Terwijl Olympische zomersporten zoals zwemmen, turnen en voetbal populairder zijn bij het wereldwijde publiek, zijn er andere Olympische spelen waar de meeste mensen weinig van afweten. De moderne vijfkamp, een evenement sinds de Olympische Spelen van 1912, wordt vaak vergeten en heeft een naam die potentiële toeschouwers zou kunnen afschrikken. Met een beetje kennis van de Griekse wortels en voorvoegsels verraadt de naam van de vijfkamp echter zijn meest fundamentele kenmerken. Het woord pente betekent in het Grieks “vijf”, terwijl -athlon “wedstrijd” betekent, waarmee wordt aangegeven dat de sport uit vijf verschillende onderdelen bestaat. De echte nieuwsgierigheid komt echter voort uit de vraag naar de bijzonderheden van de sport: Wat zijn deze wedstrijden, en wat maakt een bepaalde wedstrijd tot een onderdeel van de vijfkamp? En als we het toch over modern hebben, waarin verschilt deze dan van de traditionele vijfkamp?
Het doel achter de vijfkamp gaat terug tot de oude Olympische Spelen. Oorspronkelijk werd de vijfkamp ontwikkeld als een sportevenement om de meest bekwame atleet en de perfecte soldaat te bepalen. Elk van de vijf oorspronkelijke vijfkampwedstrijden tijdens deze oude spelen – verspringen, speerwerpen, discuswerpen, voetlopen en worstelen – was bedoeld om vaardigheden te benadrukken die essentieel waren voor alle soldaten van die tijd, die in de strijd met soortgelijke beproevingen te maken zouden krijgen. De moderne vijfkamp moderniseerde, zoals de naam al aangeeft, dit type toernooi. De vijf onderdelen van de moderne vijfkamp – schermen, zwemmen, paardrijden, pistoolschieten en hardlopen – werden gekozen om vaardigheden weer te geven die cavaleriesoldaten in de 19e eeuw zouden moeten bezitten en verfijnen.
Moderne soldaten, zo suggereert het evenement, moeten zwaardvechten, snel kunnen zwemmen, een paard kunnen berijden dat voor de ruiter onbekend is, nauwkeurig kunnen schieten met een pistool, en zeer behendig zijn. Hoewel de wedstrijd werd aangepast aan de oorlogsvoering in de 19e eeuw, is hij gedateerd geraakt als maatstaf voor de ideale soldaat. Pistolen en zwaarden worden in de hedendaagse oorlogsvoering nog maar zelden gebruikt, en paarden nog minder. Een groot deel van de militaire gevechten vindt nu plaats door het gebruik van machines op afstand en meer geavanceerde en dodelijke wapens. De militaire oefeningen van vandaag zijn minder gericht op de fysieke vereisten van de moderne vijfkamp en de vijfkamp daarvoor. Net als alle andere Olympische evenementen legt de moderne vijfkamp de nadruk op lichamelijke fitheid, maar hij onderstreept ook de evoluerende geschiedenis van de menselijke lichamelijkheid over de hele wereld.