W niniejszej prezentacji położono nacisk na koncepcję, że zarówno leczenie, jak i rokowanie w przewlekłej cor pulmonale zależą od choroby płuc leżącej u jej podłoża. Od dawna wiadomo, że głównymi przyczynami przewlekłej zatorowości płucnej są przewlekła obturacyjna rozedma płuc i różne formy zwłóknienia płuc, zwłaszcza pylica płuc. Zrozumienie różnic między tymi chorobami, zarówno w zakresie dysfunkcji płuc, jak i powikłań ze strony układu krążenia, jest kluczowe dla powodzenia terapii. Postępowanie z pacjentem z przewlekłą rozedmą płuc i (lub) pulmoniale jest zupełnie inne niż z podmiotem z włóknieniem i prawym sercem involxemenit.
Niestety, niewiele jak dotąd wiadomo o krążeniu we włóknieniu płuc. U pacjentów z włóknieniem płuc, jak również u tych z ziarniniakami płuc, wydaje się, że anatomiczna zmiana płucna jest głównie odpowiedzialna za nadciśnienie płucne, w przeciwieństwie do pacjentów z rozedmą płuc. Ponieważ zmiany anatomiczne są w większości przypadków nieodwracalne, podobnie jest z nadciśnieniem płucnym. Ogranicza to nasze podejście terapeutyczne w tej postaci przewlekłej choroby płuc do rygorystycznego ograniczenia aktywności fizycznej ukierunkowanej na zminimalizowanie zaostrzeń nadciśnienia płucnego.
Podkreślając różnice w postępowaniu z pacjentem z rozedmą lub zwłóknieniem płuc i chorobą płuc, należy jednak pamiętać, że u każdego chorego te dwa stany mogą współistnieć. W takim przypadku intensywna terapia ukierunkowana na następstwa rozedmy płuc może być bardzo korzystna.