Free Press

Czy jesteś pewien, że pacjent ma subkliniczną nadczynność tarczycy?

Podkliniczna nadczynność tarczycy (SH) jest definiowana biochemicznie przez niski (lub niewykrywalny) poziom hormonu stymulującego tarczycę (TSH) z prawidłowym poziomem wolnej T4 i prawidłowym całkowitym T3 w surowicy z powodu choroby tarczycy lub egzogennego nadmiaru hormonów tarczycy. Częstość występowania SH wynosi około 1%, choć częściej występuje na obszarach o względnym niedoborze jodu. Dla porównania, jawna nadczynność tarczycy występuje, gdy poziom TSH jest niski (lub niewykrywalny), a poziom wolnej T4 i/lub całkowitej T3 jest podwyższony. Ważne jest, aby odróżnić SH od jawnej nadczynności tarczycy, ponieważ w większości przypadków mogą być one leczone w inny sposób.

SH może być spowodowana egzogennym lub endogennym nadmiarem hormonów tarczycy. Egzogenne SH występuje, gdy pacjent spożywa nadmierną ilość hormonów tarczycy, celowo lub nieumyślnie. Przykładem celowego nadmiaru hormonów tarczycy jest stosowanie lewotyroksyny (LT4) w celu uzyskania obniżonego poziomu TSH u pacjentów z rakiem tarczycy. U pacjentów przyjmujących hormony tarczycy jako substytut, niektórzy mogą po prostu brać zbyt dużo lub przepisano im wyższą dawkę hormonów tarczycy niż to konieczne i wymagają korekty.

Endogenne SH może wystąpić z powodu toksycznego wola wieloguzkowego, samotnego autonomicznie funkcjonującego guzka, choroby Gravesa-Basedowa i zapalenia tarczycy (tj. podostrego, cichego i poporodowego zapalenia tarczycy). SH związane z chorobą guzkową ma tendencję do utrzymywania się, podczas gdy SH związane z chorobą Gravesa-Basedowa może być przemijające lub trwałe. SH związane z chorobą Gravesa-Basedowa może przejść w czasową lub trwałą remisję. SH związane z zapaleniem tarczycy jest zwykle przemijające.

Pacjenci z SH są często bezobjawowi. Jeśli występują objawy, są one podobne do objawów występujących u pacjentów z jawną nadczynnością tarczycy, choć zwykle są łagodniejsze. Objawy SH obejmują, ale nie są ograniczone do zmęczenia, kołatania serca, niepokoju lub innych zmian nastroju, nietolerancji ciepła, diaforezy, drżenia, utraty masy ciała i luźnych stolców lub biegunki.

W badaniu fizykalnym pacjenci z SH mogą mieć tylko minimalne objawy nadczynności tarczycy, które obejmują tachykardię, migotanie przedsionków, ciepłą i / lub wilgotną skórę, drżenie, hiperrefleksję i powiększenie gruczołu tarczowego z lub bez guzków. U pacjentów z chorobą Gravesa-Basedowa mogą wystąpić dodatkowe objawy, takie jak oftalmopatia Gravesa-Basedowa lub dermopatia Gravesa-Basedowa. W przypadku oftalmopatii Gravesa-Basedowa, pacjenci mogą prezentować podczas badania proptozę, zwiotczenie powiek i/lub gapiostwo. W przypadku dermopatii Gravesa, która jest stosunkowo rzadka, u pacjentów może wystąpić zgrubienie skóry, szczególnie w okolicy dolnej części kości piszczelowej. Mogą również odczuwać dyskomfort w obszarze(ach) objętym chorobą.

Kluczowe wyniki badań laboratoryjnych w przypadku SH obejmują badania czynności tarczycy (TSH, wolna T4 i całkowita lub wolna T3), wykazujące wzór wspomniany powyżej z niskim (lub stłumionym) poziomem TSH, normalnym poziomem wolnej T4 i normalnym całkowitym poziomem T3.

Co jeszcze może mieć pacjent?

Diagnostyka różnicowa subklinicznej nadczynności tarczycy (SH) obejmuje każdą chorobę lub proces powodujący niski poziom TSH, taki jak jawna nadczynność tarczycy, ośrodkowa niedoczynność tarczycy, choroby nie związane z tarczycą, leki, zmiany związane z wiekiem i ciąża.

Choć jawna nadczynność tarczycy objawia się niskim poziomem TSH, można ją łatwo odróżnić od SH, ponieważ w jawnej nadczynności tarczycy poziom wolnej T4 i/lub całkowity poziom T3 są podwyższone. Zazwyczaj, ale nie zawsze, pacjenci z jawną nadczynnością tarczycy mają więcej objawów niż pacjenci z SH. Starsi pacjenci mają tendencję do bycia mniej symptomatyczne i może wystąpić z nieprawidłowych wartości laboratoryjnych, ale kilka, jeśli w ogóle, objawy.

Centralna niedoczynność tarczycy występuje z powodu dysfunkcji przysadki lub podwzgórza. Powoduje to niski poziom TSH, ale poziom wolnej T4 i całkowitej T3 jest również niski lub, co najmniej, w niskim zakresie normalnym. Centralna niedoczynność tarczycy powinna być podejrzewana u pacjentów z historią operacji sprzedaru lub nadsiodła lub u pacjentów z zaburzeniami przysadki mózgowej.

Niedoczynność tarczycy jest częstą przyczyną niskiego poziomu TSH u pacjentów hospitalizowanych. Typowym wzorcem badań czynności tarczycy u pacjentów z chorobą nie-tarczycową jest niski poziom TSH, prawidłowy poziom wolnego T4 i niski całkowity poziom T3. Kiedy ten wzorzec jest obserwowany u pacjentów, którzy są chorzy, zazwyczaj nie jest potrzebna żadna interwencja. Badania czynności tarczycy można po prostu powtórzyć, gdy pacjent wyzdrowieje z ostrej choroby. Rzadko, pacjent może mieć rzeczywistą nadczynność tarczycy w kontekście choroby nie tarczycy.

Część leków może również powodować niski poziom TSH. Najczęstszym podejrzanym jest terapia kortykosteroidowa, która jest dobrze znana z tłumienia poziomu TSH. Inne leki obejmują dopaminę i dobutaminę.

W niektórych zdrowych pacjentów w podeszłym wieku, poziom TSH może być niski z powodu zmiany punktu nastawienia osi podwzgórze-przysadka-tarczyca lub zmniejszenia klirensu hormonów tarczycy. U tych pacjentów stężenie TSH może być poniżej normy, ale nie jest ono całkowicie stłumione (niewykrywalne).

W czasie ciąży zakresy referencyjne TSH są inne niż u osób niebędących w ciąży. Ze względu na normalne zmiany fizjologiczne, poziom TSH (szczególnie w pierwszym trymestrze) jest zwykle niski lub w zakresie niskich wartości prawidłowych, z nieznacznie podwyższonym wskaźnikiem wolnej T4 i całkowitym poziomem T3. Wolne T4 w surowicy mierzone za pomocą niektórych jednostopniowych testów analogowych są niewłaściwie niskie w ciąży i nie powinny być mierzone za pomocą tych testów w czasie ciąży.

Pełny wywiad i badanie fizykalne, wraz z dokładnym przeglądem wyników laboratoryjnych mogą pomóc w odróżnieniu SH od tych innych stanów.

Kluczowe badania laboratoryjne i obrazowe

Kluczowymi badaniami laboratoryjnymi potrzebnymi do rozpoznania subklinicznej nadczynności tarczycy (SH) są badania czynności tarczycy, a konkretnie TSH, wolna T4 i całkowita lub wolna T3. SH jest związana z niskim (lub stłumionym) TSH przy prawidłowym wolnym T4 i prawidłowym całkowitym T3. Badania laboratoryjne powinny być powtórzone w celu potwierdzenia rozpoznania.

Po potwierdzeniu rozpoznania należy ustalić etiologię SH u pacjenta. Przeciwciała przeciwtarczycowe mogą pomóc w odróżnieniu choroby Gravesa-Basedowa od innych przyczyn SH. Najbardziej swoistym przeciwciałem dla choroby Gravesa-Basedowa jest immunoglobulina stymulująca tarczycę (TSI), którą można oznaczyć w większości laboratoriów referencyjnych.

U pacjentów z podejrzeniem zapalenia tarczycy pomocne może być oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej i tyreoglobulinie, ponieważ są one często dodatnie w przypadku zapalenia tarczycy. Jednak zazwyczaj są one również dodatnie u pacjentów z chorobą Gravesa-Basedowa.

Oprócz badań laboratoryjnych, w ustaleniu etiologii SH przydatne są badania obrazowe. Wykonanie badania ultrasonograficznego tarczycy pozwala na uzyskanie informacji o ogólnej budowie i charakterystyce gruczołu tarczowego. U pacjentów z chorobą Gravesa-Basedowa lub zapaleniem tarczycy gruczoł tarczowy jest zwykle powiększony i niejednorodny w wyglądzie. U pacjentów z wolem wieloguzkowym i/lub pojedynczym, autonomicznie funkcjonującym guzkiem, badanie USG tarczycy może scharakteryzować liczbę i wielkość guzków.

Nieco bardziej specyficzne niż badanie USG tarczycy jest 4-6 i 24-godzinne badanie wychwytu jodu radioaktywnego (I-123) i skanowanie tarczycy. Wyniki tego badania mogą być bardzo pomocne w ustaleniu etiologii SH u pacjenta. Jeśli 24-godzinne badanie wykazuje rozproszony wychwyt w całym gruczole tarczowym i podwyższony wychwyt, wówczas prawdopodobnym rozpoznaniem jest choroba Gravesa-Basedowa. Jeśli wynik badania wskazuje na „gorące guzki” lub specyficzne obszary o podwyższonym wychwycie, wówczas pasuje to do rozpoznania wola wieloguzkowego lub pojedynczego, autonomicznie funkcjonującego guzka. Wreszcie, jeśli wychwyt i skanowanie wykazuje zmniejszony wychwyt w tarczycy, wtedy prawdopodobną diagnozą jest zapalenie tarczycy lub nadmierne spożycie egzogennych hormonów tarczycy.

Inne badania, które mogą okazać się pomocne diagnostycznie

Oprócz objawów i oznak wymienionych powyżej, subkliniczna nadczynność tarczycy (SH) może mieć specyficzny wpływ na układ sercowo-naczyniowy i metabolizm kości. Dlatego inne badania, które mogą być pomocne w podjęciu decyzji o sposobie postępowania z konkretnym pacjentem z SH, obejmują ocenę układu sercowo-naczyniowego i gęstości mineralnej kości.

W kilku badaniach stwierdzono związek między SH a migotaniem przedsionków. Pacjenci z SH mają 2,8-5-krotnie zwiększone ryzyko rozwoju migotania przedsionków; ryzyko to jest większe u pacjentów powyżej 60 roku życia i u pacjentów z całkowicie stłumionym (niewykrywalnym) poziomem TSH. Stwierdzono, że leczenie SH poprawia to ryzyko. Związek między SH a innymi rodzajami chorób układu sercowo-naczyniowego nie jest tak jasny. U pacjentów z arytmią przedsionkową lub chorobą serca w wywiadzie oraz u pacjentów w wieku powyżej 60 lat rozsądnie byłoby rozważyć przeprowadzenie oceny kardiologicznej.

Ocena ta mogłaby obejmować dowolne lub wszystkie z następujących badań: elektrokardiogram, ambulatoryjne monitorowanie metodą Holtera oraz echokardiogram. Wyniki tej oceny pomogłyby rozróżnić, które pacjentki mogą odnieść większe korzyści z leczenia.

Istnieją dowody na to, że kobiety po menopauzie z SH mają zwiększony obrót kostny i zmniejszoną gęstość mineralną kości. Zmiany te mogą prowadzić do zwiększenia ryzyka złamań. Leczenie SH wydaje się poprawiać gęstość mineralną kości. U kobiet, szczególnie tych z czynnikami ryzyka osteoporozy, wykonanie oceny gęstości mineralnej kości może pomóc w podjęciu decyzji, które pacjentki są najlepszymi kandydatkami do leczenia SH.

Zarządzanie i leczenie choroby

Kiedy rozważyć leczenie subklinicznej nadczynności tarczycy

Pierwszym krokiem w zarządzaniu subkliniczną nadczynnością tarczycy (SH) jest powtórzenie badań czynności tarczycy (TSH, wolna T4 i całkowita T3) za 2 do 4 tygodni w celu ustalenia, czy SH jest trwała. Po stwierdzeniu trwałego SH, pacjenci powinni być oceniani w sposób indywidualny w celu ustalenia leczenia. Nie wszyscy pacjenci z SH wymagają leczenia. Decyzja opiera się na różnych czynnikach, w tym na poziomie TSH, wieku pacjenta i współistniejących schorzeniach.

W większości przypadków prawidłowy zakres TSH wynosi około 0,4-4,5 mIU/L. Niski poziom TSH mieści się w przedziale 0,1-0,4 mIU/L, a poziom stłumiony TSH to poziom poniżej 0,1 mIU/L. Przy ustalaniu leczenia SH ważne jest, aby wiedzieć, czy TSH pacjenta jest niskie czy stłumione.

Pacjenci z poziomem TSH poniżej 0,1 mIU/L są bardziej narażeni na powikłania związane z ich SH, takie jak migotanie przedsionków, utrata kości i konwersja do jawnej nadczynności tarczycy. Dlatego w niektórych grupach pacjentów z TSH poniżej 0,1 mIU/L leczenie powinno być zdecydowanie rozważone. Grupy te obejmują pacjentów w wieku 60 lat lub starszych, pacjentów, u których występuje lub istnieje ryzyko wystąpienia osteoporozy lub choroby serca oraz pacjentów z objawami nadczynności tarczycy.

U pacjentów ze stężeniem TSH w zakresie 0,1-0,4 mIU/L związek między SH a wymienionymi powyżej powikłaniami jest mniej wyraźny. Dlatego u tych pacjentów leczenie nie jest na ogół zalecane. Jeśli jednak pacjenci są w wieku 60 lat lub starsi, mają choroby serca lub objawy nadczynności tarczycy, można rozważyć leczenie.

Decyzja o leczeniu SH powinna być zindywidualizowana i podjęta tylko po pełnej dyskusji z pacjentem.

Nawet jeśli pacjenci nie są leczeni z powodu SH, należy okresowo śledzić wyniki badań czynności tarczycy w celu monitorowania rozdzielczości lub konwersji do jawnej nadczynności tarczycy. Ponadto, powinni oni unikać dużych dawek jodu, takich jak ekspozycja na dożylny materiał kontrastowy, ponieważ może to nasilić ich nadczynność tarczycy.

Jak leczyć pacjentów z subkliniczną nadczynnością tarczycy

Leczenie różni się w zależności od etiologii SH. U pacjentów z SH spowodowaną podostrym lub poporodowym zapaleniem tarczycy leczenie lekami przeciwtarczycowymi jest przeciwwskazane, ponieważ nadmierne stężenie hormonów tarczycy w surowicy jest wynikiem uwalniania zmagazynowanych hormonów, a nie zwiększonej syntezy. Ponadto, SH ma charakter przemijający. Jeśli jednak u pacjenta występują objawy, można rozpocząć leczenie beta-blokerami i miareczkować je do najmniejszej dawki potrzebnej do opanowania objawów.

W przypadku pacjentów z SH spowodowanym chorobą Gravesa-Basedowa, opcje leczenia obejmują tionamidy lub radiojod. Istnieją dwa łatwo dostępne tionamidy: metimazol i propylotiouracyl (PTU). Ponieważ PTU był związany z rzadkimi, ale śmiertelnymi przypadkami hepatotoksyczności (szczególnie u dzieci i kobiet w ciąży), metimazol jest tionamidem pierwszego wyboru u pacjentów z nadczynnością tarczycy (z wyjątkiem pacjentek w ciąży w pierwszym trymestrze). W leczeniu SH metimazol w małej dawce jest zwykle wystarczający.

Możliwe działania niepożądane metimazolu obejmują neutropenię, nieprawidłowe aktywności enzymów wątrobowych (cholestatyczne zapalenie wątroby) i wysypkę skórną. Metimazolu nie należy stosować w pierwszym trymestrze ciąży. Duże dawki metimazolu stosowane podczas pierwszego trymestru ciąży mogą powodować aplazję skóry oraz atrezję przełyku lub przewodu żółciowego. Dlatego PTU jest preferowanym tionamidem dla pacjentek w pierwszym trymestrze ciąży. Jednak ciężarne pacjentki z SH rzadko wymagają leczenia tionamidami (patrz poniżej).

Po rozpoczęciu leczenia tionamidami u pacjentek z SH należy rutynowo monitorować wyniki badań laboratoryjnych (np. pełna morfologia krwi, pełny profil metaboliczny, FT4, TT3 lub FT3 i TSH) w celu oceny zmian w wynikach badań czynności tarczycy oraz potencjalnych działań niepożądanych. Po uzyskaniu przez pacjenta stanu eutyreozy, rozsądne byłoby zmniejszenie lub przerwanie leczenia tionamidami, aby ocenić, czy SH ustąpiła. Pomiar przeciwciał tarczycowych i immunoglobulin stymulujących tarczycę również może być przydatny w przewidywaniu remisji.

Inną opcją terapeutyczną dla pacjentów z SH spowodowanym chorobą Gravesa-Basedowa jest terapia radiojodem. Jest ona bardziej definitywna niż terapia tionamidami. Dawka radiojodu może być obliczona na podstawie 24-godzinnego wychwytu jodu radioaktywnego i skanu tarczycy. Po podaniu dawki pacjent może potrzebować 2-3 miesięcy, aby uzyskać stan eutyreozy. W większości przypadków pacjenci ostatecznie stają się niedoczynni i wymagają suplementacji hormonami tarczycy, dlatego konieczne jest omówienie tego z pacjentem przed rozpoczęciem terapii.

Pacjenci z SH spowodowanym chorobą guzkową, zarówno wolem wieloguzkowym, jak i pojedynczym, autonomicznie funkcjonującym guzkiem, są dobrymi kandydatami do terapii radiojodem. Terapia radiojodem jest preferowana, ponieważ choroba guzkowa ma tendencję do utrzymywania się, co sprawia, że korzystne jest leczenie ostateczne. Ponadto u większości pacjentów z wolem guzkowym nadczynność tarczycy ustępuje po podaniu jednej dawki radiojodu. Możliwość wystąpienia raka tarczycy należy wykluczyć wykonując biopsję aspiracyjną cienkoigłową niedoczynnych guzków. Jeśli guzek tarczycy jest bardzo duży, pozostaje możliwość przeprowadzenia ostatecznej operacji tarczycy.

Jak wspomniano powyżej, u pacjentek w ciąży obowiązują różne zakresy referencyjne dla TSH w zależności od trymestru. Zakresy referencyjne powinny być podawane przez poszczególne laboratoria. Jeśli nie zostaną one podane, wówczas rozsądnie jest stosować następujące wartości:

• zakres referencyjny pierwszego trymestru dla TSH, 0,1-2,5 mIU/L

• zakres referencyjny drugiego trymestru dla TSH, 0,2-3.0.0 mIU/L

• third trimester reference range for TSH, 0.3-3.0 mIU/L

In addition, pregnant patients also tend to have slightly high or high-normal free T4 index and total T3 levels due to physiologic changes. Ze względu na te zmiany w badaniach czynności tarczycy, u ciężarnych pacjentek rzadko rozpoznaje się SH. Jeśli mają one wyniki laboratoryjne i kliniczne sugerujące SH i objawy SH, to rozsądne jest rozpoczęcie leczenia beta-blokerami w małych dawkach.

Ponownie, nie wszyscy pacjenci z SH wymagają leczenia. Decyzja, czy leczyć i jak leczyć, jest wyborem, który powinien być podejmowany we współpracy z pacjentem. Ostatecznie, najważniejszym krokiem w leczeniu SH jest monitorowanie przejścia w jawną nadczynność tarczycy, która występuje w około 0,5-1% przypadków. U pacjentów z jawną nadczynnością tarczycy konieczne jest leczenie.

What’s the Evidence?/References

Cooper, DS. „Approach to the patient with subclinical hyperthyroidism” (Podejście do pacjenta z subkliniczną nadczynnością tarczycy). J Clin Endocrinol Metab. vol. 92. 2007. pp. 3-9. (Autor przedstawia praktyczne podejście do postępowania z pacjentem z subkliniczną nadczynnością tarczycy. W artykule omówiono wpływ subklinicznej nadczynności tarczycy na układ sercowo-naczyniowy, zdrowie kości i jakość życia. Wszystkie te informacje składają się na przydatny algorytm postępowania, który zamieszczono na końcu artykułu.)

Bahn, RS, Burch, HB, Cooper, DS, Garber, JR, Greenlee, MC. „Nadczynność tarczycy i inne przyczyny tyreotoksykozy: Management guidelines of the American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists”. Thyroid. vol. 21. 2011. pp. 593-646. (W artykule dokonano kompleksowego przeglądu dowodów dotyczących postępowania w nadczynności tarczycy. Autorzy połączyli te dowody z doświadczeniem klinicznym i przedstawili łącznie 100 zaleceń dotyczących wszystkich aspektów postępowania w nadczynności tarczycy. Autorzy zwracają również uwagę na aktualne kontrowersje dotyczące postępowania i leczenia nadczynności tarczycy, a także odpowiednio uzasadniają wszystkie swoje zalecenia i wytyczne.)

Surks, MI, Ortiz, E, Daniels, GH, Sawin, CT, Col, NF. „Subkliniczna choroba tarczycy. Scientific review and guidelines for diagnosis and management”. JAMA. vol. 291. 2004. pp. 228-38. (Artykuł zawiera szczegółowy przegląd subklinicznej choroby tarczycy, w tym definicje subklinicznej niedoczynności i subklinicznej nadczynności tarczycy, dane epidemiologiczne, zalecenia dotyczące właściwej oceny i leczenia pacjentów, analizę ryzyka i korzyści wynikających z leczenia oraz opinię ekspertów na temat konieczności prowadzenia populacyjnych badań przesiewowych. Panel ekspertów, stosując kryteria US Preventive Task Force, zaleca przeciw populacyjnym badaniom przesiewowym w kierunku chorób tarczycy.)

Biondi, B, Cooper, DS. „The clinical significance of subclinical thyroid dysfunction”. Endocrine Reviews. vol. 29. 2008. pp. 76-131. (Autorzy tego artykułu przedstawiają szczegółowe spojrzenie na subkliniczne choroby tarczycy, zarówno subkliniczną niedoczynność, jak i subkliniczną nadczynność tarczycy. Poruszają wiele różnych tematów. W przypadku subklinicznej nadczynności tarczycy autorzy opisują etiologię, diagnostykę różnicową, częstość występowania, historię naturalną, objawy, ryzyko, efekty leczenia, a w końcu wytyczne dotyczące leczenia w tym zakresie.)

Wartofsky, L. „Management of subclinical hyperthyroidism”. J Clin Endocrinol Metab. vol. 96. 2011. pp. 59-61. (Autor przedstawia krótki, ale skuteczny artykuł redakcyjny dotyczący leczenia subklinicznej nadczynności tarczycy i podkreśla znaczenie rozważenia, czy leczenie przyniesie korzyści pacjentowi.)

Sawin, CT, Geller, A, Wolf, PA, Belanger, AJ, Baker, E. „Low serum thyrotropin concentrations as a risk factor for atrial fibrillation in older persons”. N Engl J Med. vol. 331. 1994. pp. 1249-52. (W artykule tym badano ryzyko rozwoju migotania przedsionków u pacjentów w wieku 60 lat lub starszych z niskim stężeniem tyreotropiny w surowicy. Śledzili oni 2 007 uczestników przez 10 lat i stwierdzili, że u osób z poziomem tyreotropiny w surowicy równym lub niższym niż 0,1 mU na L, częstość występowania migotania przedsionków wynosiła 28 procent w porównaniu z 11 procentami u osób z prawidłowym poziomem tyreotropiny. Na podstawie tych danych autorzy wnioskują, że osoby w wieku 60 lat i starsze z niskim poziomem tyreotropiny w surowicy mają około 3-krotnie wyższe względne ryzyko rozwoju migotania przedsionków w porównaniu z osobami z prawidłowym poziomem tyreotropiny.)

Auer, JA, Scheibner, P, Mische, T, Langsteger, W, Eber, O. „Subclinical hyperthyroidism as a risk factor for atrial fibrillation”. Am Heart J. vol. 142. 2001. pp. 838-42. (Autorzy tego artykułu badali również ryzyko rozwoju migotania przedsionków u ponad 20 000 uczestników, przydzielonych do jednej z trzech grup na podstawie wyników badań czynności tarczycy. Zarówno grupa z jawną nadczynnością tarczycy, jak i grupa z subkliniczną nadczynnością tarczycy miały wyższy odsetek uczestników z migotaniem przedsionków w porównaniu z grupą eutyreoidalną (odpowiednio 13,8% i 12,7% w porównaniu z 2,3%), przy czym nie było istotnej różnicy między grupą z jawną nadczynnością tarczycy a grupą z subkliniczną nadczynnością tarczycy. Ogólnie rzecz biorąc, uczestnicy z jawną nadczynnością tarczycy i subkliniczną nadczynnością tarczycy wykazywali 5-krotnie wyższe ryzyko wystąpienia migotania przedsionków niż uczestnicy z eutyreozą.)

Cappola, AR, Fried, LP, Arnold, AM, Danese, MD, Kuller, LH. „Thyroid status, cardiovascular risk, and mortality in older adults”. JAMA. vol. 295. 2006. pp. 1033-41. (Ten artykuł badał wiele wyników sercowo-naczyniowych u uczestników w wieku 65 lat i starszych, porównując grupy w zależności od stanu tarczycy. Wyniki obejmowały migotanie przedsionków, chorobę wieńcową, chorobę mózgowo-naczyniową, zgon z przyczyn sercowo-naczyniowych i zgon z wszystkich przyczyn. Grupa z subkliniczną nadczynnością tarczycy miała wyższą częstość występowania migotania przedsionków niż grupa z eutyreozą. Nie zaobserwowano innych różnic między grupą z subkliniczną nadczynnością tarczycy a grupą z eutyreozą pod względem choroby wieńcowej, choroby naczyniowo-mózgowej, zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych lub zgonu z wszystkich przyczyn.)

Bauer, DC, Ettinger, B, Nevitt, MC, Stone, KL. „Ryzyko związane z badaniem złamań osteoporotycznych. Risk for fracture in women with low serum levels of thyroid-stimulating hormone”. Ann Intern Med. vol. 134. 2001. pp. 561-8. (Autorzy tego artykułu oceniali wpływ niskiego stężenia hormonu tyreotropowego na ryzyko złamań u kobiet w wieku 65 lat i starszych. Kobiety z poziomem TSH równym lub niższym niż 0,1 mU na L miały zwiększone ryzyko (3-krotnie) złamania biodra i zwiększone ryzyko (4-krotnie) złamania kręgów w porównaniu z kobietami, które miały prawidłowy poziom TSH.)

Faber, J, Jenson, IW, Petersen, L, Nygaard, B, Hedegus, L. „Normalization of serum thyrotropin by means of radioiodine treatment in subclinical hyperthyroidism: Wpływ na utratę kości u kobiet po menopauzie”. Clin Endocrinol (Oxf). vol. 48. 1998. pp. 285-90. (W artykule tym badano, czy leczenie subklinicznej nadczynności tarczycy za pomocą terapii radiojodem u kobiet po menopauzie z wolem guzkowym zapobiega utracie masy kostnej. Chociaż badanie nie było randomizowane, oceniano dwie grupy kobiet: jedna grupa była leczona radiojodem, a druga grupa była obserwowana bez leczenia. Ocena gęstości mineralnej kości wykazała, że w grupie nieleczonej obserwowano stały spadek masy kostnej (około 2% rocznie), natomiast w grupie leczonej doszło do normalizacji poziomu TSH i nie obserwowano takiego samego spadku masy kostnej.)

.