Free Press

Een kerstboom neemt elke winter misschien maar een paar weken een hoekje van uw woonkamer in, en uw bewustzijn. Maar de kerstboom en zijn groenblijvende soortgenoten zijn het hele jaar door een fulltime bezigheid voor de duizenden boerderijen in het hele land die kerstdennen, sparren en sparren telen. En er komt heel wat meer bij kijken dan bomen in de grond stoppen en ze een paar jaar later bij de stam afhakken. Mental Floss spoorde enkele van de mannen en vrouwen op die op boerderijen in het hele land werken om enkele van de geheimen van hun vak te leren.

1.

Amerikanen houden van sparren. Het type dat verkrijgbaar is bij de plaatselijke boomkwekerij hangt af van de omstandigheden in elk van de staten waar ze groeien. Regenachtig weer in Oregon – waar jaarlijks zo’n 7 miljoen bomen worden verkocht, het meeste van alle staten – is gunstig voor edele sparren. Balsems gedijen goed in de middelhoge gebieden van North Carolina, waar het ’s winters koud en ’s zomers koel is; balsems komen oorspronkelijk uit Vermont. Maar 40 jaar geleden hadden de mensen een voorkeur voor ongemanierde sparren en Schotse dennen. Deze bomen waren “groter, spichtiger en hadden kale openingen tussen de takken, wat bevorderlijk was voor kaarsen,” vertelt Luke Laplant, die bomen van Vermont’s Windswept Farms verkoopt in de straten van Brooklyn, aan Mental Floss.

Wat kunnen we verwachten voor de volgende grote trend in bomen? Marsha Gray, directeur van de Michigan Christmas Tree Association, zegt dat kwekers de laatste tijd experimenteren met exotische soorten zoals Turkse sparren met korte naalden en compacte Koreaanse sparren.

2. HUN KLANTEN HEBBEN SOMMIGE … UNUSUELE IDEEËN.

Doug Hundley, een gepensioneerde kweker uit North Carolina, lacht nog steeds om de misvattingen die hij hoorde van klanten op de boerderij waar hij 30 jaar lang eigenaar van was. Te weten: Ze stelden zich voor dat de nette rijen bomen die op zijn vijf hectare waren geplant op magische wijze waren ontsproten uit zaden die uit een nabijgelegen dennenbos waren gedropt. In feite worden boerderijen meestal gestart met jonge bomen van 3 tot 5 jaar oud, gekocht bij gespecialiseerde kwekerijen, die worden geplant in rasters van 5 voet bij 5 voet – ongeveer 1700 bomen per acre. Elk jaar wordt een hectare extra bomen geplant, en na acht of negen jaar, “heb je die eerste hectare die klaar begint te komen” om te verkopen, vertelt Hundley aan Mental Floss. Bomen om ze te vervangen gaan in de grond kort na de eerste partij naar beneden komt, verspringend ongeveer een voet weg van de overgebleven stronken, die snel wegrotten.

Veel van Laplant’s klanten vragen over het toevoegen van vermeende “conserveringsmiddelen,” zoals Sprite of aspirine, aan het boom water in de stand. Maar hij zegt dat deze stunts onnodig zijn om bomen groen te houden. “Zorg er gewoon voor dat je een verse snede maakt aan de onderkant van de stam voordat je hem in de stand zet, zodat hij geen littekens krijgt, en controleer hem elke dag op water,” adviseert hij.

3. ZIJ HEBBEN EEN VERSCHILLENDE TASK VOOR ELK SEIZOEN.

Kerstboomboeren zijn net als boeren van elk ander gewas: Ze hebben zelden tijd voor vakanties. Er is een korte pauze in activiteit tijdens de winter, wanneer de bomen van het jaar zijn gekapt en de boerderij gaat slapen. Maar verder is er in elk seizoen werk aan de winkel. Hundley legt uit: “Vanaf maart zijn we druk bezig met het planten van meer bomen en het bemesten. In de zomer houden we ons bezig met onkruid en insecten en scheren we de bomen.” Dan is het weer herfst-oogsttijd; boeren beginnen al in oktober met het verzamelen van groen om kransen te maken, en het eigenlijke omzagen van de bomen duurt tot december.

4. Ze werken (ECHT) hard om je die conische vorm te geven.

Dat stereotiepe, conische kerstboomsilhouet ontstaat niet vanzelf. Het is het resultaat van zwaar handwerk in de loop der tijd. Twee maanden lang, beginnend in juli, gaan arbeiders de velden op met messen en ander gereedschap om de bomen te scheren, nieuwe takken en naalden aan de zijkanten af te snijden om de groei te vertragen en een vollere, mooiere vorm te stimuleren. Elke boom wordt elk jaar op deze manier gesnoeid, en daarom duurt het bijna een decennium voordat hij de gewenste hoogte van 1,5 of 2 meter bereikt, in plaats van pakweg vier jaar.

5. De natuur is wreed, maar de wetenschap probeert te helpen.

De belangrijkste aantasting van de Fraserspar is phytophthora wortelrot, waardoor de naalden geel worden en afvallen. Deze lastige oomycet (verwant aan algen) kan niet met chemicaliën worden bestreden. Daarom hebben groenblijvende boeren geprobeerd ziektebestendige bomen te kweken: Frasers worden geënt op onderstammen van Abies firma (ook bekend als de momi-spar). Deze komt oorspronkelijk uit Japan en zou ernstige oomycete-afstotende eigenschappen hebben. Hundley zegt dat de positieve effecten van deze inspanningen zich echter slechts langzaam manifesteren.

6. ZE ZIJN HET ER ALLEEN OVER EIGEN: FAKE CHRISTMAS TREES ARE THE ENEMY.

“Negen jaar in huis, negen miljoen jaar op de vuilstort.” Dat is een populaire uitdrukking van de boeren van echte kerstbomen om hun vijanden te beschrijven, de plastic “dennen”, waarvan er veel vanuit China in de VS worden geïmporteerd. Hundley merkt op dat de op duurzaamheid gerichte Teddy Roosevelt tijdens zijn ambtstermijn kerstbomen uit het Witte Huis verbood om bomen die in het wild in de bossen groeien te beschermen. Maar, “We oogsten niet meer wild”, zegt Hundley, eraan toevoegend: “Zou je kunstmatige rozen kopen om je op Valentijnsdag te geven?”

7. ENVIRONMENTALISME IS DEEL VAN DE BUSINESS.

In tegenstelling tot hun plastic tegenhangers, worden echte bomen teruggegeven aan het land zodra we klaar zijn met hen, in de vorm van mulch. Boerderijen vol levende bomen kunnen ook voordelen voor het milieu bieden: De bomen houden de grond tegen erosie, en ze bieden een habitat voor allerlei nuttige dieren zoals lieveheersbeestjes en spinnen, maar ook vogels, konijnen en herten. De secundaire functie van deze boerderijen als hotels voor wilde dieren heeft er volgens Hundley de afgelopen 25 jaar voor gezorgd dat telers milieuvriendelijkere bestrijdingstechnieken zijn gaan toepassen, waaronder het terugdringen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen. “We proberen een zo ecologisch mogelijke omgeving te creëren”, zegt hij.

8. ZE JAREN DE WASP.

Het hinderen van wilde dieren heeft een keerzijde: wespen, die worden aangetrokken door de zoete “honingdauw” die wordt geproduceerd door sapzuigende bladluizen die zich voeden met de bomen. Wespen kunnen onstuimig zijn als ze gestoord worden, zoals wanneer werkploegen in juli de bomen gaan snoeien. “De regel is,” zegt Hundley, “als je een luid gezoem hoort, leg je je (zeer scherpe) mes neer en ren je weg. En als één man rent, rent iedereen – je wacht niet om te zien waar het geluid vandaan komt.”

9. Het oogsten gebeurt snel.

Er is maar weinig tijd om bomen op de markt te brengen: ongeveer een week of twee, volgens Gray. Dat komt omdat een gekapte boom blootgesteld aan zon en wind snel begint uit te drogen en zijn naalden verliest. Telers met kleine boerderijen vertrouwen soms op familieleden om elke boom met een kettingzaag om te zagen, de dode naalden eraf te schudden en ze vervolgens in balen te persen en op te stapelen op een koele en donkere plaats. “Veel boeren hebben een natuurlijk altijdgroen bos op hun land en slaan de gekapte bomen op in de schaduw daarvan, waar ze vocht vasthouden”, legt Hundley uit. Grotere producenten in de Pacific Northwest, die miljoenen bomen kweken op duizenden hectaren, huren seizoensgebonden ploegen van 100 of meer houthakkers en “slingers” in om te zagen en te stapelen. Gray zegt dat ze helikopters gebruiken om de bomen de bergen af te krijgen en ze – zo veel als 1000 per uur – op de laadbruggen van marktgebonden vrachtwagens te laden.

10.

“Onze kraam in Brooklyn is elke dag open van 9 tot 21 uur, maar ik ben hier vroeger om alles klaar te zetten en daarna zijn er leveringen en moet ik veel opruimen,” zegt Laplant. Om warm te blijven, vertrouwt hij op lagen lang ondergoed, een waterdichte jas met capuchon, veel extra sokken (hij reist naar beneden met 40 paar) en handschoenen (12 paar). “Op een regenachtige dag worden de handschoenen nat nadat je de eerste tien bomen hebt aangepakt, dus moet je ze verwisselen”, zegt hij. Andere ergernissen: mensen die hun hond op de bomen laten plassen of die agressief aan de naalden trekken en vervolgens klagen dat ze eruit vallen. Wat de ergernissen de moeite waard maakt: Voor Laplant en zijn collega’s, is het het krijgen van heerlijk eten geleverd vanuit de hele stad.