De meesten van ons zijn het erover eens dat we ons ontzettend goed voelen na het drinken van een dikke kop matcha. Een deel van de reden voor dat goede gevoel is ongetwijfeld een placebo-effect: je hebt dit romige, elektrisch-groene drankje dat gemaakt is van 100 procent groene theeblaadjes en niets anders. Het ziet er heerlijk uit en smaakt nog beter. We weten gewoon op een primitief niveau dat iets dat groen is wel goed moet zijn. Dus ik geloof dat we bijna aanleg hebben om ons goed te voelen na het drinken ervan, zelfs als de wetenschap op het hekje stond over de gezondheidseigenschappen.
Maar de wetenschap staat niet op het hekje; er is op dit moment genoeg bewijs binnen om definitief te concluderen dat matcha allerlei gezondheidsvoordelen schenkt. We hebben het hier al eerder uitgebreid over gehad, maar we hebben het nog niet veel gehad over een specifiek aminozuur – een glutamaat – genaamd L-theanine.
In de neurowetenschap zijn glutamaten enorm belangrijke neurotransmitters (chemicaliën die signalen van neuronen naar andere neuronen overbrengen). Hoewel de wetenschap verre van volledig is, is men het er algemeen over eens dat glutamaten een sleutelrol spelen bij het leren en het geheugen.
Terug naar matcha: wanneer de tenchabladeren die tot matcha worden vermalen op de juiste wijze in de schaduw worden gekweekt, zitten ze van nature vol met dit specifieke glutamaat, L-theanine genaamd. Matcha bevat tot vijf keer zoveel L-theanine als gewone groene thee (20 mg tegen 4 mg), grotendeels dankzij de schaduwtechnieken die Japanse boeren eeuwen geleden ontdekten en ontwikkelden. Zonlicht vermindert L-theanine, schaduw versterkt het.
Wat is L-theanine en wat maakt ons dat uit?
L-theanine is een groepje glutamaatmoleculen die aan elkaar zijn gebonden. Wanneer we een kopje matcha van goede kwaliteit drinken, komen deze glutamaten snel in grote hoeveelheden in onze bloedbaan terecht. Ze passeren de bloed-hersenbarrière zeer snel, soms in seconden. Wat er vervolgens gebeurt, is dat deze moleculen de alfagolven van de hersenen stimuleren, zoals gemeten door een test genaamd een EEG (elektro-encefalografie) test, die elektrische activiteit in onze hersenen meet (het is verbazingwekkend hoeveel elektriciteit onze hersenen produceren).
Aanwezigheid van alfagolven duidt op een staat van alertheid. Ze worden niet gevonden wanneer we slaperig zijn en in slaap vallen. Ze zijn alleen aanwezig wanneer we ons alert en bij bewustzijn voelen. L-theanine triggert deze golven. Daarom voelen we ons geconcentreerd en alert als we matcha drinken. Daarentegen kunnen we ons alert voelen wanneer we koffie drinken of cafeïne pillen nemen, maar die alertheid gaat vaak gepaard met onplezierige bijwerkingen, waaronder nervositeit en zelfs paniek en paranoia, en wordt vaak gevolgd door een “crash”. Jitteriness of crashes gebeuren gewoon niet met matcha.
In een studie uit 2008 gepubliceerd in het tijdschrift Brain Topography, voerden deelnemers cognitief veeleisende visueel-ruimtelijke taken uit nadat ze L-theanine of een placebo hadden gekregen. Degenen die de L-theanine hadden genomen presteerden meetbaar beter.
Er lijkt weinig twijfel over te bestaan dat matcha je alerter maakt, productiever, beter in staat om cognitief zware taken op je te nemen zoals schrijven, coderen, analyseren . … alles wat een aanhoudend gebruik van hersenkracht vereist. Allemaal dankzij L-theanine. En wanneer je kleine hoeveelheden cafeïne toevoegt aan de mix (ongeveer 25 mg cafeïne per portie matcha, vergeleken met ongeveer 100 mg voor een kopje gezette koffie), wordt het nog interessanter: een studie, gepubliceerd in het tijdschrift Biological Psychology, toonde een snellere eenvoudige reactietijd, een snellere numerieke werkgeheugenreactietijd, en een verbeterde zinsverificatie nauwkeurigheid met groepen die 100 mg L-theanine en 50 mg cafeïne gecombineerd innamen.
We hebben nog niet eens de oppervlakte van de gegevens over de cognitieve voordelen van L-theanine en cafeïne bekrast. Meer in toekomstige berichten. Maar het volstaat te zeggen dat het echt werkt: een kopje matcha vlak voor het werk, voor het starten van een project, voor een toespraak, voor zowat elke activiteit die gerichte denkkracht vereist, resulteert vaak in aanzienlijk verbeterde prestaties. Zonder enig nadeel.