Rafaël (Raffaello Sanzio da Urbino) (1483 – 6 april 1520), was een beroemde Italiaanse schilder, bewonderd om zijn mooie, verfijnde en gracieuze schilderijen. Zijn perfectie van vorm en techniek wordt beschouwd als een ideaal voor andere schilders, en hij is bekend geworden als de “Prins der Schilders”. Hij stond ook bekend om zijn vermogen om grootsheid, schoonheid en perfectie over te brengen. Samen met Michelangelo en Leonardo da Vinci vormt Rafaël de grote drie-eenheid van de hoogrenaissance.
“Als men schildert denkt men niet.”
– Rafaël
Korte biografie Rafaël
Rafaël werd geboren in 1483, in de stad Urbino, in de streek de Marken in Italië. Zijn vader was hofschilder en Rafaël trad in de voetsporen van zijn vader en hielp mee met het werk van zijn vader aan het hof. Hij kreeg ook een brede opvoeding in de kunsten, literatuur en sociale vaardigheden. Toen hij 11 jaar oud was, werd hij wees en zijn formele voogd werd Bartolomeo, een priester. Rond 1500, 17 jaar oud, ging hij in de leer in het atelier van de schilder Pietro Perugino. Rafaël was bedreven in het aanleren van nieuwe schildertechnieken en zijn wonderbaarlijke technische capaciteiten zorgden ervoor dat hij al snel de schilderijen van zijn meester kon reproduceren. Zijn reputatie als getalenteerd kunstenaar verspreidde zich snel.
In 1501 stond Rafaël in hoog aanzien en kreeg hij belangrijke opdrachten, zoals de Mond de Kruisiging in 1503. Vanaf ongeveer 1504 woonde Rafaël voornamelijk in Florence, dat een bloeiend centrum van de Renaissance was. Hij maakte kennis met Leonardo da Vinci en Michelangelo. (Hij werd door hun kunst geïnspireerd en leerde snel nieuwe technieken en stijlen. Zo imiteerde hij vaak Da Vinci’s stijl van het schilderen van figuren in de vorm van driehoeken.
Raphael werd de schilder bij uitstek aan het hof van de Medici, maar in 1508 ontbood paus Julius II Raphael naar het Vaticaan en gaf hem belangrijke opdrachten. Paus Julius II wilde een artistieke opleving zien en het prestige van het oude Rome herstellen. Het was een toevallige combinatie – het mecenaat van de paus en de hoge Renaissance kunstenaars, zoals Rafaël. De paus vroeg Rafaël om een kamer in zijn residentie te versieren met fresco’s. De paus was zo onder de indruk van Rafaëls werk dat hij andere fresco’s liet verwijderen zodat hij meer ruimte had voor Rafaël.
Rafaël schilderde figuren uit de Bijbel en ook persoonlijkheden uit de oudheid, zoals het beroemde schilderij de School van Athene, waarop Plato, Aristoteles en andere filosofen staan afgebeeld. Het wordt beschouwd als het eerbetoon van de Hoog-Renaissance aan de oude Griekse cultuur. Hij gaf het zelfs een eigentijds tintje door zichzelf in een hoek te schilderen (met zwarte pet uiterst rechts)
De School van Athene door Rafaël.
Rafaëls opdracht viel samen met Michelangelo die de Sixtijnse Kapel schilderde, en hoewel de Sixtijnse Kapel het werk van Rafaël overschaduwde, worden zijn schilderijen nog steeds beschouwd als enkele van de mooiste van de Europese kunst. Er wordt ook gezegd dat Rafaël de Sixtijnse Kapel is binnengeslopen en afdrukken van Michelangelo’s werk heeft gemaakt. Deze waren zeer populair, en gaven inzicht in Michelangelo’s meesterwerken en Rafaëls talent voor het reproduceren van wat hij zag.
Zelfs als hij voor de Paus werkte, maakte hij tijd voor andere opdrachten, zoals die van de bankier Agostino Chigi. Rafaël bekommerde zich ook om de architectuur van Rome en de inscripties uit de oudheid. In 1515 kreeg hij wettelijke bevoegdheden om toezicht te houden op de winning van antieke stenen. Rafaël wilde ervoor zorgen dat oude inscripties bewaard bleven voordat de steen opnieuw werd gebruikt. Zijn vroege dood was in die zin ongelukkig dat hij nooit in staat is geweest een archeologische kaart van de stad te voltooien.
Persoonlijkheid
Rafaël stond bekend om zijn natuurlijke charme, opgewektheid en gentlemanly stijl. Vergeleken met Michelangelo voelde Rafaël zich veel meer op zijn gemak in sociale kringen; hij had niet dezelfde bruuskheid die Michelangelo in de problemen bracht. Hij was in staat zonder wanklank een groot atelier te leiden – tijdgenoten vermelden zijn vermogen om misverstanden en ruzies tussen schilders en opdrachtgevers glad te strijken. De combinatie van politieke, sociale en artistieke vaardigheid was een zeldzame combinatie.
Schilderen
Raphael lijdt af en toe onder de onvermijdelijke vergelijking met Da Vinci en Michelangelo – twee van de meest begaafde kunstenaars in de geschiedenis, maar hij was een invloedrijke figuur in zijn eigen recht. Hij had misschien niet dezelfde inventieve genialiteit, maar hij had een opperste gratie van schilderen en toewijding aan zijn kunst. Hij concentreerde zich op een meer klassieke interpretatie van perfectie, maar werd toch enigszins beïnvloed door de hedendaagse Florence-traditie. Hij stond bekend om zijn techniek waarbij hij zijn schilderijen eerst in grove lijnen tekende voordat hij aan het eigenlijke schilderij begon. Hij gebruikte deze tekeningen om aan compositie en vorm te werken. Hij kon meerdere tekeningen per schilderij maken, die verschillende benaderingen van hetzelfde onderwerp lieten zien. Behalve schilder was Rafaël ook een bekend architect, tekenaar en met Raimondi prentkunstenaar van zijn gravures.
Leraar en nalatenschap
Naast een groot schilder was Rafaël ook een bekend leraar, die zijn medeleerlingen tot grotere hoogten kon inspireren. Hij had een van de grootste kunstscholen van Rome, met meer dan vijftig leerlingen. Zijn enthousiasme en talent hielpen zijn school uit te groeien tot een beroemde plaats van kunst. De kracht van zijn school maakte het ook mogelijk dat Rafaëls schilderstijl in heel Italië bekendheid kreeg. Gedurende vele jaren werd zijn stijl van perfecte vorm en evenwicht onderwezen in de grote kunstacademies. De biografie Vasari zei over Rafaël
“bezitters van zulke zeldzame en talrijke gaven als Rafaello da Urbino, zijn niet slechts mensen, maar sterfelijke goden.”
Persoonlijk leven
Raphael zelfportret
Raphael is nooit getrouwd, hoewel hij verschillende affaires had. Vasari beweerde: “Hij (Rafaël) was een zeer amoureus persoon, die veel plezier had in vrouwen, en altijd bereid was hen te dienen.” Hij verloofde zich in 1514 met Maria Bibbiena – de nicht van een kardinaal, maar hij schijnt zijn belangstelling te hebben verloren en is nooit getrouwd.
Hij was financieel zeker door zijn opdrachten uit schilderijen en ook door inkomsten uit het feit dat hij Kamerheer was – een officiële pauselijke positie die hem een aanzienlijke status gaf.
Hij stierf op 6 april 1570, slechts 37 jaar oud (hoewel sommigen beweren dat hij op 33 of 34-jarige leeftijd stierf. Hij overleed na een zware, acute ziekte. Er is onduidelijkheid over de doodsoorzaak, hoewel Vasari (die vrijgevig kon zijn met de waarheid) suggereerde dat het te wijten was aan “overmaat van liefde.”
Hij was een praktiserend rooms-katholiek en voor zijn dood was hij in staat om te biechten en de laatste sacramenten te ontvangen.
Hij liet een aanzienlijke erfenis na en werd al tijdens zijn leven gevierd, duizenden mensen woonden zijn begrafenis bij. Hij werd begraven in het Pantheon – waar de inscriptie op zijn tombe luidde
“Hier ligt die beroemde Rafaël door wie de Natuur vreesde veroverd te worden terwijl hij leefde, en toen hij stervende was, vreesde zelf te sterven.”
Selected artwork
Mond Crucifixion (1502-03) een vroeg schilderij beïnvloed door zijn leraar Perugino.
Raphael schilderde veel religieuze schilderijen.
Madonna in de Weide
Madonna in de Weide (1506)
Dit is een klassiek voorbeeld van Rafaëls kunst. De compositie maakt gebruik van Da Vinci’s techniek om figuren te schilderen met een driehoek als basis. Rafaël tekende ook veel tedere en medelevende beelden van de Madona. Hij doordrenkt het schilderij met gratie, tederheid en sereniteit. Een contrast met de turbulente politieke tijden van de Renaissance.
De Graflegging
De opdracht werd gegeven door Atalanta Baglioni, wier zoon was omgekomen in een factiestrijd. Rafaël werkte er twee jaar aan en tekende de contouren van de figuren voordat hij tevreden was. Het schilderij gaf zowel de doodsstrijd weer als de bezorgdheid van de naasten van Christus terwijl zij zijn lichaam van het kruis naar zijn graf droegen. Giogio Vasari schrijft over dit schilderij:
“In dit meest goddelijke schilderij is een dode Christus te zien die naar het Graf wordt gedragen, uitgevoerd met zo’n frisheid en zo’n liefdevolle zorg, dat het voor het oog lijkt alsof het nog maar net geschilderd is.”
Citatie: Pettinger, Tejvan. “Biografie van Rafaël”, Oxford, UK – www.biographyonline.net. Gepubliceerd: 12 jan 2014. Laatst bijgewerkt 12 maart 2020.
Raphael Taschen Series at Amazon
Gerelateerde pagina’s
Kunstenaars – Een lijst van de grote kunstenaars, waaronder Leonardo da Vinci, Claude Monet, Vincent Van Gogh, Pablo Picasso, Michelangelo en Rembrandt.
Beroemde Italianen – Italiaanse componisten, kunstenaars, politici en schrijvers. Onder meer Julius Caesar, Marcus Aurelius, Franciscus van Assisi, Michelangelo, Giuseppe Garibaldi en Catharina van Sienna.
Grootste schilderijen aller tijden. Waaronder de Mona Lisa door Leonardo da Vinci; Schepping van Adam – Sixtijnse Kapel door Michelangelo; en Klaprozen in een veld – Claude Monet
10 Grootste kunstwerken aller tijden. Inclusief De Piëta en Het standbeeld van David door Michelangelo; Extase van de heilige Theresia door Bernini, en Zonnebloemen door Vincent Van Gogh.
10 beroemdste schilderijen – Inclusief beroemde werken zoals; De Mona Lisa, Het Laatste Avondmaal, De Schreeuw, Het meisje met de parel.