Takashi Miike is waarschijnlijk een van Japans hardst werkende regisseurs die verschillende genres heeft aangepakt, over het algemeen met goede resultaten. Vroeger deed hij ongeveer een dozijn projecten per jaar, en vroeger zelfs meer. Dit is natuurlijk afgenomen in plaats van grotere projecten, maar de man blijft nog steeds een van Japans bekendste en productiefste regisseurs. Het mag dan ook niemand verbazen dat zijn onderneming in alweer een nieuw genre, het samoerai-epos, een film is waar reikhalzend naar wordt uitgekeken. En jawel, het is weer een briljant meesterwerk van de man.
13 Assassins, hoewel vol met personages, is eigenlijk heel simpel. Een meester Shogun samurai is belast met het doden van een wrede en masochistische Shogun heer voordat hij meer invloed kan krijgen in het Japanse Shogunaat. Met deze missie verzamelt hij 13 samoerai om hem te vergezellen in wat een meestal suïcidale missie lijkt te zijn als ze het opnemen tegen een klein leger van soldaten. Jarenlang heb ik betoogd dat Miike een meesterfilmmaker is die lang niet de erkenning krijgt die hij verdient, omdat hij zich met zijn ervaring en cv kan meten met andere klassieke filmmakers. Dit is te zien in Assassins, waar hij op briljante wijze een eenvoudige, maar doelgerichte film in elkaar zet die teruggrijpt naar het tijdperk van de epische samoerai-films van Akira Kurosawa. In feite is de invloed van Seven Samurai hier heel duidelijk, zelfs zo ver zelfs te gaan om enkele soortgelijke personages te modelleren. Vergis je echter niet, dit is echt een Miike-film, een combinatie van zijn capaciteiten om een mainstreamfilm en een cultfilm te maken.
En de handelsmerken zijn er zeker, met de sadistische jonge Shogun-heer die de bizarre gewelddadige fetisjen vertoont die zijn getoond in Miike’s meer obscure werken, namelijk Ichi the Killer. Zoals je zou kunnen vermoeden, is het geweld in het begin schokkend, effectief en vaak onverwacht. Dit maakt later plaats voor meer stijlvol geweld, maar desondanks is de film ongelooflijk gewelddadig, naar Amerikaanse normen een harde R-rating waardig. Miike fans zouden zeer tevreden moeten zijn, want hij gebruikt zijn vaardigheden als filmmaker en houdt zich tegelijkertijd aan de algemene richtlijnen voor het maken van een samurai film. Hier duikt hij diep in het genre, door te laten zien wat het betekent om een samurai te zijn en door hun doel vanuit verschillende standpunten te bevragen. Onze meester-samoerai, Shinzaemon, ziet samoerai als iets voor het volk, terwijl Hanbei, zijn rivaal, hen ziet als volledig dienstbaar aan hun meester, zonder vragen te stellen. Zelfs de jongeheer, Shinzaemon’s doelwit, heeft een mening, maar die is zeker de meest negatieve van allemaal.
Als ik al klachten heb, zijn het er twee. Ten eerste, de film doet weinig expositie van de grote cast en de meeste van de huurmoordenaars zijn er gewoon om een strijdmacht te zijn. We leren heel weinig over de meesten van hen, en zelfs de samurai waar we wel iets over te weten komen, waaronder Shinzaemon, krijgen weinig uitleg behalve wat we al verwachten, dat hij een grote samurai van rechtvaardigheid is. Het tweede punt is het over het hoofd zien van de samoerai-idealen. Miike gaat door met het pushen van boodschappen die we al vroeg in de film hebben geleerd en het wordt tegen het einde een beetje overbodig. Dit zijn echter kleine klachten die meestal gemakkelijk worden genegeerd als de film loopt op een hoog tempo met een 45 minuten durende strijd die een van de beste samurai gevechten die ik heb gezien op film, vergelijkbaar met Azumi of Zatoichi’s finale, maar aantoonbaar beter behandeld en met een meester touch.
Het is moeilijk om te weten of dit is Miike’s hoogtepunt. Hij creëert zeker een modern samurai meesterwerk van een epos hier. Een bijzonder krachtige scène zal je lang bijblijven, en dit is de kracht van Miike’s film, een film die naar plaatsen gaat waar velen bang zijn om te betreden om een blijvende indruk achter te laten. Gewelddadig, onderhoudend, en met een goed onderzoek naar de samurai en hun plichten, zullen fans van Miike’s vorige films en fans van het samurai epos niet teleurgesteld worden.