Séamus (Ierse uitspraak: ) is een Ierse mannelijke voornaam, van Latijnse oorsprong. Het is het Ierse equivalent van de naam James. De naam James is de Engelse nieuwtestamentische variant voor de Hebreeuwse naam Jacob. De naam is in het Iers en Schots-Gaelic ontstaan uit de Franse variant van de late Latijnse naam voor Jacob, Iacomus; een dialectvariant van Iacobus, uit het Grieks van het Nieuwe Testament Ἰάκωβος (Iákōvos), en uiteindelijk uit het Hebreeuwse woord יעקב (Yaʻaqov), d.w.z. Jacob. De betekenis in het Hebreeuws is “iemand die verdringt” of meer letterlijk “iemand die de hiel grijpt”. Toen de Hebreeuwse aartsvader Jakob werd geboren, greep hij zijn tweelingbroer Esau bij de hiel.
Engels: /ˈʃeɪməs/ SHAY-məs
Iers:
Mannelijk
Goidelische talen
“hij verdrong” of “plaatsvervanger”
Ierland, Schotland
Hamish, James, Jamie, Seumas.
Variante schrijfwijzen zijn Seamus, Seamas, Séamas, Seumas, Seumus, Shaymus, Sheamus en Shamus. Verkleinwoorden zijn Séimí, Séimín en Séamaisín.
In de Verenigde Staten was het woord “Shamus” een denigrerende slang-spelling van Séamus die ontstond in de 19e eeuw toen meer dan 4,5 miljoen Ieren naar Amerika emigreerden, met een piek van bijna twee miljoen tussen 1845 en 1852 tijdens de Grote Hongersnood (Iers: An Gorta Mór). Ierse immigranten vonden werk in de politie- en brandweerafdelingen en andere overheidsdiensten van grote steden, vooral in het noordoosten en rond de Grote Meren, en zijn sindsdien oververtegenwoordigd bij de politie van New York. Hoewel door sommigen nog steeds gebruikt als een denigrerende term, leidde het grote overwicht van Ierse en Iers-Amerikaanse wetshandhavers tot een hardnekkig stereotype, en de naam “Shamus” blijft verwijzen naar Iers-Amerikaanse politieagenten en privé-detectives.