoon het klemtoondeeltje.

U kunt よ aan het eind van elke zin toevoegen om te benadrukken wat u zegt.

Wees echter voorzichtig, want overmatig gebruik ervan kan ervoor zorgen dat mensen zich afvragen waarom u de hele tijd zo opgewonden bent.

Er is niet echt een Engels equivalent voor よ, dus wordt het meestal gewoon weergegeven met een uitroepteken of een felle stemtoon.

Voorbeelden

Japanse uitleg voor 「～だってばよ」 (dattebayo)

Het is misschien een beetje teleurstellend om te horen dat だってばよ niet echt iets betekent in het Japans.

Als het een troost mag zijn, afgaande op het aantal vragen hierover op vraag- en antwoordsites in de Japanse taal begrijpen veel Japanners de zin ook niet helemaal.

Hier volgt een selectie van enkele van de meest voorkomende, of gewoon interessante, antwoorden op de vraag wat だってばよ in het Japans betekent, afkomstig van Yahoo Japan’s Chiebukuro sevice.

Het is een verzonnen uitdrukking

Dit is verreweg het meest voorkomende antwoord.

De meeste Japanners denken dat だってばよ een verzinsel is van Masashi Kishimoto, de bedenker van de Naruto-reeks, en dat het in feite een stand-in is voor よ.

Het is frustrerend dat ik geen echt citaat heb kunnen vinden van Kishimoto waarin hij de uitdrukking uitlegt of waarin hij met zekerheid zegt dat het een woord is dat hij heeft bedacht.

Het komt van Naruto’s moeder

Eén respondent op deze vraag suggereert dat Naruto’s slagzin iets is dat hij van zijn moeder heeft opgepikt, die ってばね (ttebane) zou zeggen, een veel zachtere uitdrukking die zoiets zou kunnen betekenen als “Denk je niet?”

Naruto is natuurlijk een zeer energieke jongen, dus hij verwisselt de ね voor よ.

Het is een verbastering van だったらよ uit het dialect van Tokio (dattarayo) of だっぺよ uit het dialect van Kanto (dappeyo)

User Hiroshi Kozou suggereert dat de uitdrukking zijn oorsprong zou kunnen hebben in uitdrukkingen die in twee verschillende dialecten worden gebruikt.

Een daarvan is de uitdrukking だったらよ (dattarayo), een veel voorkomende uitdrukking in het dialect van Tokio (de versie van het Japans die officieel op scholen wordt onderwezen).

だったら (dattara) betekent “Als dat het geval is,” terwijl よ, opnieuw, dient om nadruk toe te voegen.

Een andere is de uitdrukking だっぺよ (dappeyo), van だっぺ (dappe), een uitdrukking uit de Kanto-regio die ongeveer hetzelfde betekent als でしょう (deshou) of だろう (darou).

Met andere woorden, het kan worden gebruikt als een zachtere vorm van です (desu) of だ (da) om aan te geven dat iets bestaat op een niet-emphatische manier.

Hoewel, zoals de beantwoorder zegt, hij geen van beide in het echt heeft horen gebruiken op dezelfde manier als Naruto だっ𰙧ばよ gebruikt.

Het is iets wat een tienermeisje zou zeggen

Interessant is dat één gebruiker, Tazaki Tatsuko, beweert iemand だってばよ te hebben horen zeggen toen ze een kind was, hoewel ze ook herhaalt dat het gewoon hetzelfde betekent als だっ of よ.

Hoe dan ook, ze zegt dat het een erg kinderachtig, meisjesachtig ding is om te zeggen. Dit lijkt misschien vergezocht als je dit zinnetje alleen van Naruto kent, maar in feite klopt het aardig.

「だってば」 heeft in sommige gevallen een vergelijkbare ondertoon als een Engels sprekend tienermeisje dat “Oh my god!”

Het markeert Naruto als een “kind van Edo”

In de langste uitleg die ik heb gezien, zegt een anonieme gebruiker dat de uitdrukking Naruto markeert als een “kind van Edo,” een oude naam voor Tokio.

Op het eind is deze gebruiker het er echter ook mee eens dat だってばよ eigenlijk gewoon hetzelfde is als よ.