Hermodice carunculata, de Baardvuurworm, is een soort mariene borstelworm die inheems is in de tropische Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee.
Het geslacht Hermodice behoort tot de familie Amphinomidae, orde Amphinomida, subklasse Errantia, klasse Polychaeta, phylum Annelida en koninkrijk Animalia.
Baardvuurwormen zijn meestal 15 centimeter in gemiddelde lengte, maar kunnen tot 30 centimeter bereiken. Hij komt voor in veel mariene leefmilieus zoals koralen, rotsen, modder, zand, posidonia, en op stuifhout en haveninfrastructuur in ondiep water van het oppervlak tot 50 meter diep.
Op het eerste gezicht lijkt een Baardvuurworm op een duizendpoot met zijn langwerpige en afgeplatte uiterlijk, meerdere segmenten, witte zijden, en parapodia en kieuwen die zich aan de zijkant van zijn lichaam bevinden. Zijn kleuren zijn gevarieerd en gaan van groenachtig, naar gelig, naar roodachtig, grijsachtig tot wit met een parelachtige gloed. Het lichaam bestaat uit 60 tot 150 identieke segmenten die van elkaar gescheiden zijn door een dunne witte lijn en beschermd worden door cuticula. Elk segment heeft een paar parapodia, een structuur voor de voortbeweging, clusters van stekende witte borstelharen, en rode of oranje kieuwen, alle in tweezijdige positie. Het voorste deel van de worm is te herkennen aan kleine uitgroeisels, carunkel genoemd, die dezelfde kleur hebben als de kieuwen op de eerste vier segmenten. De mond is ventraal en bevindt zich op het tweede segment. De kop bevindt zich op het eerste segment en omvat de ogen en andere zintuigorganen.
Hermodice carunculata is een vraatzuchtig roofdier en voedt zich met dode of rottende organismen en koraalpoliepen. Het is een traag dier, en wordt niet als een bedreiging voor de mens beschouwd, tenzij het door een onvoorzichtige duiker of zwemmer wordt aangeraakt.
De borstelharen kunnen, wanneer ze uitwaaieren, de menselijke huid binnendringen, waarbij een krachtig neurotoxine wordt geïnjecteerd en intense irritatie en een pijnlijk branderig gevoel rond het contactgebied wordt veroorzaakt. De steek kan ook leiden tot misselijkheid en duizeligheid. Dit gevoel houdt tot enkele uren aan, maar rond de plaats van contact kan een pijnlijke tinteling voelbaar blijven. Bij toevallig contact kan het aanbrengen en verwijderen van plakband helpen om de stekels te verwijderen; het aanbrengen van isopropanol op het gebied kan de pijn verlichten.
De foto van deze Baardvuurworm werd genomen op een diepte van 8 m in de baai van Xwejni aan de noordkust van Gozo.
Foto genomen door Brian Azzopardi