Op deze pagina: U leert hoe artsen de groei of verspreiding van een tumor beschrijven. Dit wordt het stadium genoemd. Daarnaast kunt u lezen hoe artsen kankercellen vergelijken met gezonde cellen, de zogenaamde gradering. Gebruik het menu om andere pagina’s te bekijken.
Het stadium is een manier om te beschrijven waar de tumor zich bevindt, of en waar deze is uitgezaaid, en of andere delen van het lichaam zijn aangetast. Artsen gebruiken diagnostische tests om het stadium van de kanker te bepalen, dus het stadium kan pas volledig zijn als alle tests zijn afgerond. Kennis van het stadium helpt de arts bij het bepalen welke behandeling het beste is en kan helpen bij het bepalen van de prognose van de patiënt, d.w.z. de kans dat de kanker terugkomt of dat de patiënt overleeft. Er zijn verschillende stadiumbeschrijvingen voor verschillende soorten NET’s.
De stadiëring van een long-NET is hetzelfde als de stadiëring van niet-kleincellige longkanker (NSCLC).
In het algemeen is een stadium met een lager nummer gekoppeld aan een betere uitkomst. Geen enkele arts kan echter voorspellen hoe lang een patiënt met een long-NCLC zal leven op basis van alleen het stadium van de ziekte.
Kankerstadiumgroepering
Het stadium van long-NET is gebaseerd op een combinatie van verschillende factoren, waaronder:
-
De grootte en locatie van de tumor
-
Of de tumor is uitgezaaid naar de lymfeklieren en/of andere delen van het lichaam.
Er zijn 5 stadia voor long-NET’s: stadium 0 (nul) en stadia I tot en met IV (1 tot en met 4). Een belangrijke beoordeling van de behandeling is na te gaan of de tumor volledig door een chirurg kan worden verwijderd. Als dat mogelijk is, moet de chirurg de tumor verwijderen, samen met het omliggende, gezonde longweefsel. In het algemeen worden ook de lymfeklieren systematisch verwijderd.
Stadium 0
Dit wordt in situ-ziekte genoemd, wat betekent dat de tumor “op zijn plaats” zit en niet is uitgegroeid in nabijgelegen weefsels en zich buiten de long heeft verspreid. Deze tumor is niet invasief.
Stadium I
Een long-NET stadium I is een kleine tumor die niet is uitgezaaid naar lymfeklieren. Stadium I wordt onderverdeeld in 2 substadia op basis van de grootte van de tumor:
-
Stadium IA-tumoren zijn 3 centimeter (cm) of minder groot. Tumoren in stadium IA kunnen verder worden onderverdeeld in IA1, IA2 of IA3, op basis van de grootte van de tumor.
-
Tumoren in stadium IB zijn meer dan 3 cm maar 4 cm of minder groot.
Stadium II
Een stadium II van long-NET is onderverdeeld in 2 substadia:
-
Stadium IIA beschrijft een tumor die groter is dan 4 cm, maar 5 cm of kleiner, en die niet is uitgezaaid naar de nabijgelegen lymfeklieren.
-
Stadium IIB beschrijft een tumor die 5 cm of minder groot is en die is uitgezaaid naar de lymfeklieren. Of stadium IIB kan een tumor beschrijven die meer dan 5 cm groot is en niet naar de lymfeklieren is uitgezaaid.
Stadium III
Stadium III-long-NET’s worden ingedeeld in stadium IIIA, IIIB, of IIIC. Het stadium is gebaseerd op de grootte van de tumor en naar welke lymfeklieren de kanker is uitgezaaid. Kankers in stadium III zijn niet uitgezaaid naar andere afgelegen delen van het lichaam.
Voor veel stadium III-kankers is de tumor moeilijk, en soms onmogelijk, te verwijderen met een operatie. De long-NET kan bijvoorbeeld zijn uitgezaaid naar de lymfeklieren in het midden van de borstkas, die zich buiten de long bevinden. Of de tumor kan zijn uitgezaaid naar nabijgelegen structuren in de long. In beide situaties is het minder waarschijnlijk dat de chirurg de kanker volledig kan verwijderen. Soms is het niet mogelijk om long-NET’s te verwijderen als ze zijn uitgezaaid naar de lymfeklieren boven het sleutelbeen of als ze zijn uitgegroeid naar vitale structuren in de borstkas. Deze vitale structuren zijn onder meer het hart, grote bloedvaten of de belangrijkste ademhalingsbuizen die naar de longen leiden.
Stadium IV
Stadium IV betekent dat het long-NET is uitgezaaid naar meer dan 1 gebied in de tegenoverliggende long, de vloeistof die de long of het hart omringt, of naar verre delen van het lichaam via de bloedbaan. Zodra kankercellen in het bloed terechtkomen, kan de kanker zich overal in het lichaam verspreiden. Een long-NET heeft een grotere kans om uit te zaaien naar de hersenen, de botten, de lever en de bijnieren. Stadium IV is onderverdeeld in 2 substadia:
-
Stadium IVA de kanker is uitgezaaid binnen de borstkas, zoals de tegenoverliggende long of de bekleding van het hart of de long, en/of is uitgezaaid naar slechts 1 gebied buiten de borstkas.
-
Stadium IVB is buiten de borstkas uitgezaaid, met meer dan 1 uitzaaiing buiten de long, in 1 of meer organen.
In het algemeen is een operatie niet succesvol voor de meeste long-NET’s in stadium IV. In deze situaties zal de arts andere behandelingsopties aanbevelen.
Graad (G)
Doctoren beschrijven een long-NET ook met zijn graad (G). De graad beschrijft in hoeverre tumorcellen op gezonde cellen lijken wanneer ze onder een microscoop worden bekeken. De arts vergelijkt het kankerweefsel met gezond weefsel. Gezond weefsel bevat meestal veel verschillende soorten cellen die gegroepeerd zijn. Als de kanker op gezond weefsel lijkt, wordt hij “gedifferentieerd” of een “laaggradige tumor” genoemd. Als het kankerweefsel er heel anders uitziet dan gezond weefsel, wordt het “slecht gedifferentieerd” of een “tumor van hoge graad” genoemd.”
Voor NET’s beschrijft de graad hoe snel de tumorcellen groeien en zich delen, een proces dat mitose wordt genoemd, en of er dode cellen in de tumor zijn, wat necrose wordt genoemd.
De graad van de tumor kan de arts helpen voorspellen hoe snel de kanker zich zal verspreiden. In het algemeen geldt: hoe lager de tumorgraad, hoe beter de prognose.
GX: de tumorgraad kan niet worden vastgesteld.
G1: de cellen lijken meer op gezonde cellen (goed gedifferentieerd genoemd), ook wel “typisch carcinoïde” genoemd. Een beperkt aantal cellen deelt zich, gemeten met een instrument genaamd de mitotische index. De mitotische index is minder dan 2, en er is geen necrose.
G2: De cellen lijken enigszins op gezonde cellen (matig gedifferentieerd genoemd), ook wel “atypische carcinoïde” genoemd. De mitotische index is 2 tot 10, wat betekent dat een gemiddeld aantal cellen zich deelt. De tumor kan zijn bloedtoevoer in het gebied ontgroeien, wat tot necrose zal leiden.
G3: De cellen lijken minder op gezonde cellen (slecht gedifferentieerd genoemd). De mitotische index is meer dan 10, wat betekent dat een groot aantal cellen zich deelt, of dat de tumor in veel gebieden zijn bloedtoevoer is ontgroeid, wat tot celdood (necrose) zal leiden.
Reciderende NET’s
Reciderende kanker is kanker die na behandeling is teruggekomen. Als het NET terugkeert, zal er een nieuwe ronde van onderzoeken plaatsvinden om meer te weten te komen over de omvang van het terugkerende kankergezwel. Deze tests en scans zijn vaak vergelijkbaar met die welke ten tijde van de oorspronkelijke diagnose zijn verricht.
Opgenomen met toestemming van het American College of Surgeons, Chicago, Illinois. De oorspronkelijke en primaire bron voor deze informatie is de AJCC Cancer Staging Manual, Eighth Edition (2017), gepubliceerd door Springer International Publishing.
Informatie over het stadium en de graad van de tumor zal de arts helpen een specifiek behandelingsplan aan te bevelen. Het volgende onderdeel in deze gids is Soorten behandeling. Gebruik het menu om een ander hoofdstuk in deze gids te kiezen.