Early life and films
Kubrick groeide op in de Bronx, als zoon van een arts wiens belangstelling voor schaken en fotografie hij al op jonge leeftijd begon te delen. Kubrick was een slechte student, maar hij stortte zich op de rol van fotograaf van zijn middelbare school. Op 16-jarige leeftijd verkocht hij een expressieve foto (van een ontredderde krantenverkoper omringd door krantenkoppen die de dood van U.S. President Franklin D. Roosevelt aankondigden) aan Look magazine. Kubrick brak zijn studie aan het City College van New York af kort nadat hij eraan begonnen was, zodat hij op 17-jarige leeftijd bij de staf van Look kon komen, en hij reisde vervolgens meer dan vier jaar door het land als fotojournalist. Hij werd ook een habitué van de retrospectieve filmvertoningen in het Museum of Modern Art in New York en werd vooral beïnvloed door het werk van Orson Welles en Sergej Eisenstein. In 1950 maakte hij een korte documentaire over de aanloop naar een bokswedstrijd, die door RKO werd uitgebracht als Day of the Fight (1951). Kubrick verliet Look, ging lessen volgen aan de Columbia University, werd een gulzige lezer en ging full-time films maken.
Stanley Kubrick-Look/Bibliotheek van het Congres, Washington, D.C. (LC-USZ6-2352)
Stanley Kubrick-Look/Bibliotheek van het Congres, Washington, D.C. (LC-USZ6-2346)
Stanley Kubrick-Look/Bibliotheek van het Congres, Washington, D.C. (LC-USZ6-2348)
Na een paar documentaires te hebben geregisseerd, haalde hij zijn vader en oom over om de productie van zijn eerste speelfilm te helpen financieren, een oorlogsfilm met een ultralaag budget, Fear and Desire (1953). Daarna schraapte Kubrick de financiering bijeen voor een andere low-budget poging, een boks-gerelateerde film noir romance, Killer’s Kiss (1955). Op dit punt bundelde hij zijn krachten met producer James B. Harris om Harris-Kubrick Productions te vormen. Aangemoedigd door de respectabele kritieken voor Killer’s Kiss, verschafte United Artists Kubrick genoeg geld om een cast van kwaliteitsvolle B-film bijrolspelers in te huren – waaronder Sterling Hayden, Marie Windsor, Vince Edwards, en Elisha Cook, Jr.- voor zijn volgende film. Het resultaat was The Killing (1956), een strakke caper-film over de overval op een racebaan. Het wordt beschouwd als een belangrijke film noir uit de late periode, vooral vanwege het creatieve gebruik van flashbacks en het niet-lineaire verhaal.
© 1953 Kubrick Family met Joseph Burstyn
Toen Kubrick verder opklom op de Hollywood-ladder, kreeg hij van United Artists een gezond budget ($850.000) om het anti-oorlogsdrama Paths of Glory (1957) in West-Duitsland op te nemen. Het drama speelt zich af tijdens de Eerste Wereldoorlog en richt zich op de zelfmoordaanval van Franse troepen op een Duitse stelling en de repercussies in de nasleep daarvan. Vanwege het vernietigende beeld van het Franse officierskorps werd de film pas in 1975 in Frankrijk vertoond. Kirk Douglas, Adolphe Menjou, en Ralph Meeker gaven bevelende prestaties. Paths of Glory had ook een goed scenario van Calder Willingham, de cult romanschrijver Jim Thompson, en Kubrick, die bijna altijd het leeuwendeel van de scripts voor zijn films schreef, ongeacht zijn medewerkers. Gedurende zijn hele carrière hield Kubrick zich bezig met de details van alle aspecten van zijn films, niet in het minst met het productieontwerp, de montage en de cinematografie. Hij was zelfs persoonlijk verantwoordelijk voor de bravoure handheld tracking shots in Paths of Glory. Helaas had Kubrick afgezien van zijn salaris voor winstdeelname aan de film, die, ondanks zijn uitmuntendheid, het niet goed deed aan de kassa’s.
© 1957 United Artists Corporation
Kubrick werkte enkele maanden samen met Marlon Brando aan de ontwikkeling van One-Eyed Jacks (1961), maar de creatieve verschillen tussen de twee werden uiteindelijk te groot en Kubrick verliet het project, dat uiteindelijk door Brando zelf werd geregisseerd. Kubrick aanvaardde toen Douglas’ aanbod om de regie van Spartacus (1960) over te nemen van Anthony Mann, die net ontslagen was. Spartacus, het epische verhaal van een slavenopstand in het Romeinse Rijk, was meer dan drie uur lang – door sommige critici als te lang beschouwd – maar de meesten waren het er over eens dat het beduidend beter was dan de standaard “zwaard-en-sandaal” avonturenfilm. De film profiteerde van Dalton Trumbo’s bewerking van een roman van Howard Fast en van een uitstekende cast met onder andere Douglas, Laurence Olivier, Peter Ustinov en Charles Laughton. Spartacus was waarschijnlijk Kubrick’s meest toegankelijke film, maar het was ook zijn meest anonieme film en degene waarover hij de minste controle had.