Toen de Eerste Wereldoorlog eindigde op het “elfde uur van de elfde dag van de elfde maand” in 1918, werd dit onmiddellijk vastgelegd als een essentiële dag in de geschiedenis. Een jaar later, op 11 november 1919, werd de eerste verjaardag gevierd als Wapenstilstandsdag.
“Voor ons in Amerika zullen de overpeinzingen van Wapenstilstandsdag gevuld zijn met plechtige trots op de heldenmoed van hen die stierven in dienst van het land en met dankbaarheid voor de overwinning, zowel vanwege het ding waarvan het ons heeft bevrijd als vanwege de gelegenheid die het Amerika heeft gegeven om haar sympathie voor vrede en gerechtigheid te tonen in de raden van de naties,” zei president Woodrow Wilson op die dag.
Hoewel de viering een jaarlijkse traditie werd in 1926, werd het pas officieel een nationale feestdag in 1938.
Maar in 1954 veranderde president Dwight D. Eisenhower Wapenstilstandsdag in Veteranendag – en breidde daarmee de historische verjaardag uit tot een datum waarop alle veteranen – levend of dood – die in welke oorlog dan ook hebben gevochten, worden geëerd.
Hierbij eren we een twaalftal beroemde namen die ons land ook in oorlogen hebben gediend en het respect voor de titel “veteraan” hebben verdiend:
Elvis Presley
In 1956 had Elvis Presley met “Heartbreak Hotel” zijn eerste nummer 1-single en zijn eerste titelloze album – plus zijn eerste film, Love Me Tender, die een hit werd. En het jaar daarop werd hij opgeroepen voor het leger.
In maart 1958 werd Presley ingelijfd bij het leger, waar hij 18 maanden diende in Friedburg, Duitsland. Daar ontmoette hij Priscilla Beaulieu, met wie hij later in Las Vegas trouwde.
Toen zijn beroemde lokken werden afgeschoren, merkte hij op: “Haar vandaag, morgen weg.”
“Ik zat in een grappige positie,” zei hij in een interview met de Armed Forces Radio and Television. “Eigenlijk is dat de enige manier waarop het kon zijn. De mensen verwachtten dat ik het zou verknoeien, dat ik op de een of andere manier een flater zou slaan. Ze dachten dat ik het niet aankon enzovoort, en ik was vastbesloten tot het uiterste te gaan om het tegendeel te bewijzen, niet alleen aan de mensen die zich dat afvroegen, maar ook aan mezelf.”
Maar Presley – die in 1977 overleed – werkte zich uiteindelijk op tot sergeant, waarbij hij opmerkte: “Het leger leert jongens om als mannen te denken.”
Bea Arthur
Terwijl actrice Bea Arthur, die in 2009 overleed, voor altijd herinnerd zal worden als Dorothy in de sitcom The Golden Girls van 1985 tot 1992 en het titelpersonage in de serie Maude van 1972 tot 1978, was ze een van de eerste leden van het Vrouwenreservaat, die zich inschreef onder de naam Bernie Frankel.
In een brief die later werd vrijgegeven, gebeurde het allemaal in een opwelling: “Ik zou gisteren met mijn werk beginnen, maar hoorde vorige week dat de inschrijving voor vrouwen bij de mariniers open was, dus besloot ik dat het enige wat ik kon doen, was me inschrijven.”
En omdat ze nog geen 21 was geworden, had ze de toestemming van haar ouders nodig om zich in te schrijven. Maar op 20 februari 1943 werd ze lid van het Korps Mariniers, ze werkte als vrachtwagenchauffeur en als typiste. Ze werd bevorderd van korporaal tot sergeant tot stafsergeant terwijl ze gestationeerd was in Virginia en North Carolina voordat ze in september 1945 eervol werd ontslagen – en ze ging door naar Broadway succes (verdiende zelfs een Tony Award) voor haar televisie roem.
Morgan Freeman
In 1955 kreeg Morgan Freeman een beurs aangeboden voor Jackson State University. Hij wees die af en ging in plaats daarvan bij de luchtmacht.
“Ik was er meteen weg van toen ik daar aankwam,” vertelde hij in Interview. “Ik heb in totaal drie jaar, acht maanden en tien dagen gezeten, maar het kostte me anderhalf jaar om van mijn romantische ideeën daarover af te komen.”
Inderdaad nam Freemans liefde op het eerste gezicht een wending. “Toen ik op het punt stond te worden toegelaten tot de pilotenopleiding, mocht ik in een straalvliegtuig stappen,” vervolgde hij. “Ik zat daar naar al die schakelaars en wijzerplaten te kijken en ik kreeg het duidelijke gevoel dat ik in de neus van een bom zat. Ik realiseerde me dat mijn fantasieën over vliegen en vechten alleen dat waren – fantasieën. Ze hadden niets te maken met de realiteit van het doden van mensen. Wat ik wilde was de filmversie. Dus dat was het einde van het hele idee om iets anders te doen dan acteren voor mij. Ik heb nooit een andere roeping gehad.”
John McCain
Zowel zijn vader als grootvader waren viersterren-admiraals, dus het is geen verrassing dat John McCain letterlijk op een marinebasis is geboren in het Coco Solo Naval Air Station in de Panamakanaalzone. Opgegroeid op verschillende marinebases over de hele wereld, studeerde de zes termijn Amerikaanse senator uit Arizona af aan de Naval Academy in Annapolis in 1958.
Hij meldde zich vrijwillig voor gevechtsdienst in de Vietnam-oorlog en werd gespaard van verwondingen toen zijn A-4 Skyhawk jet in juli 1967 per ongeluk werd neergeschoten door een USS Forrestal raket. Drie maanden later werd zijn vliegtuig opnieuw neergeschoten boven Hanoi.
Met twee gebroken armen en een gebroken been werd hij naar gevangenenkampen gebracht en vijf en een half jaar vastgehouden vanwege de status van zijn vader als commandant. Daar onderging hij enorme martelingen als slachtoffer van propaganda en werd een van de beroemdste Amerikaanse krijgsgevangenen.
“Ik werd verliefd op mijn land toen ik gevangene was in dat van iemand anders,” zei McCain, die op 25 augustus 2018 overleed aan hersenkanker, tijdens zijn Republikeinse presidentsnominatietoespraak in 2008. “Ik hield ervan vanwege zijn fatsoen, vanwege zijn geloof in de wijsheid, rechtvaardigheid en goedheid van zijn volk. Ik hield ervan omdat het niet alleen een plaats was, maar ook een idee, een zaak die het waard was om voor te vechten. Ik was nooit meer dezelfde; ik was niet meer mijn eigen man; ik was van mijn land.”
Johnny Cash
Voordat Johnny Cash een bestverkopende countryzanger-liedjesschrijver werd, bijgenaamd de Man in het Zwart, maakte hij deel uit van de Amerikaanse luchtmacht. Hij meldde zich aan als “John R. Cash” vlak na het begin van de Koreaanse oorlog en volgde zijn opleiding op de Lackland Air Force Base in San Antonio, Texas. Hij diende als radio onderscheppingsofficier met behulp van hoge snelheid Morse Code om de Sovjet legerradio af te luisteren terwijl hij gestationeerd was in Landsberg, West-Duitsland.
Cash schreef in zijn autobiografie dat hij de eerste Amerikaan was die berichten onderschepte over de dood van Jozef Stalin in 1953. Het was tijdens zijn vrije tijd in Duitsland dat hij liedjes begon te schrijven, waaronder “Folsom Prison Blues,” en ook live muziek begon te spelen met een luchtmachtband genaamd Landsberg Barbarians.
Het werken aan radio’s in het leger leek passend voor Cash. “Dat was het grote ding toen ik opgroeide, zingen op de radio,” zei hij. “De omvang van mijn droom was om te zingen op het radiostation in Memphis. Zelfs toen ik in 1954 uit de luchtmacht kwam, kwam ik meteen terug naar Memphis en begon op deuren te kloppen bij het radiostation.”
De toekomstige romanschrijver, die in 2003 overleed, schreef ook zijn eerste gepubliceerde stuk voor de militaire krant, Stars and Stripes.
LEES MEER: 10 Dingen die je misschien niet weet over Johnny Cash
Neil Armstrong
Als de eerste man die op de maan liep, had Neil Armstrong al lang een fascinatie voor vliegen. Dat bracht hem ertoe om als tiener een vliegbrevet te halen en vervolgens luchtvaarttechniek te studeren aan de Purdue University, dankzij een beurs van de Amerikaanse marine.
Na zijn opleiding tot marinepiloot in 1949 diende Armstrong – die in 2012 overleed – in de Koreaanse oorlog. Tot 1952 vloog hij 78 gevechtsmissies en maakte hij 2600 vlieguren, waarvan 1100 in een straalvliegtuig. Hoewel hij al vroeg uit een F9F Panther jet werd gegooid, verdiende hij ook drie luchtmedailles.
Na zijn dienst zat hij tot 1960 acht jaar in de U.S. Naval Reserve. Twee jaar later werd hij door de NASA gekozen als astronaut, wat leidde tot zijn beroemde wandeling op de maan in 1969.
LEES MEER: How Neil Armstrong and Buzz Aldrin Were Selected for the Apollo 11 Mission
Tammy Duckworth
Amerikaanse senator Tammy Duckworth is gewend om barrières te doorbreken. Ze was de eerste vrouwelijke veteraan met een handicap die werd verkozen in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat – en de tweede Aziatisch-Amerikaanse senator ooit.
Zij werd geboren in Bangkok, Thailand, groeide op in Azië voordat ze zich vestigde in Hawaï. Terwijl ze haar Ph.D. aan de Northern Illinois University behaalde, sloot ze zich aan bij het Reserve Officers’ Training Corps van de Illinois Army National Guard en werd opgeleid tot Blackhawk-piloot.
Ter beschikking gesteld van Irak in 2004, werd haar helikopter geraakt door een granaat en verloor ze haar beide benen en een gedeeltelijke beweging in haar rechterarm. De Purple Heart-ontvanger werd assistent-secretaris van het ministerie van Veteranenzaken onder president Barack Obama.
“Ik raakte gewond in dienst voor mijn land. Ik was trots om te gaan,” vertelde ze aan The Washington Post. “Het was mijn plicht als soldaat om te gaan. En ik zou morgen weer gaan.”
Clint Eastwood
Clint Eastwood heeft in zijn tijd vele titels gehad: acteur, regisseur, producent, Academy Award-winnaar, burgemeester van Carmel, Californië – en militair zweminstructeur. “Ik werd opgeroepen voor de Koreaanse oorlog. Niemand van ons wilde gaan,” zei hij. “Het was maar een paar jaar nadat de Tweede Wereldoorlog was afgelopen. We zeiden: ‘Nog een keer? Hebben we dat niet net achter de rug?””
Hij werd uiteindelijk vrij dicht bij huis gestationeerd in het Californische Fort Ord, waar hij zwemles gaf. Maar hij liep wel groot gevaar toen hij in een vliegtuig zat dat zonder benzine kwam te zitten en in de Stille Oceaan moest springen, waarbij hij een mijl naar de kust zwom.
Eastwood studeerde drama onder de GI Bill nadat hij in 1953 was ontslagen.
Harriet Tubman
Terwijl ze beter bekend is voor haar rol als leider van de Underground Railroad, was Harriet Tubman ook de eerste vrouw in de Amerikaanse geschiedenis die een militaire expeditie leidde als spion voor de Unie tijdens de Burgeroorlog.
Na tussen 1850 en 1860 met succes meer dan een dozijn reizen van het Zuiden naar het Noorden te hebben gemaakt, was Tubmans fel begeerde vaardigheid in clandestiene operaties duidelijk. Ergens rond 1862 begon ze met het verzamelen van inlichtingen, ze bouwde zelfs een spionage ring.
Een van de meest uitdagende missies was het helpen van kolonel James Montgomery met het bevrijden van tot slaaf gemaakte mensen van plantages in South Carolina langs de Combahee rivier. Ondanks de hachelijke situatie met de Confederaten op de loer, bevrijdde de groep 750 tot slaaf gemaakte mensen.
LEES MEER: Inside Harriet Tubman’s Life of Service After the Underground Railroad
Colin Powell
De eerste Afro-Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten is tevens een gepensioneerd viersterrengeneraal.
Tijdens zijn studie geologie aan het City College of New York schreef Colin Powell zich in bij het Reserve Officers’ Training Corps (ROTC) en werd al snel commandant.
In 1962 werd hij uitgezonden naar Zuid-Vietnam en raakte het jaar daarop gewond door een boobytrap aan de Vietnamees-Laotiaanse grens. Hij kreeg een Purple Heart en later ook een Bronze Star. Hij keerde in 1968 terug naar Vietnam en raakte gewond bij een helikopterongeluk, maar wist onderweg anderen uit het inferno te redden, wat hem de Soldier’s Medal opleverde. In 1973 ging hij ook naar Korea voor een tour of duty. In totaal heeft de Legion of Merit houder 11 militaire decoraties.
In 1982 werd hij nationaal veiligheidsadviseur onder president Ronald Reagan en in 1989 benoemde George H. W. Bush hem tot voorzitter van de Joint Chiefs of Staff – de hoogste militaire functie van het ministerie van Defensie.
“Alle werk is eervol,” schreef hij in zijn boek My American Journey. “Doe altijd je best, want er kijkt iemand mee.”
Ice-T
Wonend in de harde straten van Zuid-Centraal Los Angeles, had Ice-T financiële hulp nodig – dus wendde hij zich tot het leger. “Toen ik mijn dochter kreeg, had ik zoiets van: man, ik ga naar de gevangenis, ik moet iets doen, en ik ging naar een inschrijvingsbureau,” zei hij. “Voor je het weet, zit ik in het leger, vier jaar infanterie.”
Tijdens zijn uitzending als squad leader op Schofield Barracks in Hawaï, was hij in staat om muzikale apparatuur te kopen, waaronder een mixer, draaitafels en luidsprekers, wat hem hielp zijn rap carrière te beginnen.
Humphrey Bogart
Nadat hij van school was gestuurd, ging Humphrey Bogart bij de Amerikaanse marine om te vechten in de Eerste Wereldoorlog: “De oorlog was geweldig. Parijs! Franse meisjes! Verdomme! … De oorlog was een grote grap. Dood? Wat betekent dood voor een kind van 17?”
Uit verslagen blijkt dat hij een sterk zeeman was en boten tussen de V.S. en Europa overzette. Na een incident waarbij hij een schip miste, werd hij gedwongen tot drie dagen eenzame opsluiting, maar toch eervol ontslagen in 1919. Hij trad ook toe tot de Naval Reserve.