Wetenschappers hebben voor het eerst zwemmende apen geobserveerd – en alles op film vastgelegd.
Een verfrissende duik is misschien een gebruikelijke activiteit voor mensen, maar niet voor onze aapverwanten – wetenschappers hebben al lang geleden opgemerkt dat apen bang zijn voor water. Het onderzoeksteam Renato en Nicole Bender maakte video-opnamen van een chimpansee met de naam Cooper en een orang-oetan met de naam Suryia in een zwembad, spelend net als mensen.
De onderzoekers zeiden dat hoewel sommige apensoorten, zoals sneeuwapen, proboscis-apen en makaken, vaak zwemmen in hun natuurlijke omgeving, het gedrag niet is waargenomen bij wilde apen, en alleen anekdotisch bij apen in gevangenschap. (Bekijk een video van zwemmende sneeuwapen in Japan.)
Een van hun volgende doelen is vast te stellen of wilde apen ook zwemmen, of dat het fenomeen beperkt is tot apen in gevangenschap zoals Cooper en Suryia.
De Benders, die hun tijd verdelen tussen de Universiteit van Bern in Zwitserland en Wits University in Zuid-Afrika, publiceerden hun waarnemingen op 30 juli in het Journal of Physical Anthropology. Nicole sprak met National Geographic over het werk van het tweetal.
Waarom was u geïnteresseerd in het idee van zwemmende apen?
Als onderdeel van de Ph.D. van mijn man wilde hij de interactie van mensen met water bestuderen en ook hoe apen met water omgingen. Toen we de literatuur doorzochten, vonden we niets. Dus begonnen we rond te vragen bij andere mensen en wat zij wisten. We schreven dierentuinen aan en vroegen hen of zij iets hadden gezien. Uiteindelijk stuurde een collega ons een link naar de Myrtle Beach Safari, die informatie had over een orang-oetan genaamd Suryia, met links naar YouTube-video’s van haar zwemmend. Suryia’s eigenaar stemde toe om mee te werken aan ons onderzoek en vertelde ons ook over Cooper. (Zie ook “Chimpansees, orang-oetans hebben een menselijk geheugen.”)
Hoe heb je deze video’s van zwemmende Cooper en Suryia gefilmd?
Beide apen zijn erg gewend aan mensen, dus bij beiden was het mogelijk voor Renato om met hen in het zwembad te gaan en ze onder water te filmen terwijl ze zwommen en speelden. Ik filmde vanaf het land.
Het was buitengewoon verbazingwekkend om dit te zien. Kijk naar Cooper, hij deed het zo goed in het water. Hij wilde de hele tijd spelen. Het was verbazingwekkend om te zien, want normaal zijn apen bang voor het water. Ik kreeg rillingen toen ik dit zag.
Wat deden Cooper en Suryia eigenlijk in het water?
Cooper leek echt te genieten van het duiken. We hadden touwen gespannen over een deel van het zwembad voor veiligheidsredenen, en Cooper gebruikte deze om diep te duiken, wat je kunt zien op de video’s. Hij begon dit te doen terwijl we daar waren, en kort nadat we vertrokken, begon hij te zwemmen, eigenlijk.
Suryia was een beetje anders, omdat werd getraind voor een show. Nadat ze haar zagen zwemmen en duiken, moedigden de trainers haar aan dit te doen voor de show. Ze ontwikkelde deze bewegingen op haar eigen. (Zie de apenvideo’s van National Geographic.)
Wat zijn de betekenis van deze bevindingen?
Sommige onderzoekers dachten dat apen niet konden zwemmen omdat ze niet genoeg lichaamsvet hadden. En wij konden aantonen dat ze wel degelijk kunnen zwemmen, als de omstandigheden dat toelaten. Ze zijn net als mensen – ze kunnen leren zwemmen.
Een andere hypothese luidde dat apen niet onder water konden zwemmen vanwege de adembeheersing. Het vermogen van een mens om zijn adem in te houden werd verondersteld de reden te zijn dat wij konden praten en andere dieren niet. Maar we zagen de apen onder water zwemmen, waaruit bleek dat ze hun adem konden beheersen om te duiken. Maar apen praten nog steeds niet, dus er moeten andere redenen zijn waarom ze niet kunnen praten.
Wat zijn enkele van de onderwerpen die u in de toekomst hoopt te bestuderen?
We willen begrijpen waarom de mens meer met water is gaan omgaan. We willen ook verschillende apen met elkaar vergelijken, omdat elk individu zijn eigen bewegingen ontwikkelt, en het zou fijn zijn meer gegevens te hebben om deze te vergelijken. We willen ook graag de hartslag meten als ze duiken en kijken hoe dit zich verhoudt tot die van mensen.
Volg Carrie Arnold op Twitter en Google+.