Free Press

Er is een oud gezegde in Hollywood: Je bent zo goed als je laatste film. In 1960 lanceerde Alfred Hitchcock Psycho, zijn financieel succesvolste film en een trendsettende horrorklassieker. Net toen het leek alsof hij niets meer te bewijzen had, klom hij weer terug in de regisseursstoel. Hitchcocks volgende film was The Birds, een technisch hoogstandje waarmee alle creaturen – van Jaws tot Cujo- nu worden vergeleken.

1. ITAS THE THIRD DAPHNE DU MAURIER STORY THAT HITCHCOCK ADAPTED.

Daphne du Maurier’s werk is tientallen keren bewerkt voor film- en televisieprojecten, en Alfred Hitchcock was een bijzondere fan van de in Londen geboren schrijfster en toneelschrijfster. In de loop van zijn carrière bewerkte hij drie verhalen van Du Maurier, te beginnen met zijn filmversie uit 1939 van haar spannende roman Jamaica Inn. In 1940 verfilmde hij Rebecca, het gotische meesterwerk van Du Maurier waarvan nog steeds 50.000 exemplaren per jaar worden verkocht, tot een Oscarwinnend drama met Laurence Olivier in de hoofdrol.

In 1952 publiceerde Du Maurier The Apple Tree: A Short Novel and Some Stories. Een van de hoogtepunten van het boek is een huiveringwekkend verhaal genaamd “De vogels.” Het is een milieubewuste fabel over een vogelpopulatie die mensen begint aan te vallen nadat een strenge winter hun natuurlijke voedselvoorraad heeft uitgeput. Hitchcock vond het uitgangspunt goed en wilde “The Birds” verfilmen. Zijn bewerking zou echter geen getrouwe hervertelling worden.

Toen Hitchcock de rechten op Du Mauriers vogelgaren had gekocht, huurde hij scenarioschrijver Evan Hunter in om een scenario te schrijven. Hunter herinnerde zich dat de regisseur hem tijdens een vroeg telefoongesprek zei: “We schrappen het verhaal van Du Maurier helemaal. We houden alleen de titel en het idee van vogels die mensen aanvallen.” Het resultaat was een scenario dat Hunter omschreef als “een komedie die omslaat in terreur.”

2. EEN AVIAANSE ZIEKENHUIS WAS GEBOUWD OP DE SET.

Door middel van een nauwgezet proces van positieve bekrachtiging trainde dierenhandelaar Ray Berwick honderden levende vogels voor gebruik in de film van Hitchcock. De meeste van deze vogels waren in het wild gevangen kraaien, raven, zeemeeuwen en mussen. Berwick gaf leiding aan een heel team van vogelaars, waarvan de leden een enorme hoeveelheid tijd besteedden aan het in bedwang houden van hun gevederde medewerkers tussen de opnamen door. Om er zeker van te zijn dat geen van de dieren iets overkwam, speelde de American Society for the Prevention of Cruelty to Animals (ASPCA) een actieve rol in de productie. Onder hun toeziend oog, zette de crew een geïmproviseerd vogelziekenhuis op.

“We bouwden eigenlijk een volière op de set voor vogels die gewond waren of gewond waren geraakt,” zei Veronica Cartwright, die Cathy speelde in de film. Een andere maatregel die werd genomen in naam van het dierenwelzijn was de bouw van een groot net, dat het special effects team over de woonkamer set drapeerde; dit hield de vogels tegen om lukraak door de rest van de studio te vliegen.

Het wrangling team had ook tal van andere trucs in hun mouwen. Soms, om hun gevederde vrienden naar een camera te laten vliegen, hing de bemanning een homp vlees onder de lens. In een interview merkte Hitchcock op dat er veel voorbereidend werk ging zitten in de opname waarin een meeuw zich vastklampt aan een meisje op een verjaardagsfeestje en haar lastigvalt terwijl ze probeert weg te rennen. “Hitchcock: “We bouwden een klein platform op haar schouder en zetten daar een meeuw op. Om veiligheidsredenen werd de snavel met draad dichtgebonden.

3. EEN RAVEN VILT ROD TAYLOR NOOIT.

Zoals iedereen in de film, moest Rod Taylor’s personage – Mitch Brenner – een spervuur van vogelaanvallen doorstaan. Eén bepaalde vogel had het echt voorzien op Taylor. Er was een gevangen raaf genaamd Archie die schijnbaar zijn uiterste best deed om de acteur aan te vallen, zelfs als de camera’s niet draaiden.

“Elke ochtend, als we samen op de set waren, kwam hij naar me toe en … beet me,” onthulde Taylor in Universal’s DVD-documentaire All About the Birds. “Ik haatte hem en hij haatte mij.” Het kwam tot het punt dat Taylor begon te informeren naar Archie’s verblijfplaats als onderdeel van zijn dagelijkse ritueel op de set. “Ik kwam binnen en zei: ‘Werkt Archie vandaag?’ En dan zeiden ze, ‘Uh, ik denk het niet Rod. Ik denk dat we met zeemeeuwen werken. En uit de dakspanten kwam Archie. Hij haatte me en wachtte me op.”

4. HITCHCOCK’S DOGS MADE A CAMEO.

Hij wordt herinnerd als zowel de meester van de suspense als een vroege adopter van filmische Easter eggs. Alfred Hitchcock hield ervan om korte verschijningen te maken in zijn eigen films. Tegen 1963 was het publiek deze kleine cameo’s gaan verwachten. The Birds gooit er ons een toe wanneer Melanie (Tippi Hedren) aan het begin van de film een dierenwinkel binnenduikt. Terwijl ze binnenkomt, zie je Hitchcock een paar kleine honden naar buiten leiden. Deze hondjes waren Stanley en Geoffrey, de lieftallige Sealyham Terriers van de regisseur. (Een bewonderaar van dit ras, hij had eerder een andere reu genaamd Mr. Jenkins.)

5.

5. EEN VAN DE CO-CREATORS VAN MICKEY MOUSE WERKTE ALS SPECIAL EFFECTS SUPERVISOR.

Echte vogels van vlees en bloed delen het scherm met een paar mechanische in de film. Bovendien leunde de film zwaar op matte werk, een proces waarbij beelden van twee afzonderlijke filmrollen worden gecombineerd. Zo konden beelden van boze vogels worden gecombineerd met afzonderlijke opnamen van bange acteurs. Om deze effecten te helpen uitvoeren, nam Hitchcock contact op met Ub Iwerks, een animator die sinds 1924 voor Walt Disney werkte en in 1927 had geholpen het Mickey Mouse-personage te creëren.

Geroemd in heel Hollywood als een visuele-effectentovenaar, was Iwerks een autodidact-expert in mattechnieken. Disney huurde hem in bij Universal zodat hij zijn kennis kon gebruiken voor Hitchcock’s The Birds. Iwerks werd beloond met een Oscarnominatie toen The Birds werd genomineerd voor Beste Speciale Effecten in 1964. (Het verloor van het big-budget epos Cleopatra.)

6. EEN RESTAURATEUR IN NOORDELIJK CALIFORNIË LAT DE CREW ZIJN GEBOUW GEBRUIKEN – OP TWEE KLEINE VOORWAARDEN.

Hoewel een groot deel van de film werd gefilmd op studiokavels, filmde Hitchcock ook een groot percentage op locatie in het schilderachtige Bodega Bay, Californië. Het kleine dorp, 65 mijl ten noorden van San Francisco, bood een aantal grote voordelen. “Om de vogels in de lucht te kunnen fotograferen, hadden we een gebied nodig met laag land, geen hoge bergen of veel bomen,” vertelde Hitchcock aan Cinefantastique. “In picturale zin was het van vitaal belang om niets op de grond te hebben dan zand, zodat we de hele lucht hadden om mee te spelen.”

Bodega Bay en de naburige gemeenschappen van Bodega en Bodega Head hadden alles wat de regisseur zocht, dus Hitchcock gebruikte alle drie de plaatsen als locaties. Verschillende scènes van het diner werden gefilmd in een eetgelegenheid in Bodega Bay, het Tides Restaurant. De toenmalige eigenaar Mitch Zankich sloot een overeenkomst met de filmmakers. “Hij vertelde de locatiemanager dat ze zijn zaak gratis mochten filmen als ze de gemeenschap in de film Bodega Bay zouden noemen en als de held Mitch zou heten,” beweerde Hazel Mitchell, die in die tijd als serveerster in de Tides had gewerkt. Zankich wensen werden ingewilligd, en om de deal te verzachten, kreeg hij een verschijning op het scherm met een regel dialoog. “In de scène op de kade, wanneer Tippi Hedren wordt aangevallen door de vogel als ze in de skiff zit, vraagt een man aan Rod Taylor: ‘Wat is er gebeurd, Mitch?’ En dat was Mitch Zankich,” zei Mitchell.

7. EEN ALTERNATE EINDE WOU DE GOLDEN GATE BRIDGE INVOLGEN.

Genre films zijn onaardig geweest voor het Californische herkenningspunt: Een gigantische octopus viel de Golden Gate Bridge aan in It Came From Beneath The Sea (1955); Magneto rukte de brug van zijn fundering in X-Men: The Last Stand (2006); en een apenopstand brak uit op zijn bestrating in Dawn of the Planet of the Apes (2014). Als Hitchcock meer geld of tijd tot zijn beschikking had gehad, zou The Birds de brug misschien aan nog een vernedering hebben onderworpen. Vroeg in de pre-productie, Hitchcock vermaakt het idee om zijn film te sluiten met een shot van enkele honderden vogels neerstrijken op de Golden Gate. Hij realiseerde zich echter al snel dat het veel te duur zou zijn om dit te filmen. In Hunter’s script stond ook dat een horde vogels het dak van Mitch en Melanie’s auto zou aanvallen als ze wegrijden uit Bodega Bay aan het eind van de film. Ook dat concept werd verlaten.

8. THE ATTIC SCENE TOOT ANTIRE WEEK TO SHOOT, AND PROVED TO BE Too MUCH FOR TIPPI HEDREN.

Toen Cary Grant de set bezocht, noemde hij Hedren de dapperste vrouw die hij ooit had ontmoet. Om het zachtjes uit te drukken, ze had een moeilijke film ervaring. Tijdens de telefooncel scène, bleek een ruit van zogenaamd “veiligheidsglas” dat in haar gezicht verbrijzelde, echt glas te zijn; de scherven werden vervolgens met veel moeite uit haar neus en linkerwang gehaald. En dan was er nog de aanval op zolder. Hedren’s personage in The Birds is Melanie Daniels, een zelfverzekerde blondine die Mitch Brenner het hof maakt. Een van de meest schokkende momenten van de film komt wanneer Melanie een kijkje neemt op de zolder van de familie Brenner en daar een klein leger vogels aantreft die zich daar schuilhouden. Zodra ze haar zien, vallen ze Melanie aan, die bewusteloos raakt door hun gewelddadige aanval.

Het is een brutale scène die moeilijk is om naar te kijken en een nachtmerrie was om te filmen. Omdat het een complexe en emotioneel belastende scène was, werkte Hedren er een hele week aan. Hitchcock gaf zijn crewleden opdracht om van achter de camera levende meeuwen naar haar toe te slingeren, omdat hij dacht dat dit Hedrens optreden zou intensiveren. Ook werd er regelmatig een pauze ingelast zodat het make-up team nieuwe verwondingen kon aanbrengen. Maar ze kreeg ook een paar echte; Hedrens wilskracht stortte uiteindelijk in toen een vogel een gat in haar onderooglid scheurde. De verwonding veroorzaakte een regelrechte zenuwinzinking en op aandringen van haar arts werd de productie een week stilgelegd om haar de kans te geven te herstellen.

In de jaren na de release van de film heeft Hedren ook openlijk gesproken over het ondergaan van nog een andere schrijnende ervaring tijdens de opnames van The Birds: Volgens de actrice werd ze seksueel geïntimideerd door Hitchcock. “Ik denk dat hij een extreem triest personage was,” zei Hedren in 2012. “We hebben hier te maken met een brein dat een ongewoon genie was, en kwaadaardig, en afwijkend, bijna tot op het punt van gevaarlijk, vanwege het effect dat hij kon hebben op mensen die totaal niets vermoedend waren.” Hedren’s beschuldigingen werden later gedramatiseerd in The Girl, een controversiële biopic die in 2012 in première ging.

9. MATTEL CELEBRATED THE FILM’S 45TH ANNIVERSARY WITH A BARBIE DOLL.

In 2008 onthulde het speelgoedbedrijf een herdenkings Barbie-pop gebaseerd op Melanie Daniels. Het beeldje leek sprekend op Hedren, tot en met het groene Edith Head pakje aan toe. Het kwam ook met een aantal ongewone accessoires: Drie afneembare kraaien, elk geposeerd in een “aanvalspositie” in de originele verpakking.

10. Een MADE-FOR-TV SEQUEL CAME OUT IN 1994.

The Birds II: Land’s End ging in première op Showtime op 14 maart 1994, meer dan 30 jaar nadat de oorspronkelijke film in de bioscoop was uitgekomen. Hedren maakt haar opwachting in dit low-budget vervolg, maar in plaats van de rol van Melanie te hernemen, is ze gecast als een geheel nieuw personage genaamd Helen. In tegenstelling tot de originele film, die zich afspeelde in Bodega Bay in Californië, is de setting van dit deel een fictief eiland aan de oostkust. De regie was in handen van Rick Rosenthal, die zo ontevreden was over het eindproduct dat hij tijdens de aftiteling het pseudoniem Alan Smithee gebruikte in plaats van zijn echte naam. Hedren is ook niet erg te spreken over The Birds II; “Het is absoluut verschrikkelijk,” zei ze ooit over de film. “Het brengt me vreselijk in verlegenheid.”