“Hij trok de grens en zei dat ons huwelijk nooit zou veranderen,” zei Carolyn Baber. “Ik vond dat ik het verdiende om gelukkig te zijn. Ik wilde geen huwelijk dat niet voldeed. Ik dacht dat er geen hoop meer was.”
Dus op haar 36e, met twee tienerdochters en een succesvolle carrière als marketing executive bij een radiostation, vroeg Baber een echtscheiding aan. Ze vroeg haar man, voor wie ze geen liefde meer voelde, uit hun huis te verhuizen. Ze zou een meer bevredigende relatie vinden, hoopte ze, met iemand anders.
Baber was wat huwelijkstherapeute Michele Weiner Davis een “walkaway wife” noemt. Davis, die gevestigd is in Illinois, gebruikt de uitdrukking om vrouwen te beschrijven die onbevredigende huwelijken opgeven aan emotioneel onbekwame en moeilijk te bereiken echtgenoten. Ze leende de term van journalist Paul Akers, die hem bedacht in een tijdschriftartikel uit 1996 waarin hij onderzocht waarom meer vrouwen dan mannen een echtscheiding aanvragen. (Volgens de overheidsstatistieken van 1988, schreef Akers, werd 65% van alle echtscheidingen aangevraagd door vrouwen met kinderen). Inderdaad, vrouwen hebben de meerderheid van de echtscheidingen ingediend sinds de jaren 1950, zei Andrew Cherlin, een socioloog aan de Johns Hopkins University.
“Als het gaat om het daadwerkelijk inhuren van een advocaat en zeggen, ‘ik ben klaar,’ vrouwen, vaker wel dan niet, zijn degenen die opgeven,” zei Weiner-Davis, auteur van het nieuwe boek “The Divorce Remedy” en de bestseller 1992 boek “Divorce Busting.”
Maar vrouwen gaan meestal pas weg als ze denken dat ze alles hebben geprobeerd. “In de eerste jaren van de relatie zijn vrouwen de primaire verzorgers van de relatie,” zei Weiner-Davis, wiens website https://www.divorcebusting.com message boards heeft gewijd aan walkaway vrouwen en walkaway echtgenoten.
Wanneer de emotionele gastank leeg leest, zei Weiner-Davis, achtervolgt een vrouw haar man meestal voor meer tijd en nabijheid. Hij hoort verzoeken om nabijheid (of om naar een therapeut te gaan) als zeurende klachten, waarvan sommige klachten of kritiek zijn, zei ze. Hoe meer een vrouw haar man achtervolgt voor emotionele verbinding, voegde ze eraan toe, hoe meer ze hem onbedoeld wegduwt.
De achtervolging/terugtrekking dynamiek behoort tot de meest corrosieve relatiepatronen, ongeacht welk geslacht wat doet, zei Susan L. Blumberg, een in Denver gevestigde klinisch psycholoog die in 2000 meeschreef aan de bestseller “Vechten voor je Huwelijk.”
In een nationale telefonische enquête van 1996 onder 1.000 paren, vonden onderzoekers van de Universiteit van Denver dat 46% van de paren meldde dat de man zich meer terugtrok; 26% zei dat de vrouw zich meer terugtrok; 17% zei dat beiden zich terugtrokken afhankelijk van kwesties, en 15% van de paren zei dat beide partners de kwestie altijd confronteerden.
“Het meest significante is dat de paren die zeiden zich nooit terug te trekken het beter deden op het gebied van geluk, betrokkenheid, vriendschap en plezier dan de anderen,” zei Blumberg. “Terugtrekken – of het nu de man of de vrouw is – is destructief. Mensen begrijpen niet echt het belang van intimiteit in het grote geheel. In het walkaway-wife-syndroom komt het weggaan neer op een gebrek aan intimiteit en een gevoel dat er niets op hen wacht in de relatie.”
Zodra de walkaway-vrouw de muur raakt en de hoop verliest, zei Weiner-Davis, begint ze haar “exit-strategie” te ontwikkelen.”
“Voor veel vrouwen is het ‘ik verlaat mijn huwelijk als mijn jongste slaagt voor de middelbare school,’ of ‘als ik weer naar school ga’ of ‘als ik een andere man ontmoet'” aldus Weiner-Davis. Er gaan vaak jaren voorbij terwijl ze een plan uitbroedt, gedurende welke tijd ze stopt met proberen het huwelijk te redden of contact te maken met haar man, zei ze.
“Vanuit het perspectief van de echtgenoot is geen nieuws goed nieuws. (…) Kortom, ze stopt met klagen, dus hij neemt aan dat alles in orde is,” zei Weiner-Davis. “Totdat zij zegt: ‘Ik wil scheiden.’
Op dat moment, zegt Weiner-Davis, reageren echtgenoten vaak met: ‘Ik had geen idee dat je ongelukkig was. Waarom heb je me dat niet verteld?” Dit slaat de laatste nagel in de echtelijke doodskist, zei ze, omdat de vrouw ongelovig en woedend is dat haar uitingen van ontevredenheid al zo veel jaren aan dovemansoren zijn gericht.
Terugkijkend zei Daniel Baber dat hij de verklaringen van zijn vrouw over haar ontevredenheid had gehoord, maar dat hij niet geloofde dat de situatie ernstig genoeg was om haar weg te willen hebben. Bovendien, zei hij, omdat hij een graad in de psychologie had, dacht hij dat hij alles wist wat een therapeut hem zou vertellen. Toen zijn vrouw aankondigde dat ze wilde scheiden, was hij geschokt, bang en verwoest.
“Mijn perceptie was dat de problemen die we hadden de problemen waren die we al 16 jaar hadden, maar ik dacht niet dat het iets was waarvoor ze van me zou willen scheiden,” zei Baber, die eigenaar is van een autodealerbedrijf in Huntley, Ill. “Ik was een typische man. Het is net als die zin in dat liedje van Paul Simon: ‘Een man hoort wat hij wil horen en negeert de rest.”
Vrouwen die walkaway-vrouwen zijn, voelen zich gerechtvaardigd om weg te gaan omdat ze denken dat ze alles hebben geprobeerd, maar ze hebben eigenlijk alleen alles gezegd, zei Weiner-Davis. Vrouwen zijn verbaal; mannen zijn meer ontvankelijk voor actie dan voor woorden. De echte tragedie van het walkaway wife-scenario is dat wanneer ze een scheiding aanvraagt, wanneer ze eindelijk iets heeft gedaan, hij wordt bewogen om te handelen, zei Weiner-Davis.
“Dit is het moment waarop de meeste echtgenoten die waarde hechten aan het huwelijk bereid zijn om alles te doen om te voorkomen dat hun vrouw vertrekt,” zei Weiner-Davis. “Ze vragen om therapie, kopen zelfhulpboeken en doen huwelijksworkshops.”
Opeens zijn de rollen omgedraaid. Echtgenoten worden de achtervolgers; vrouwen de achtervolgden.
Voor sommige weggelopen echtgenotes, die jarenlang hun gekwetste gevoelens hebben gebarricadeerd, is het te laat.
“‘Waarom nu? Het is te laat,’ zullen de vrouwen zeggen,” zei Weiner-Davis. Sommige vrouwen geloven niet dat de veranderingen blijvend zijn. Andere vrouwen maken de sprong van het geloof dat de transformatie van hun man in Mr Sensitivity meer dan situationeel is.
Weiner-Davis pleit er niet voor dat vrouwen een echtscheiding aanvragen om hun echtgenoten te laten opstaan en op te laten letten. Ze hoopt eerder dat vrouwen constructieve manieren zullen vinden om hun echtgenoten meer ontvankelijk te maken. “Ik zeg in mijn echtscheiding-busting seminars: ‘Ik heb nog nooit een man ontmoet die, wanneer zijn vrouw zeurt, meer tijd met haar wil doorbrengen,’ zei Weiner-Davis.
Onderzoek toont aan dat de beste manier om iemands gedrag te veranderen is door positieve bekrachtiging. “Vang ze op heterdaad en breng de fanfare,” zei ze. “Een klassieker is een vrouw die zegt: ‘Ik heb meer hulp nodig in de keuken’ als hij de afwas doet. In plaats van te zeggen: ‘Dank je wel’, zegt ze: ‘Waarom veeg je het aanrecht niet af?”‘
Zeldzaam is de vrouw die een echtscheidingsverzoek heeft ingediend en haar man nog een kans geeft. Tegen die tijd is de weggelopen vrouw emotioneel en lichamelijk weg. De enige manier waarop een echtgenoot zijn weg naar haar hart kan terugvinden is als zij hem nog een kans geeft en hem vergeeft. Carolyn Baber was zo’n vrouw. Daniel Baber begon een huwelijkstherapeut te bezoeken toen hij de scheidingspapieren kreeg. Later ging het echtpaar samen naar de therapeut. Na een scheiding van twee maanden kwamen ze weer bij elkaar; de scheidingspapieren bleven ongetekend.
“Ik realiseerde me dat ik andere mensen niet kan controleren, maar ik kan mezelf controleren,” zei Daniel Baber, die zei dat hij zich realiseerde dat hij zijn vrouw de schuld gaf van onvolkomenheden in zijn leven en het huwelijk. “Ik vond elke andere persoon buiten mezelf om de schuld te geven. Het was een openbaring. Nu kan ik, in plaats van kritisch te zijn, mijn vrouw en familie waarderen. We zijn allebei in staat geweest om de gedragspatronen te herkennen die destructief waren voor ons huwelijk en hebben alle genegenheid en liefde zonder de onzin.”