De gebruiken en tradities van Costa Rica geven een beeld van een gelukkig land dat, niet tevergeefs, op de eerste plaats staat van de “Happy Planet” Index.
Costa Rica is gelegen tussen de Caraïbische Zee en de Stille Oceaan. Het is beroemd om zijn verse zeevruchten en zijn koffie. Zijn inwoners, van multi-etnische afkomst delen zeer rijke culturele manifestaties waaronder dans, legendes, snaarliederen, koloniale instrumenten, en traditionele liederen. De cultuur van dit land dankt haar rijkdom aan inheemse, Europese, Afro-Caribische en Aziatische invloeden. Dit is de realiteit die dit land zijn grootsheid geeft.
Costa Ricaanse gastronomische gebruiken
Voedsel geeft uitdrukking aan de cultuur van een land en gaat vaak samen met de tradities van een gebied. De Costa Ricaanse keuken heeft veel elementen gemeen met de meeste Latijns-Amerikaanse keukens en wordt gekenmerkt door het gebruik van een grote verscheidenheid aan vers fruit en groenten. Het is een fantastische combinatie tussen de Aboriginal, Spaanse en Afrikaanse culinaire gewoonten, wat resulteert in een mestizo keuken met sterke smaken, aroma’s en contrasten.
Onder de voedingsmiddelen die deel uitmaken van de Costa Ricaanse traditie zijn:
Gallo Pinto. Het is rijst met bonen en aardappelen, yucca, ayote of rijpe banaan, gele maïstortilla’s met kaas, pozole, pap, tamales of gebraden varkensvlees, gekookte melk, en vlees met kokosolie en vis.
Cultuur
San José, de hoofdstad, is het culturele centrum van Costa Rica en heeft een groeiend netwerk van theaters en musea. Het is een moderne stad met een levendige handel en een overvloed aan energieke uitingen van kunst en architectuur. De stad Alajuela, in de centrale vallei, en de stad Limón, aan de Caribische kust, zijn ook populaire bestemmingen.
Costa Rica kreeg de drukpers in 1830. Zijn literatuur heeft, naast prachtige traditionele stukken, unieke essayisten en prozaschrijvers opgeleverd in de eerste helft van de twintigste eeuw. Sociale romans zoals die van Carlos Luis Fallas, en recentelijk zijn moderne gedichten, springen in het oog.
De stichtende schilders van het nationalisme drukten een diepe stempel op de regionale esthetiek, en de sprong naar versnelde moderniteit werd gegeven door de generatie van Francisco Amighetti. Daarnaast heeft Costa Rica beroemde portretschilders gehad zoals Enrique Echandi, Gonzalo Morales Alvarado en Gonzalo Morales Sáurez. Andere belangrijke schilders in Costa Rica zijn Rodolfo Stanley, Fernando Carballo, en Rafa Fernández.
Het land heeft ook een sterke beeldhouwtraditie die haar wortels heeft in de bolsteen, beeldhouwwerken in steen, jade en precolumbiaans keramiek, een erfenis die later is gecultiveerd en voortgezet door beeldhouwers als Francisco Zúñiga, Juan Manuel Sánchez, Domingo Ramos, José Sancho, Max Jiménez, Ibo Bonilla en Jorge Jiménez Deredia.
Met de oprichting van het Jeugd Symfonie Orkest stroomden de roepingen binnen, en de consolidatie van het Nationaal Symfonie Orkest was een feit. Het schijnt een van de meest populaire disciplines te zijn, en het danstheater volgde deze impuls dertig jaar na dato.
Hoe dan ook, Costa Rica, presenteert vandaag de dag een groot aantal artistieke aders waaronder muziek, dans, theater, film- en televisieprodukties, beeldende kunst en literatuur. U kunt te weten komen over de programma’s die het Ministerie van Cultuur en Jeugd aanbiedt, zodat mensen kunnen genieten van alle culturele mogelijkheden.
Tradities en gewoonten van Costa Rica
La Lagarteada
Het is een andere van de Costa Ricaanse culturele uitingen. Het bestaat uit het vangen van krokodillen tijdens de Heilige Vrijdag en heeft een geschiedenis die al meer dan 150 jaar overschrijdt. Het komt voor in Ortega de Bolsón, Guanacaste en is ontstaan uit de behoefte van de “finqueros” (veeboeren) om hun vee tegen de krokodillen te beschermen, maar later is er een andere reden bijgekomen: het geloof dat het vet van dit reptiel geneeskrachtige eigenschappen heeft bij astma en reumatiek. Het pad dat de jagers volgen, verwijst meestal naar de kanalen van de rivier de Tempisque. Ze zijn gewapend met knuppels en netten.
Als ze de holen van de krokodillen hebben gevonden, beginnen ze schoppen in het water te gooien om ze te vangen of naar buiten te dwingen. Dit werk kan wel 6 uur duren. Als het dier eindelijk gevangen is, binden ze het vast en brengen het naar het centrum van de stad. Om het aan iedereen aan te kondigen, beginnen de sirenes van de auto’s te loeien. Reeds in het centrum wordt de krokodil één of drie dagen tentoongesteld, waarna hij in de buurt van zijn hol wordt vrijgelaten.
Hoewel dit vroeger wel gebeurde, wordt de krokodil thans niet gedood omdat het een dier betreft dat met uitsterven wordt bedreigd. Het Ministerie van Milieuzaken van Costa Rica eist dat hij drie dagen na de vangst weer in zijn hol wordt teruggebracht. Oorspronkelijk namen alleen ervaren “lagarteros” (krokodillenjagers) deel aan de jacht, maar nu zijn veel mensen uit verschillende delen van Costa Rica bij de activiteit betrokken.
Symbologie van de Lagarteada
Voor sommigen is het een manier om het offer van Jezus Christus te herdenken, omdat de krokodil een heilig dier was voor de inheemse bevolking van Chorotega, de oorspronkelijke bewoners van dat gebied. In het begin van deze traditie werden krokodillen zelfs tentoongesteld tot Paaszondag, de dag waarop zij werden geslacht en versneden voor hun geneeskrachtig gebruik.
Parade van Lantaarns
Het is een feest waarbij leerlingen van lagere en middelbare scholen, lantaarns maken om ze mee te nemen in een optocht samen met hun ouders door de straten van San José op 14 september. Deze datum valt aan de vooravond van de viering van de onafhankelijkheid van Spanje. Een ander onderdeel van de traditie is de nationaal uitgezonden boodschap van de president van de republiek samen met zijn regeringskabinet om zes uur ’s middags van die dag om het volkslied te zingen.
De bedevaart
Het is een processie die vóór 2 augustus begint, vanuit elk punt van het land naar de “Basilica de Los Angeles”, een katholieke kerk die in het centrum van Cartago ligt. Het grootste aantal mensen vertrekt echter uit de stad San José, de hoofdstad van Costa Rica. Het doel is om bijna 22 kilometer af te leggen voor 2 augustus, om aan te komen bij de mis die die dag wordt opgedragen door de aartsbisschop van het bisdom in de Basiliek, ter ere van de Maagd der Engelen, patroonheilige van Costa Rica sinds 1824.
Het is een veelbewogen mars die duizenden toegewijden oproept die komen om dank te zeggen voor de ontvangen gunsten. De meest gebruikelijke boetedoening is om op de knieën van de ingang van de tempel naar het altaar te gaan. De naam van dit religieuze feest is te danken aan het feit dat de datum van de verschijning van het beeld samenvalt met het Franciscaanse feest van Santa María de Los Ángeles.
Oorsprong van de bedevaart
Dit feest vindt zijn oorsprong in de legende van de verschijning van het beeld van een vrouw met een kind in haar armen in een zwartgekleurde steen van ongeveer 20 centimeter, samengesteld uit een legering van jade, grafiet, en andesiet.
Volgens het verhaal liep in 1635 een inheemse vrouw, Juana Pereira genaamd, een bos in bij de bron van “Puebla de Los Pardos”, vond de steen en nam hem mee naar huis. De steen verscheen echter weer op dezelfde plaats in het bos. Dit werd bewezen door pater Alonso de Sandoval, die de gebeurtenis interpreteerde als iets bovennatuurlijks en “begreep” dat het beeld van de Maagd Maria daar wilde zijn en zij bouwden een kluizenaarshut die in de loop der jaren uitgroeide tot een Basiliek.
De steen van de legende bevindt zich tegenwoordig in de Basiliek, gekroond met sterren op een voetstuk met de figuur van een halve wereldbol en een Lelie met een engeltje op elk van de zes bloembladen en een halve maan bovenop. Aan de voet van de sokkel rust het schild van Costa Rica en dat van Cartago.
Voor sommigen is het een gebeurtenis die een religieus syncretisme bevat, uitgewerkt om te voldoen aan de spirituele behoeften van de “Ticos” van die tijd en die later zou dienen om de Costa Ricaanse eigenaardigheid te ontwikkelen. Maar het is een van de belangrijkste en meest veelvuldige religieuze vieringen in Costa Rica geworden.
