Kraken, in de aardolieraffinage, het proces waarbij zware koolwaterstofmoleculen worden opgesplitst in lichtere moleculen door middel van warmte en meestal druk en soms katalysatoren. Kraken is het belangrijkste proces voor de commerciële productie van benzine en dieselbrandstof.
Encyclopædia Britannica, Inc.
Het kraken van aardolie levert lichte oliën op (die overeenkomen met benzine), oliën uit het middensegment die worden gebruikt in dieselbrandstof, resterende zware oliën, een vast koolstofhoudend product dat bekend staat als cokes, en gassen als methaan, ethaan, ethyleen, propaan, propyleen, en butyleen. Afhankelijk van het eindproduct kunnen de oliën rechtstreeks worden gemengd met brandstoffen, of worden onderworpen aan verdere kraakreacties of andere raffinageprocessen totdat oliën van het gewenste gewicht zijn verkregen. De gassen kunnen worden gebruikt in het brandstofsysteem van de raffinaderij, maar zij zijn ook belangrijke grondstoffen voor petrochemische fabrieken, waar zij worden verwerkt tot een groot aantal eindproducten, variërend van synthetisch rubber en plastic tot landbouwchemicaliën.
Het eerste thermische kraakproces voor het opbreken van grote niet-vluchtige koolwaterstoffen tot benzine werd in 1913 in gebruik genomen; het werd uitgevonden door William Merriam Burton, een chemicus die werkte voor de Standard Oil Company (Indiana), die later de Amoco Corporation werd. In de jaren 1920 werden verschillende verbeteringen van het thermisch kraken ingevoerd. Eveneens in de jaren 1920 verbeterde de Franse chemicus Eugène Houdry het kraakproces met katalysatoren om een product met een hoger octaangehalte te verkrijgen. Zijn proces werd in 1936 geïntroduceerd door de Socony-Vacuum Oil Company (later Mobil Oil Corporation) en in 1937 door de Sun Oil Company (later Sunoco, Inc.). Het katalytisch kraken zelf werd in de jaren 1940 verbeterd door het gebruik van gefluïdiseerde of bewegende bedden van poederkatalysator. In de jaren 1950, toen de vraag naar auto- en vliegtuigbrandstof toenam, werd hydrokraken toegepast bij de aardolieraffinage. Bij dit proces wordt waterstofgas gebruikt om de waterstof-koolstofverhouding in de gekraakte moleculen te verbeteren en een breder scala van eindproducten te verkrijgen, zoals benzine, kerosine (gebruikt in straalvliegtuigbrandstof) en dieselbrandstof. Het moderne lage-temperatuur hydrokraken werd in 1963 in commerciële productie genomen door de Standard Oil Company of California (later de Chevron Corporation).