Westminster, wtorek
W chwili pisania tego tekstu Izba Gmin wciąż próbuje dostosować się do jednego z najcięższych przemówień, jakie kiedykolwiek do niej wygłoszono w całej jej długiej historii. Rozwiało ono wszelkie złudzenia, że wycofanie BEF i wojsk francuskich z północnej Francji zmieniło militarną klęskę w zwycięstwo. „Cud wybawienia” – tak było, zgodził się pan Churchill, wywalczony dzięki dyscyplinie, zasobności, umiejętnościom i niezwyciężonej wierności. Ale niech nikt – ostrzegał – nie przypisuje temu, co się stało, żadnych atrybutów zwycięstwa. Wojny nie wygrywa się przez ewakuacje. I wtedy usłyszeliśmy, jak pan Churchill, przy Izbie wiszącej na każdej sylabie, powiedział z bezlitosną szczerością, która wyraźnie chciała nie oszczędzić nam prawdy: „Nie; to jest kolosalna katastrofa wojskowa.”
Dowód? Pan Churchill go dostarczył. Armia francuska została osłabiona, armia belgijska utracona, część alianckiej linii umocnionej przepadła, cenne okręgi górnicze przeszły w posiadanie wroga, całe porty kanału La Manche były w jego rękach, a my porzuciliśmy ogromną ilość materiałów, w tym tysiąc dział.
Wobec możliwości
Dom z pewnością otrzymywał obraz przedstawiony mu w prawdziwej i ponurej perspektywie. „Nie miej więcej złudzeń”, zdawał się mówić Churchill. Dla on nie kończyć. Stawiał czoła wszystkim przewidywalnym wydarzeniom i badał każdy z nich bez strachu, a Izba podążała za nim z coraz większą powagą.
Istniała możliwość, że Hitler może uderzyć na Francję lub na nas. Omawiał niemiecką inwazję raczej jako prawdopodobieństwo niż możliwość. Wreszcie, skonfrontował się z katastrofalną ewentualnością (choć, jak powiedział, ani przez chwilę nie mógł w nią uwierzyć jako w rzeczywistość) – możliwością podporządkowania sobie dużej części tych wysp. Ale gdyby ten moment nadszedł, wojna jeszcze by się nie skończyła. Nasze Imperium, strzeżone przez flotę brytyjską, podjęłoby wtedy walkę aż do zaprowadzenia nowego świata.
Po tych słowach z pewnością nikt nie oskarży pana Churchilla ani jego rządu o samozadowolenie. Oczywiście, była też jasna strona. Nikt, kto czyta pana Churchilla, nie będzie narzekał, że nie docenia on wycofania się aliantów z Dunkierki ani jako wyczynu zbrojnego, ani jako nieśmiertelnego przykładu bohaterstwa. Nie można również przeoczyć jego wspaniałego fragmentu o RAF-ie, z jego poruszającym hołdem dla tych młodych mężczyzn (jego głos wydawał się nieco słabnąć ze wzruszenia), którzy sprawili, że krzyżowcy i rycerze Okrągłego Stołu stali się nie tylko odlegli, ale wręcz prozaiczni. Ale to nie było wszystko po stronie zasług. Pan Churchill znalazł zwycięstwo w sercu cudownego wybawienia, zwycięstwo tych młodych mężczyzn nad niemieckimi siłami powietrznymi, ponieważ, jak powiedział pan Churchill, była to wielka próba sił pomiędzy dwoma przeciwnymi siłami powietrznymi, a wróg był zmuszony zapłacić czterokrotnie za każdą stratę, jaką zadał RAF-owi. Możemy czuć się bardzo uspokojeni tymi faktami, pomyślał pan Churchill, kiedy przyjdzie nam rozważać perspektywy ataku lotniczego na ten kraj.
Postawa Izby zasługiwała na wszelkie pochwały. W miarę jak pan Churchill stopniowo przedstawiał swoje stanowisko, jego nastrój wzrastał, a nie opadał, a na koniec rozległy się długie i wyzywające wiwaty podkreślające końcową deklarację pana Churchilla, że jeśli zajdzie taka potrzeba, będziemy walczyć we Francji, na morzu, w powietrzu, na plażach, na lądowiskach, na polach, na ulicach i na wzgórzach, i nigdy się nie poddamy.
{{topLeft}}
{{bottomLeft}}
{{topRight}}
{{bottomRight}}
.
{{/goalExceededMarkerPercentage}}
{{/ticker}}
{{heading}}
{{#paragraphs}}
{{.}}
{{/paragraphs}}{{highlightedText}}
- Share on Facebook
- Share on Twitter
- Share via Email
- Share on LinkedIn
- Share on Pinterest
- Share on WhatsApp
- Share on Messenger
.