By Leave a Comment on Schias – symptomen, pijnbestrijding, behandeling

Schias is pijn die wordt veroorzaakt door problemen met de heupzenuw, die loopt van de onderrug, langs de achterkant van elk been naar de voeten.
Schias kan optreden bij mensen in de 30 en 40 als gevolg van zware lichamelijke activiteit zoals sporten of zwaar tillen, of bij oudere mensen als gevolg van veroudering en degeneratie van de wervelkolom. Geschat wordt dat tot 40% van de Nieuw-Zeelandse bevolking op enig moment in hun leven ischias zal ervaren.

De nervus ischiadicus is de grootste en langste zenuw in het lichaam. Hij ontspringt in de lage ruggengraat, vertakt zich in het bekken en loopt dan via de billen langs de achterkant van elk been.
Sciatische pijn ontstaat wanneer er druk op of schade aan de ischiaszenuw is. De meest voorkomende oorzaak is een hernia (ook bekend als hernia of discusprolaps). Dit gebeurt wanneer een van de zachte, met gel gevulde schijven tussen de wervels van de wervelkolom uitpuilt of scheurt, waardoor de ischiaszenuw wordt ingedrukt en/of geïrriteerd.
Spierspasmen kunnen ook ischias veroorzaken doordat ze de nervus ischiadicus samendrukken terwijl deze door de spieren loopt. Minder vaak voorkomende oorzaken van ischias zijn infectie, letsel of breuk van het bekken en tumoren.
In oudere leeftijdsgroepen kan ischias optreden als gevolg van aandoeningen die worden veroorzaakt door degeneratie van de wervelkolom, zoals wervelkanaalvernauwing (stenose). Hierbij zijn de banen waarlangs de ischiaszenuw loopt vernauwd, waardoor de zenuw wordt bekneld en/of geïrriteerd. Leeftijdsgebonden uitgroeisels van bot (botsporen) op de wervels kunnen ook de heupzenuw beknellen.
Elk letsel of proces dat compressie van de heupzenuw veroorzaakt, kan heupzenuwpijn veroorzaken, maar in veel gevallen kan er geen specifieke oorzaak voor de heupzenuwpijn worden vastgesteld.
Factoren die de kans op ischias vergroten zijn onder meer:
  • oudere leeftijd
  • zwangerschap
  • overgewicht
  • roken
  • beroepen waarbij de rug moet worden gedraaid of zware lasten moeten worden gedragen
  • lang zitten.

Tekenen en symptomen

De pijn die door ischias wordt veroorzaakt, kan variëren van mild tot zeer ernstig. De pijn kan plotseling optreden of geleidelijk beginnen. Ischiaspijn wordt meestal beschreven als een krampachtige pijn die branderig of scherp van aard kan zijn. Het kan gepaard gaan met sensaties als pinnen en naalden, tintelingen, gevoelloosheid en zwakte.
Sciatische pijn wordt meestal gevoeld in de onderrug en heup en straalt uit langs de achterkant van één been. Het kenmerk dat deze pijn onderscheidt van andere soorten rugpijn is dat de pijn tot onder de knie reikt. De pijn kan verergeren door specifieke handelingen, zoals niezen, hoesten, tillen of zitten.
De pijn en symptomen zijn meestal het hevigst in het beginstadium van de aandoening, wanneer de compressie en ontsteking van de heupzenuw het grootst zijn. Het is gebruikelijk dat de pijn geleidelijk afneemt totdat deze volledig is verdwenen – meestal binnen vier tot acht weken.
In zeldzame gevallen kan compressie van de heupzenuw zo ernstig zijn dat er progressieve zwakte in de benen optreedt en/of verlies van de darm- en blaasfunctie. Als deze symptomen zich voordoen, moet onmiddellijk medische hulp worden ingeroepen omdat ze kunnen wijzen op ernstige zenuwbeschadiging.

Diagnose

Om een diagnose te stellen zal een arts vragen naar de aard en de duur van de symptomen, en welke handeling of gebeurtenis tot het ontstaan van de pijn heeft geleid. Hij zal de neurologische functie beoordelen door de kracht, het gevoel en de reflexen in de benen te controleren. Als de controle over de darmen of de blaas is verminderd, kan de arts een rectaal onderzoek verrichten om te controleren of het gevoel en de spierspanning zijn afgenomen.
Als de ischiaspijn een aantal weken aanhoudt, kunnen röntgenfoto’s worden gemaakt om eventuele veranderingen in de botten van de wervelkolom en het bekken te beoordelen en om andere oorzaken van de pijn, zoals tumoren en infecties, uit te sluiten. In sommige gevallen kan een CT-scan (computertomografie) of MRI (magnetische resonantiebeeldvorming) worden aanbevolen om de zenuwen, de tussenwervelschijven en de wervelkolom gedetailleerder te beoordelen.
Electromyografie (EMG) die kan worden gebruikt om te testen op zenuwcompressie, zoals die wordt veroorzaakt door een hernia of wervelkanaalstenose.

Pijnstilling en behandeling

Het primaire doel van de eerste behandeling is het verlichten van de pijn. Behandelings- en verlichtingsopties voor ischias omvatten:

Matige activiteit
Bedrust werd van oudsher aanbevolen bij de behandeling van ischias, maar dit is niet langer het geval. Onderzoek heeft uitgewezen dat bedrust het herstel niet versnelt en in feite kan belemmeren. Er wordt nu aanbevolen zware lichamelijke activiteit te vermijden, maar gematigde activiteit te behouden. Men denkt dat het handhaven van activiteit helpt bij het algehele herstel door te helpen ontstekingen te verminderen.
Medicijnen
Pijnstillende medicijnen zoals paracetamol en ipuprofen worden vaak gebruikt om ischiaspijn te behandelen. Wanneer men denkt dat spierspasmen de oorzaak zijn, kunnen spierverslappende medicijnen worden aanbevolen. Bij hevige pijn kan het gebruik van opioïden (bv. pethidine, morfine) noodzakelijk zijn. Andere medicijnen die kunnen worden gebruikt, zijn antidepressiva in lage doses om de prikkeling van de zenuwen te verminderen, en cortisone-injecties in de buurt van de wervelkolom om pijn en ontsteking te verminderen.

Fysiotherapie en fysiotherapie
Manipulatie en specifieke oefeningen kunnen nuttig zijn bij de behandeling van de aandoening. Als de pijn is verbeterd, kan een fysiotherapeut een revalidatieprogramma opstellen om toekomstig letsel te voorkomen.
Thuiszorg en alternatieve behandelingen
Het aanbrengen van koude of warme kompressen op de pijnlijke plek kan helpen bij het verlichten van de pijn, net als rekoefeningen voor de onderrug. Sommige mensen vinden verlichting van de symptomen door osteopathie, chiropractie, massage of acupunctuur.
Chirurgie
Hoewel de meeste gevallen van ischias binnen 12 weken verdwijnen, kan chirurgie worden overwogen in ernstige, langdurige gevallen waar niet-chirurgische behandeling geen succes heeft gehad of waar snelle verlichting van de pijn en verbetering van de mobiliteit nodig is. Een operatie is bedoeld om de druk op de ischiaszenuw te verlichten. Dit kan inhouden dat abnormaal discusmateriaal (discectomie) of botsporen worden verwijderd. Alle andere vormen van behandeling moeten zijn uitgeput voordat een operatie wordt overwogen.

Preventie

Weliswaar komt rugpijn door ischias, en andere oorzaken, vaak voor, maar er zijn een aantal maatregelen die kunnen helpen voorkomen dat deze optreedt of terugkeert:

  • Houd een correcte houding aan bij het staan, lopen en zitten
  • Onderneem lichaamsbeweging die de conditie, kracht en flexibiliteit van de buik- en rugspieren onderhoudt
  • Practice veilige tiltechnieken. Buig bij het tillen de knieën, houd de rug recht en houd het voorwerp dicht tegen uw lichaam. Op deze manier worden de heupen en benen belast en niet de onderrug
  • Zorg ervoor dat uw rug goed wordt ondersteund wanneer u zit. Gebruik stoelen die een goede rugsteun geven en ontworpen zijn voor een goede zithouding. Een lendenrol of een voorgevormd kussen kan helpen om de onderrug te ondersteunen
  • Stop met roken
  • Houd een gezond lichaamsgewicht.
Pubmed Health (2018) Ischias (Webpagina). Bethesda, MD: US National Library of Medicine. https://medlineplus.gov/ency/article/000686.htm.
Mayo Clinic (2018). Sciatica (Web Page). Rochester, NY: Mayo Foundation for Medical Education and Research. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sciatica/symptoms-causes/syc-20377435.
O’Toole, M.T. (Ed.) (2017). Ischias. Mosby’s Dictionary of Medicine, Nursing & Health Professions (10th ed.). St Louis, MI: Elsevier.Ropper, A.H., Zafonte, R.D. (2015). Ischias. N Engl J Med. 2015 Mar 26;372(13):1240-8

.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.