Er is momenteel geen genezing voor de ziekte van Alzheimer bekend, hoewel een reeks medicijnen en alternatieve behandelingsmogelijkheden effectief is gebleken bij het afremmen van de progressie van de ziekte. Medicatie-gebaseerde behandelingen zoals het gebruik van lage doses Leuco-Methyltioninium (LMTM) bleken het meest effectief te zijn bij hogere doses van ongeveer 100 mg per dag; helaas bleken deze hogere doses ernstige gastro-intestinale en urinaire reacties te veroorzaken. Vanwege de fysiologisch destructieve aard van de ziekte van Alzheimer hebben veel medicijnen die de fysieke achteruitgang kunnen vertragen ook veel ongewenste bijwerkingen vanwege hun harde aard. Hoewel cognitieve interventies, zoals het gebruik van hoofdzakelijk computergebaseerde trainingsprogramma’s, zeer doeltreffend zijn gebleken bij het verbeteren van vertraagd geheugen, herkenning, klokkentekenen, cijfer-voorwaartse en cijfer-achterwaartse tests, kunnen deze programma’s duur zijn en leerdrempels opwerpen voor de oudere bevolkingsgroepen die de voorkeur geven aan de traditionele potlood-en-papier-methoden. Naast medicatie en op cognitie gebaseerde behandelingen biedt muziektherapie een goedkopere interventie die de stress en bijwerkingen vermindert die geassocieerd worden met andere behandelingsopties.
Muziektherapie is bestudeerd in de psychologische gemeenschap en is effectief gebleken in het verminderen van gedragssymptomen, evenals het positief beïnvloeden van emotioneel en cognitief welzijn. In een onderzoek werden Alzheimerpatiënten in 98 verpleeghuizen blootgesteld aan muziektherapie en de resultaten werden vergeleken met 98 controles die niet aan muziektherapie waren blootgesteld. De resultaten suggereerden dat dit programma hielp het gebruik van medicatie te verminderen, in combinatie met de vermindering van gedragsmatige en fysiologische symptomen van dementie. Dit is de eerste empirische studie die aantoont dat het hieronder beschreven programma “Muziek en geheugen” doeltreffend is in het verminderen van het gebruik van antipsychotische en anxiolytische medicatie, gedragsmatige en psychologische symptomen van dementie. Bovendien bleek uit een andere studie dat muziektherapie kalmerende en ontspannende effecten had op patiënten. Bepaalde neurotransmitter niveaus, zoals noradrenaline en epinephrine, hadden significant hogere niveaus na vier weken muziektherapie. Muziektherapie bleek ook de achteruitgang van het taalvermogen te helpen vertragen.
Op vergelijkbare wijze werd een studie uitgevoerd waarbij Alzheimerpatiënten in verpleeghuizen een van de volgende drie activiteiten kregen toegewezen: puzzels spelen, schilderen of luisteren naar muziek uit de jeugd van de patiënten. Toen ze zes maanden later werden getest, waren degenen die naar muziek luisterden alerter en in een betere stemming en konden ze zich meer herinneren van hun eigen persoonlijke gebeurtenissen in vergelijking met de groepen die schilderden of met puzzels speelden.
Onderzoek heeft zelfs gesuggereerd dat Alzheimer-patiënten in staat zouden kunnen zijn om geheel nieuwe muziek te leren. Alzheimerpatiënten kregen een origineel lied aangeleerd door een groepsleider en in de loop van drie sessies waren er zichtbare verbeteringen en een verhoogde alertheid bij de Alzheimerpatiënten. Alzheimer patiënten ervaren een toename in alertheid, evenals het opmerkelijk ophalen van herinneringen die ze hechten aan het lied waaraan ze worden blootgesteld. Muziek legt fysieke en emotionele verbindingen die herinneringen losmaken die anders niet zouden zijn opgehaald zonder het ritme, de melodie en de melodische frasering van het betreffende muziekstuk; in veel gevallen wordt gezegd dat muziek een van de laatste dingen is die een Alzheimerpatiënt vergeet te doen (meestal toegeschreven aan het spiergeheugen). Het aanleren van nieuwe liedjes was mogelijk. Een andere studie vond gelijkaardige resultaten en stelde vast dat Alzheimer patiënten wanneer hen dat gevraagd werd, zich nieuwe liedjes en deuntjes die hen aangeleerd werden, konden herinneren. Zij stelden vast dat Alzheimerpatiënten met regelmatige oefening in feite nieuwe muziek konden leren.
Daarnaast werden in een kwalitatieve studie 21 studies samengevat die sinds 1985 werden uitgevoerd bij mensen met de ziekte van Alzheimer en het effect van muziektherapie. Deze studies waren verschillend van aard, maar de auteurs concludeerden dat muziektherapie een succesvolle interventie kan zijn en zowel cognitief als emotioneel gedrag kan verbeteren, evenals een aantal van de gedragsproblemen die geassocieerd worden met de ziekte van Alzheimer kan verminderen. Hoewel de methoden gevarieerd van aard waren, leent het convergerende bewijs in de verschillende experimenten optimisme voor de geldigheid van muziektherapie in deze subgroep van de bevolking.
Beperkingen bij onderzoekEdit
Een deel van het huidige onderzoek ondersteunt echter niet het feit dat alle muzikale geheugen behouden blijft bij patiënten met de ziekte van Alzheimer. In een artikel waarin acht casestudies en drie groepsstudies werden besproken, werd vastgesteld dat bepaalde soorten muzikaal geheugen, zoals het zich herinneren van bekende muziek uit de jeugd, mogelijk niet bewaard blijven. Echter, van de Alzheimer patiënten die musici waren, bleef het muzikale geheugen beter bewaard in vergelijking met diegenen zonder eerdere muzikale ervaring. Dit onderzoek suggereert dat muziektherapie mogelijk niet bij elke patiënt met de ziekte van Alzheimer in dezelfde mate effectief is, en dat de verschillen zeer variabel van aard kunnen zijn. Hoewel het logisch is dat een behandeling van geval tot geval werkt, is het belangrijk te onthouden dat individuen verschillend reageren op een behandeling, en dat de resultaten variëren. Dit onderzoek laat ook zien dat er enorme methodologische verschillen zijn in de verschillende soorten studies, waardoor het moeilijk is om een synthese te maken van informatie en studieontwerpen. Dit onderzoek wijst op een belangrijk inzicht in deze studies, aangezien de meeste ervan geen controlegroep hebben, zodat het trekken van causale conclusies onmogelijk wordt.