Free Press

Wanneer het gaat om debatten over de grootste voetballers aller tijden, is de lijst vaak maar met twee namen lang: de Braziliaanse legende Pelé en degene die ze El Pibe de Oro noemden, Diego Armando Maradona. Wanneer men hen puur op hun vaardigheden en prestaties vergelijkt, wordt het bijna onmogelijk om een van hen te kiezen. Daarom wonnen ze tenslotte allebei de FIFA Speler van de Eeuw prijs. Er is natuurlijk nog een andere Argentijnse gouden jongen, Lionel Messi. Een discussie over wie als de beste kan worden beschouwd, wordt in het laatste deel van deze biografie geplaatst.

Diego Maradona viert een doelpunt voor Boca Juniors.

Biografie

Preude

In Argentinië was Maradona echter altijd meer dan een sportheld — hij was een goddelijke figuur. Het was de Houston Chronicle die Maradona perfect beschreef: hij was de combinatie van het atletische van Michael Jordan, de kracht van Babe Ruth en de menselijke feilbaarheid van Mike Tyson. In een land dat vele sociale frustraties en verschillende militaire dictaturen overleefde, werd El Diego een symbool van hoop en een idool voor miljoenen.
De bijnaam, “El Pibe de Oro”, heeft een oude Argentijnse traditie in zich. Jonathan Wilson beschrijft de pibe in het boek Angels with Dirty Faces: “de egel die zich een weg door het leven baant met een combinatie van charme en sluwheid” en als voetballer blijft de pibe “vrijgesteld van verantwoordelijkheid; bijna aangemoedigd, om nooit volwassen te worden”.

Early Signs of Greatness

Diego Maradona werd geboren op 30 oktober 1960 en groeide op onder armoedige omstandigheden in Villa Fiorito bij Buenos Aires als vierde kind van Tota en Chitori Maradona. Drie jaar oud, Diego kreeg een bal als verjaardagscadeau van een neef en het werd een dierbare metgezel vanaf het begin.
Zijn uitzonderlijke talent was duidelijk vanaf zeer jonge leeftijd. Toen hij acht jaar oud was, kwam hij naar Argentinos Juniors voor proeven. Toen de coaches zagen wat hij met de bal kon, vroegen ze Maradona om hen zijn identiteitskaart te geven; ze konden gewoon niet geloven dat de jongen echt zo jong was (in werkelijkheid was hij klein voor zijn leeftijd). Toen eenmaal duidelijk was dat Maradona niet loog, besloten de coaches zich te wijden aan het verbeteren van zijn vaardigheden.
Nog voordat hij klaar was om wedstrijden te spelen voor het seniorenteam, stond het wonderkind in de schijnwerpers: als Argeninos Juniors speelden, voerde hij in de rust trucs uit met de bal. De reputatie groeide en hij zou te gast zijn in een televisieshow waar hij trucs deed met zowel de bal als een sinaasappel.

Diego als jonge voetballer.

Argentinos en Boca

Op 15-jarige leeftijd maakte Maradona zijn officiële debuut voor het eerste elftal van Argentinos Juniors en werd hij de jongste speler ooit in de Primera. Een paar maanden later maakte hij zijn debuut in het nationale team van Argentinië, in een vriendschappelijke wedstrijd tegen Hongarije. Dit gebeurde begin 1977, het jaar voordat Argentinië gastheer zou zijn van de Wereldbeker. César Luis Menotti, de coach van het nationale team, besloot uiteindelijk het grote talent uit te sluiten van de WK-selectie – Diego was er kapot van.
Maradona bracht vijf jaar door bij de Argentinos Juniors en scoorde 116 doelpunten in 166 optredens (in deze periode ontmoette hij Claudia Villafañe, die enkele jaren later zijn vrouw zou worden). Toen de tijd kwam om verder te gaan, kon hij kiezen tussen verschillende goedbetaalde aanbiedingen. Hoewel River Plate het meeste geld bood, maakte Maradona zijn beslissing duidelijk — hij wilde voor Boca Juniors spelen, het team dat hij al vanaf zijn jeugd steunde. Een van zijn dromen zou in vervulling gaan toen Boca dat seizoen de competitietitel won.

Barcelona en Napoli

Ondanks het feit dat hij maar één seizoen voor Boca zou spelen, maakte Maradona er een speciaal seizoen van. Met 28 doelpunten in 40 optredens, leidde hij het team naar een Primera Division titel. Aan het einde van het seizoen nam hij deel aan zijn eerste Wereldkampioenschap. Naar verluidt, was het geen geweldig toernooi voor El Diego. Door interne spanningen binnen het team en de tegenspelers die hem bij elke gelegenheid onderuit haalden, kon Maradona zijn dominantie niet doen gelden. Na verlies tegen Brazilië (in een wedstrijd waarin Maradona een rode kaart kreeg nadat hij een Braziliaanse speler in het middenrif had geschopt) en Italië, slaagde Argentinië er niet in zich te kwalificeren voor de halve finales.

Toch weerhield deze tegenslag Maradona er niet van om voor een wereldrecordbedrag van $7,3 miljoen naar FC Barcelona te worden getransfereerd. In de El Clasico van 26 juni 1983 werd Maradona de eerste Barcelona-speler die staande ovaties kreeg van Real Madrid-fans. Toch maakte de Argentijnse ster niet de grote impact in La Liga die velen van hem hadden verwacht. De omstandigheden waren niet ideaal. Op het veld werd Diego voortdurend onderuit gehaald, met als hoogtepunt een gebroken been na een afschuwelijke tackle van Goikoetxea. En buiten het veld was de relatie met de staf soms slecht (om dit ten goede te keren werd Menotti aangetrokken als coach), en waren er talloze feestjes — Maradona maakte in zijn Barcelona-tijd voor het eerst kennis met cocaïne.
Ten slotte dwong een controversieel veldincident tegen Bilbao in het bijzijn van Koning Juan Carlos en nog eens 100.000 fans de Barcelona-directie Maradona over te plaatsen. Wat er gebeurde was een van de lelijkste vechtpartijen op een veld tussen twee topvoetbalteams en met Maradona in het middelpunt.

In 1984 werd Maradona getransfereerd naar Napoli voor een ander wereldrecordbedrag van 13 miljoen dollar. Bij zijn aankomst in Napels merkte een lokale krant op dat het de stad ontbrak aan scholen, bussen, huizen, werkgelegenheid en sanitaire voorzieningen, maar niets van dat alles deed er toe, want ze hadden Maradona. Toen hij de 75.000 Napolitanen bij zijn presentatie zag, besloot Maradona dat hij hun liefde zou terugbetalen door alles te geven op het veld. De Argentijn maakte zeker indruk in zijn eerste Seria A-seizoen (Napoli werd derde na Juventus en Roma), maar er zou nog veel meer volgen. Intussen zou de wereldbekerfinale in Mexico plaatsvinden.

Maradona in het shirt van Napoli.

Mexico 1986

Toen het WK 1986 aanbrak, was er geen twijfel meer mogelijk over wie de beste voetballer ter wereld was. Deze keer was er geen houden aan, met gewelddadige overtredingen of anderszins — hij was gewoon te snel en te krachtig voor alle anderen, en de scheidsrechters stonden niet toe dat de overtredingen die vier jaar geleden een effectieve methode waren geweest voor de tegenstanders. Dankzij zijn lage zwaartepunt, balcontrole, dribbelvaardigheden, visie, passing en reactiesnelheid, oefende Maradona zijn kracht uit tegen elke speler en elk team waarmee hij te maken kreeg op het toernooi.

“De hand van God”.

Na het uitschakelen van oude rivalen Uruguay, moest Argentinië het in de kwartfinales opnemen tegen Engeland. Dit was de wedstrijd waarin Maradona’s legende volledig werd gecementeerd. Slechts 4 minuten nadat hij zijn team op een 1-0 voorsprong had gezet door met zijn hand te scoren — een incident dat hij later de “Hand van God” noemde — deed Maradona iets wat nog ondenkbaarder was. Hij ontving de bal op de helft van zijn team en rende vervolgens langs vijf Engelse spelers voordat hij de bal langs doelman Shilton schoof. Elf aanrakingen, 60 meter. Het doelpunt van de eeuw.

Ter afsluiting van de meest klassieke van alle solo doelpunten.

Maradona volgde dit op door een brace te scoren tegen België in de halve finales, de voorbereiding van de finale tegen West-Duitsland. Hoewel de Duitsers erin slaagden hem in te dammen door een dubbele markering, besliste Maradona toch de wedstrijd door Burruchaga te assisteren voor het winnende doelpunt. Nadat hij zijn land naar de eerste WK-titel in hun geschiedenis had geleid, werd Maradona unaniem uitgeroepen tot Speler van het Toernooi.

Het grote Napoli tijdperk

Na het triomfantelijke einde van het WK keerde Maradona terug naar het clubvoetbal. In zijn eerste seizoen terug, leidde hij Napoli naar een Serie A titel. Dit was de eerste keer dat een team uit het zuiden van het land een competitietitel won, en het gebeurde in een tijd waarin de spanningen tussen Noord en Zuid op een hoogtepunt waren. Na twee seizoenen als tweede te hebben geëindigd, won Napoli in 1990 zijn tweede scudetto.

Fall from Grace

Ondanks zijn succes op het veld, ging het steeds slechter met Maradona’s persoonlijke leven. Ondanks het succes op het veld, ging het steeds slechter met zijn persoonlijke leven. In het voetbalgekke Napels was het balgenie bijna een halfgod geworden, maar tegelijkertijd een slachtoffer van zijn eigen succes met fans die hem als hun eigendom wilden.
Diego begon naar toevluchtsoorden te zoeken. Hij scheen vage connecties te hebben met de Giuliano clan, een machtig deel van het Camorra misdaad syndicaat en werd gezien op een feest georganiseerd door de baas Carmine Giuliano. En zonder dat velen het wisten, had hij een cocaïneverslaving sinds het midden van de jaren ’80. Uiteindelijk belemmerde dit zijn vermogen om voetbal te spelen. Dat weerhield hem er niet van om Argentinië in 1990 naar de finale van de Wereldbeker te brengen, maar deze keer was West-Duitsland een te zwaar obstakel om te overwinnen. Het toernooi werd gespeeld in Italië, Maradona’s tweede vaderland op dit moment. Toen Argentinië in Napoli tegen het thuisland speelde, begroetten de Napolitanen hun idool en velen van hen konden maar moeilijk beslissen welk team hun voorkeur genoot.

Maradona in de halve finale van het WK 1990 tegen Italië.

Maar het leven in Napels werd nog slechter. De pers begon te schrijven over hem en zijn minnares Cristiana Sinagra en hun kind dat in 1986 was geboren zonder dat het publiek ervan op de hoogte was (een kind dat Diego lange tijd elke connectie met hem zou ontkennen). Na een mislukte drugstest op cocaïne, verliet Maradona uiteindelijk Napoli in 1991. Hij kreeg een schorsing van 15 maanden toen zijn drank- en cocaïnemisbruik doorging tot hij uiteindelijk een detoxprogramma accepteerde en al snel weer begon te trainen.
Na de schorsing kwam hij uit voor Sevilla, gecoacht door de voormalige Argentijnse bondscoach Carlos Bilardo. Maradona zou slechts 26 wedstrijden spelen bij zijn nieuwe Spaanse club en het was bij lange na niet het succes dat hij bij Napoli had gehad. Na een debacle met de coach na te zijn ingevallen in een wedstrijd tegen Burgos in juni 1993, had Maradona zijn laatste wedstrijd in Sevilla gedaan.
Hij keerde weer terug naar Argentinië en sloot zich aan bij Newell’s Old Boys, maar dit deel van zijn carrière zou slechts zeven wedstrijden omvatten.
De 33-jarige Maradona maakte zijn laatste twee optredens in de nationale ploeg op het Wereldkampioenschap van 1994, waar een indrukwekkende comeback op het veld werd overschaduwd door een positieve drugstest op doping met efedrine. Hij eindigde zijn carrière bij de nationale ploeg met 34 doelpunten in 91 optredens.
Maradona’s laatste club zou toen Boca Juniors (1995-1997) zijn, voordat hij het voor gezien hield in 1997.

Later leven en nalatenschap

Maradona’s cocaïneverslaving ging door tot 2004; rond diezelfde tijd stopte hij eindelijk met drinken en onderging hij een gastric bypass operatie. In 2008 nam hij de leiding over als coach van het Argentijnse nationale elftal. Hij behield die positie tot het WK 2010, toen hij werd ontslagen na een 4-0 nederlaag tegen Duitsland.

Ondanks zijn controversiële persoonlijke leven, kan de impact van Maradona op het voetbalspel niet worden ontkend. Michel Platini zei over Maradona: “Wat ik met een voetbal kan doen, kan hij met een sinaasappel doen. Zelfs naast zijn ongelooflijke talent op het veld, stond Maradona bekend als iemand die nooit bang was om zijn mening te geven over een reeks van kwesties namens zijn teamgenoten. Meestal was dat genoeg.

Overlijden

Maradona had gezondheidsproblemen in zijn oudere dagen, deels afhankelijk van zijn alcoholafhankelijkheid. Hij werd
begin november 2020 gered van een ernstige bloedprop in de hersenen, maar later diezelfde maand, de 25e, kreeg hij een hartaanval en overleed op 60-jarige leeftijd.

De beste voetballer ooit?

Diego Armando Maradona wordt door velen beschouwd als de grootste voetballer aller tijden. De Argentijnse “nummer tien” werd de redder van het Argentijnse land en hielp zijn team aan de Wereldbeker in 1986. Het was de tweede overwinning in de Wereldbeker voor Argentinië en het zou nooit gebeurd zijn zonder Maradona.
Maradona is een levende legende geworden en de titel als “de beste speler ooit” werd vaak verdeeld – afhankelijk van voorkeuren – door hem en Pelé. Verschillende Argentijnse spelers zijn nu en dan bejubeld als “de nieuwe Maradona”, zoals Ariel Ortega en Aymar. Maar tot de komst van een zekere Lionel Messi op de voetbalplaneet is er nooit een geweest die op gelijke voet stond.

De discussie over wie de beste speler is, heeft gelijke tred gehouden met Messi’s ontwikkeling als voetballer. De argumenten dat Maradona de betere van de twee spelers is, kunnen onder meer worden gebaseerd op het feit dat hij zowel Argentinië als Napoli tot kampioen heeft gemaakt. Messi heeft met zijn nationale elftal de wereldbeker niet gewonnen en FC Barcelona was toen hij kwam al landskampioen. De argumenten kunnen natuurlijk over veel meer aspecten gaan, de voetbaljournalist Jonathan Wilson schrijft over Maradona: “Het ging niet alleen om zijn technisch kunnen, om zijn gambetas, zijn vrije trappen en zijn doelpunten, maar om hem als inspirator en organisator. Van de andere groten kon misschien alleen Cruyff – zij het op een andere manier – zijn tactisch brein op het veld evenaren”.

Door Martin Wahl