Het was het soort krantenkop onmogelijk om voorbij te scrollen: “Wietrokers vinden gekooide tijger in verlaten huis in Houston, ze hallucineerden niet: Politie.” Afgelopen februari was een groep mensen een verlaten huis in de grootste stad van Texas binnengeslopen om marihuana te roken, toen ze een volwassen tijger in een kooi aantroffen – een kooi die slechts met een nylon riem en een schroevendraaier was vastgemaakt. Sergeant Jason Alderete van de afdeling dierenmishandeling van de politie van Houston vertelde later aan een lokaal tv-station: “Het waren niet de effecten van de drugs. Er was een echte tijger!” Het dier kreeg een naam, Loki, en werd naar een dierenasiel in het land gestuurd, dat wordt gerund door de Humane Society of the United States. Het is je vergeven als je denkt dat Loki’s ervaring een op zichzelf staand incident was – dat is het niet.
Een vaak geciteerde statistiek is dat er meer tijgers in Amerikaanse achtertuinen zijn dan er in het wild zijn overgebleven. Volgens de US Fish & Wildlife Service zijn er wereldwijd tussen de 3.200 en 3.500 tijgers in het wild overgebleven. Volgens sommige schattingen zijn er 5.000 in gevangenschap in de VS, hoewel het er meer kunnen zijn. De waarheid is dat we weinig idee hebben hoeveel er zijn in Amerikaanse ranches, dierentuinen zonder vergunning, appartementen, truckstops en particuliere fokfaciliteiten, als gevolg van een mengelmoes van staats-, federale en provinciale wetten die hun eigendom regelen.
Volgens het Wereld Natuur Fonds leeft slechts 6% van de Amerikaanse tijgerpopulatie in gevangenschap in dierentuinen en faciliteiten die zijn geaccrediteerd door de Association of Zoos & Aquariums; de rest is in particuliere handen. Sommige worden gereguleerd door het Amerikaanse ministerie van Landbouw en andere door staatswetten, maar sommige zijn helemaal niet gereguleerd. “In sommige staten is het gemakkelijker een tijger te kopen dan een hond te adopteren uit een plaatselijk dierenasiel,” zegt het WWF.
In Texas, dat elk van zijn 254 provincies het bezit van gevaarlijke wilde dieren laat reguleren, is het moeilijk om nauwkeurig te bepalen hoeveel het er zijn. In een staat die prat gaat op het promoten van individuele vrijheden, zoals het openlijk dragen van AR-15 semi-automatische geweren of het meenemen van verborgen handwapens op universiteitscampussen, is het misschien niet verwonderlijk dat het bezitten van een tijger (door sommigen) wordt beschouwd als een door God gegeven recht.
De deplorabele omstandigheden waarin Loki werd gevonden illustreren het feit dat deze “rechten” ten koste kunnen gaan van een prijs. Hij werd ontdekt in een kooi van 2 bij 3 meter in de donkere garage van het verlaten huis. De vloer van de kooi was gemaakt van triplex. Het duurde drie maanden voordat de politie zijn eigenaar arresteerde, een 24-jarige vrouw genaamd Brittany Garza, die in hechtenis werd genomen en aangeklaagd voor dierenmishandeling. Ze antwoordde dat ze bezig was met een verhuizing en het dier niet in de steek had gelaten, omdat het voedsel en water had.
Katie Jarl, de zuidwestelijke regionale directeur van de Humane Society, zegt dat er tal van soortgelijke incidenten zijn geweest. In 2016 kreeg de politie in Conroe, een stad ten noorden van Houston, meldingen van een tijger die in een woonwijk rondzwierf nadat hij uit iemands achtertuin was ontsnapt. “Niemand wist van hen af,” zegt ze. “Ze waren helemaal van de kaart.”
In 2009 ontsnapte een 330 pond wegende tijger uit zijn verblijf in Ingram, Texas, en werd gevonden in de achtertuin van een 79-jarige vrouw. In 2007 werd een één jaar oude tijger “die een geïmproviseerde riem droeg” doodgeschoten aangetroffen in een bebost gebied langs de snelweg in Dallas. In 2003 zag een automobilist in een andere voorstad van Dallas een vier maanden oude tijger langs de kant van de weg zwerven. In 2001 werd een driejarige jongen gedood door een van de drie tijgers van zijn familielid in Lee County, Texas. En in 2000 waren dierencontroleurs in de buurt van Houston drie uur bezig met het zoeken naar een tijger die uit een tuinkooi was ontsnapt terwijl zijn eigenaars de stad uit waren. Datzelfde jaar werd in Channelview, Texas, een driejarige jongen zijn arm afgerukt door het 400 pond wegende huisdier van zijn oom.
Wat Loki betreft, zegt Jarl dat een wetshandhavingsbron van haar buiten de stad contact had opgenomen om te zeggen dat de autoriteiten al lange tijd op de hoogte waren van Loki’s eigenaar. “Ze had jarenlang welpen in haar huis grootgebracht,” zegt Jarl, “in een county waar geen beperkingen waren.”
Dit jaar dienden twee wetgevers van de staat wetsvoorstellen in om het privébezit van “gevaarlijke wilde dieren” te verbieden. Maar dit is Texas, waar het privébezit van zo’n beetje alles heilig is, en geen van beide wetsvoorstellen werd wet. Er waren “hartstochtelijke getuigenissen” aan beide kanten van het debat, zegt de assistent van een van de betrokken wetgevers.
Volgens een liefdadigheidsinstelling voor natuurbehoud, reguleren vier staten (Alabama, Nevada, North Carolina en Wisconsin) het privébezit van exotische huisdieren helemaal niet. Brittany Peet, directeur van Captive Animal Law Enforcement voor People for the Ethical Treatment of Animals (Peta), zegt dat er een “lappendeken van wetten” is die het bezit van grote katten reguleert. “En je kunt die wetten meestal omzeilen door een vergunning aan te vragen voor het tentoonstellen van dieren van het Amerikaanse Ministerie van Landbouw (USDA),” zegt ze. “Het is zo simpel als het invullen van een aanvraag en het schrijven van een cheque van 100 dollar. De voorschriften zijn zeer minimaal – zolang je een kooi hebt waarin het dier volledig kan opstaan en ronddraaien, zou je geen probleem moeten hebben om een vergunning te krijgen.
“Iedereen zou hier doodsbang en geschokt van moeten zijn,” voegt Peet eraan toe. “Deze dieren zijn uiterst complex en krachtig en kunnen een mens doden met een veeg van hun poot. Mensen die tijgers houden in achtertuinen zijn geen experts. Ze weten niet wat ze doen, en ze bieden deze dieren niet de verrijking en stimulatie die ze nodig hebben om een relatief normaal leven in gevangenschap te leiden.”
Bill Rathburn is het daar niet mee eens. Hij gelooft dat hij de zeven tijgers die ooit op zijn privé ranch leefden, 80 mijl ten oosten van Dallas, meer dan genoeg verrijking en stimulatie heeft gegeven. Meer dan twee decennia lang voedden Rathburn en zijn nu ex-vrouw Lou de dieren op vanaf welpen. Voor de Rathburns waren de tijgers een surrogaatgezin.
Ik interview Rathburn via de telefoon en later stuurt hij me een foto van hemzelf en Raja, de eerste tijger die hij en zijn vrouw kochten. Het tweetal zit neus aan neus in zijn kooi. “Dat was de relatie die ik met hem had,” zegt hij. “Ik ben geen roekeloos persoon en zou niet met hem de kooi in zijn gegaan als ik hem niet had opgevoed, of wist dat ik het veilig zou doen. Hij was het meest liefdevolle dier vanaf de dag dat we hem kregen tot de dag dat hij stierf.”
Niet iedereen in de buurt van de Rathburns deelde hun enthousiasme. “Tiger sanctuary has residents growling,” las een lokale krantenkop.
Rathburn is een voormalig plaatsvervangend hoofd van het Los Angeles Police Department en hoofd van de politie van het Dallas Police Department. In 1996 was hij directeur van de beveiliging van de Olympische Zomerspelen, in Atlanta. Het was toen hij daar was dat Lou hun eerste tijger kocht. Rathburn geeft toe dat hij zich aanvankelijk “een beetje overweldigd” voelde, nadenkend over al het werk en de kosten die onvermijdelijk gepaard zouden gaan met het grootbrengen van de tijger. Maar toen hij thuiskwam, zei hij dat hij “onmiddellijk verliefd” werd.
Het jaar daarop kocht het echtpaar nog twee tijgerwelpjes “van een kerel die tijgers had in de achtertuin van zijn huis in Houston”. Rathburn en zijn vrouw voedden de welpen op in hun huis. Ze installeerden een zware hordeur “zodat ze niet uit de bijkeuken konden komen en ’s nachts door het huis konden zwerven”. Buiten bouwden ze een kooicomplex. “Als je het zag,” zegt hij, “zou je beseffen dat het een behoorlijk goed leven was voor een tijger: een speelruimte van 10.000 vierkante meter met gras, bomen en struiken, zodat ze konden rennen, spelen, zich verstoppen en op gras kauwen om hun spijsverteringsstelsel te helpen.”
Raja werd 21 jaar. “Hij was onvast op zijn voeten tegen het einde,” zegt Rathburn. “Ik wist dat het tijd was om hem te laten inslapen. De dierenarts kwam langs en stemde toe. Ik huilde als een baby. Het brak mijn hart.” Hun tweede dier ontwikkelde een tumor op haar ruggengraat. Toen ze stierf, stond Lou erop om van haar huid een tapijt te maken. “En nadat we gescheiden waren, kreeg ik het kleed,” zegt Rathburn. “Ik heb het boven een kist in mijn slaapkamer, en het is een prachtige manier om haar te herinneren. Ik praat af en toe met haar.”
Uiteindelijk, zegt hij, klaagde een buurman bij ambtenaren van de provincie over wat zij beschreven als een groeiend tijgerprobleem naast de deur. “Hij maakte de provincieambtenaren boos, en twee stemmen kunnen een verkiezing in een landelijk gebied beïnvloeden. Dus waren de county commissarissen niet bereid om mijn vergunning te verlengen.”
Rathburn gelooft in regelgeving. “Er moeten adequate opsluitingsgebieden zijn, die de dieren beschermen en mensen beschermen die erdoor gewond kunnen raken.” Maar, zegt hij, hij staat achter de rechten van individuen om grote katten te bezitten.
Hoe ongelooflijk dit ook mag klinken voor iemand in het Verenigd Koninkrijk, Rathburn’s gevoel van aanspraak – dit ruige individualisme dat zegt dat de overheid zich niet moet bemoeien met het recht van een individu om zo’n beetje alles te bezitten wat hij wil – zit diep in Amerika.
Marcus Cook bezit en werkt met grote katten sinds het begin van de jaren negentig. In die tijd werkte hij voor een dierentuin in het zuiden van Texas, en toen de eigenaars met pensioen gingen en hun bedrijf sloten, adopteerde Cook een paar zwarte luipaarden. “Iedereen die zegt dat hij er een kan temmen is onrealistisch,” vertelt hij me op een ochtend per telefoon vanuit zijn huis in Kaufman, Texas. “Maar ze zijn handelbaar.”
Cook zegt dat hij alles in zijn bezit heeft gehad “van kleine katten, zoals poema’s, tot leeuwen, tijgers, luipaarden en jaguars. De grote jongens.” Hij zegt dat zijn eigen bedrijf, Zoocats, begon als een hobby in 1995 en van daaruit groeide. Hij begon de dieren mee te nemen op tournee door de VS – naar scholen en beurzen en tijdelijke tentoonstellingen. Cook zegt dat het allemaal om educatie ging – “het creëren van een onderhoudende wow-factor” – maar zijn critici zeggen dat hij de dieren meedogenloos uitbuitte voor winst. Hij is beschuldigd van talloze overtredingen op het gebied van dierenwelzijn, heeft verschillende klachten gekregen en is in de loop der jaren bekeurd.
Loki, de tijger die uit de garage in Houston is gered, is overgebracht naar een enorme ranch in Murchison, Texas, die wordt beheerd door de Humane Society. Murchison, 594 inwoners, is een landelijke landbouwgemeenschap 70 mijl ten zuidoosten van Dallas. De Cleveland Amory Black Beauty Ranch ligt onopvallend, een paar kilometer buiten de stad, aan een afgelegen landweggetje. Je kan paarden en vee zien grazen in de velden langs de weg, maar geen van de exotische dieren die hier ook leven.
Noelle Almrud, de directrice van de ranch, ontmoet me op het hoofdkantoor en we klimmen in een vrachtwagen om naar de omheinde terreinen achteraan de ranch te rijden waar de twee tijgers wonen. Het lijkt op een wildpark, hoewel er hier geen gapende toeristen zijn en de omheiningen groter zijn. Loki leeft in een omheind gebied van een kwart hectare, maar hij wisselt elke week van dit gebied naar een drie hectare groot verblijf ernaast. Beide hebben een overvloed aan wilgen en eiken die voor schaduw zorgen.
Als we naar het hek lopen, galoppeert Loki naar ons toe en maakt een ademloze snuif die volgens Almrud bekend staat als “chuffing” en genegenheid aanduidt. Hij wrijft zich tegen het draad voor hij terug rent naar zijn waterbak en erin springt. “Hij heeft zich heel goed geacclimatiseerd,” vertelt ze me. “We voeren hem 8 pond voedsel per dag – op humane wijze geteeld rundvlees, kalkoen, grote ratten of konijnen en supplementen – zes dagen per week, dan heeft hij een vastendag, zoals hij in het wild zou doen.”
Twee jaar geleden hielp Almrud bij het oprichten van de Big Cat Sanctuary Alliance, een netwerk van gerenommeerde grote kat opvangcentra met als missie de regulering van grote katten in de VS te versterken en natuurbeschermingsfaciliteiten te laten samenwerken om geredde dieren te plaatsen. Maar ze staan voor een grote uitdaging, legt ze uit: “Dierentuinen langs de weg moeten worden gesloten, maar waar laat je al die dieren? Je kunt niet alle tijgers die nu in Amerikaanse dierentuinen langs de weg leven, opnieuw huisvesten. We hebben meer geld en meer faciliteiten nodig. In een perfecte wereld,” zegt ze, “zou ik graag uit de handel worden genomen.”
Te oordelen naar de Texaanse honger naar grote katten, zal dat niet op korte termijn gebeuren.
{{topLeft}}
{{bottomLeft}}
{{topRight}}
{{bottomRight}}
{{/goalExceededMarkerPercentage}}
{{/ticker}}
{{heading}}
{{#paragraphs}}
{{.}}
{{/paragrafen}{highlightedText}}
- Delen op Facebook
- Delen op Twitter
- Delen via E-mail
- Delen op LinkedIn
- Delen op Pinterest
- Delen op WhatsApp
- Delen op Messenger