De Jura Periode was het Tijdperk van de Dinosaurussen. Het begon na het Trias, ongeveer 206 miljoen jaar geleden. Het duurde tot 144 miljoen jaar geleden, meer dan 60 miljoen jaar in het midden van het Mesozoïcum.
Pangea splitst
Pangea bleef zich tijdens het Jura opsplitsen. Dit veroorzaakte vulkanen die uitbarstten langs de bodem van de Tethyszee, waar de kloof tussen de continenten begon.
Noord-Amerikaanse gebergtevorming
Aan de oceaankant van Pangea bleven de platen botsen. De ene plaat werd onder de andere geduwd. Plooiingen, ophogingen en vulkaanuitbarstingen vonden plaats langs de bewegende platen. De bergen die zich uitstrekken van Brits Columbia, door Noord-Amerika en in Zuid-Amerika begonnen zich in deze tijd te vormen.
Warm klimaat bevordert nieuwe soorten
Het klimaat was warm en stabiel. Vele soorten dieren en planten ontwikkelden zich. Het aantal verschillende soorten nam tijdens het Jura sterk toe.
De zeeën van het Jura
In de zeeën kwamen steeds meer ongewervelde soorten voor. Belemnieten en ammonieten namen toe en waren de belangrijkste ongewervelde dieren tijdens het Jura. Gastropoda, of zeeslakken, waren een weekdier dat in overvloed voorkwam in de Jura-periode. Koralen begonnen riffen te vormen in de warme zeeën. Er zwommen veel soorten beenvissen, haaien en roggen in de tropische zeeën.
Predators of the Deep
De zeeën van het Jura waren gevuld met roofdieren. De ammonieten, belemnieten, en vissen waren allemaal uitstekende jagers. Dit kan de reden zijn waarom sommige soorten in aantal afnamen. Er waren niet zo veel brachiopoden of crinoïden als in de voorgaande perioden. Deze dieren, die op de zeebodem gefixeerd bleven, konden de bewegende roofdieren niet bijbenen voor voedsel.
Mega Roofdieren-De Zee Reptielen
De zee reptielen die hun start hadden gekregen tijdens de Trias Periode namen ook in aantal toe. Ichthyosaurussen en plesiosaurussen waren het talrijkst tijdens het Jura. Zij deelden de zee met de vroege krokodillen.
Een overvloedige plantengroei voedt de dinosauriërs
Naarmate het land zich verder verwijderde, stegen de zeeën. Warme ondiepe zeeën bedekten weer delen van Laurasia (Noord-Amerika en Eurazië). Doordat de warme zeeën het land raakten, werd het klimaat vochtiger en tropischer. Planten werden dik en hoog. Er waren zoveel cycaden dat het Jura ook wel het tijdperk van de cycaden wordt genoemd. Cycaden zijn een zaadplant met bladeren die op palmen lijken. Ze hebben zware stammen. Cycaden bestaan in onze tijd nog steeds, maar ze zijn niet zo groot of talrijk als die uit de Jura-periode. Al deze planten voedden de vele soorten plantenetende dinosaurussen die zich ontwikkelden. Veel herbivoren betekent natuurlijk goed eten voor de carnivoren. Er leefden zoveel verschillende soorten dinosaurussen in deze periode, dat het bekend staat als het Tijdperk van de Dinosaurussen.
Jurassic Park?
Er bestaan veel misverstanden over dinosaurussen. Films en TV hebben ons veel dingen doen geloven die niet echt waar zijn over hoe en wanneer dinosaurussen leefden. In de film Jurassic Park bijvoorbeeld werden Tyrannosaurus Rex en Velociraptors tot de “ster”-dinosauriërs gerekend. In feite bestonden noch T-Rex noch Velociraptors tot lang nadat de Jura-periode voorbij was.
De Sauropoden-Dinosaurusreuzen
De grootste dinosauriërs tijdens de Jura-periode waren de sauropoden. Deze dinosaurussen stonden op vier dikke poten. Ze hadden lange nekken en lange staarten om ze in evenwicht te houden. Sommige van deze sauropoden waren gigantisch. Brachiosaurus woog zo’n 55 ton! Diplodocus was de langste sauropode. Hij kon wel 2 meter lang worden!
De Theropoden-Tweebenige Jagers
De Theropoden liepen op twee poten en waren carnivoren. Het waren gemene vleeseters. Allosaurus was een Jura theropode. De Allosaurus werd zo’n 2 meter groot. Hij had een dikke staart die hem hielp op zijn achterpoten te balanceren. De voorpoten waren zeer kort, maar elke “hand” had lange scherpe klauwen. De voeten van de allosaurus hadden drie lange tenen met klauwen als van een adelaar. Deze dinosaurus was een woest roofdier!
De Ornithopoden-vogelachtige planteneters
Alle dinosaurussen waren geen vleeseters. Velen aten alleen planten. Dit waren de herbivoren of plantenetende dinosaurussen. De enorme sauropoden waren herbivoren. Stegosaurus was ook een herbivore, plantenetende, dinosaurus. Hij had platen in twee lange rijen langs zijn rug. Hoewel hij een beetje op een sauropode lijkt, behoort hij tot een andere groep, de ornithopoden. De ornithopoden hadden een heupstructuur die meer leek op die van moderne vogels. Alle ornithopoden waren planteneters.
Vogelachtige Dinosauriërs of Dinosaurusachtige Vogels?
De eerste vogelachtige soorten ontwikkelden zich tijdens het Jura. Archaeopteryx is een bekend voorbeeld van een verband tussen dinosaurussen en vogels. Archaeopteryx had enkele kenmerken van de dinosauriërs zoals een lange staart, en vingerklauwen. Het had ook sommige kenmerken van moderne vogels zoals veren.
In recente tijden zijn veel fossielen gevonden met zowel dinosaurus- als vogelkenmerken. Confuciusornus is er een die in China is gevonden. Sommige roofvogelsoorten zijn gevonden met duidelijke veerafdrukken. De meeste paleontologen beschouwen vogels tegenwoordig als nauw verwant aan de dinosauriërs. De Archaeopteryx was misschien niet de eerste dinosaurus met veren. Maar hij heeft er wel voor gezorgd dat wetenschappers de definitie van vogels zijn gaan heroverwegen.
Zoogdieren
Zoogdieren gingen door tot in het Jura. Ze bleven klein. Er ontwikkelden zich veel verschillende soorten, maar de zoogdieren speelden nog steeds geen grote rol in het dagelijks leven in het Jura. Dat was alles voor de dinosauriërs!
Terug naar Geologische Tijdlijn
Vóór de Jura-periode was de Trias-periode
De volgende periode is de Krijt-periode
Kijk ook eens naar het lesmateriaal dat te koop is op onze zustersite fossilicious.com.
Interesseerd in meer? Kijk dan ook eens op onze andere sites:
fossilicious.com – Onze online winkel in fossielen en mineralen.
rocksandminerals4u.com – Een educatieve site over stenen, mineralen, en geologie.